Đảm bảo đủ vốn tín dụng cho thu mua, xuất khẩu nông sản đến đầu năm 2023
	Ngân hàng đẩy vốn "giá rẻ" cho vay cuối năm
	Thủ tướng chỉ đạo tháo gỡ vướng mắc để cung ứng vốn tín dụng cho nền kinh tế

Phó Thống đốc NHNN Đào Minh Tú phát biểu tại cuộc họp. Ảnh: H.Dịu

Ngày 15/12/2022, Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam (VNBA) đã tổ chức cuộc họp bàn thống nhất các giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp phát triển sản xuất kinh doanh.

16 ngân hàng đã cam kết giảm lãi suất từ 0,5-3%/năm

Báo cáo tại cuộc họp, VNBA cho biết, qua theo dõi tình hình thực hiện lãi suất huy động và cho vay của các ngân hàng, mặt bằng lãi suất huy động vẫn rất cao. Tính đến ngày 14/12/2022, lãi suất huy động kỳ hạn từ 6 tháng đến dưới 12 tháng đa số dao động ở mức từ 6,1-8,3%/năm, có ngân hàng huy động lãi suất lên đến 11%/năm (số tiền từ 1 tỷ đồng trở lên)…

Như vậy, so với cuối năm 2021, nhìn chung, lãi suất huy động của hệ thống ngân hàng hiện nay đã tăng khoảng 3-4% ở các kỳ hạn trên 6 tháng và trên 12 tháng.

Lý giải nguyên nhân tình trạng này, theo VNBA, là do một số ngân hàng quy mô vừa và nhỏ buộc phải tăng lãi suất lên mức cao hơn mặt bằng chung của thị trường để giữ chân khách hàng chứ không hẳn gặp vấn đề thanh khoản.

Hơn nữa, giao dịch tín chấp trên thị trường liên ngân hàng bị hạn chế, các giao dịch hầu như đều bị yêu cầu có tài sản đảm bảo và bị áp tỷ lệ phòng vệ rủi ro quá cao so với thời điểm trước đó; cùng với đó là áp lực thực hiện quy định về tỷ lệ nguồn vốn ngắn hạn, cho vay trung dài hạn khiến các ngân hàng đẩy lãi suất huy động vốn trung dài hạn lên cao hơn nhằm đảm bảo tuân thủ quy định.

Về lãi suất cho vay, VNBA cho biết, sau khi Ngân hàng Nhà nước (NHNN) nới hạn mức tăng trưởng (room) tín dụng và có các giải pháp hỗ trợ thanh khoản cho các ngân hàng, nhiều ngân hàng đã thông báo cam kết giảm lãi suất cho vay trong các tháng cuối năm 2022. Cụ thể, 16 ngân hàng đã cam kết giảm tiền lãi với số tiền khoảng 3.500 tỷ đồng với mức lãi suất giảm từ 0,5-3%/năm.

Tuy nhiên, theo báo chí và doanh nghiệp phản ảnh, lãi suất cho vay của các tổ chức tín dụng hiện nay vẫn còn ở mức tương đối cao: lãi suất cho vay trung bình tại các ngân hàng thường dao động từ 10-16%/năm (cho vay tín chấp), còn đối với vay thế chấp thì lãi suất dao động từ 10-14%/năm.

Hỗ trợ ngân hàng khó khăn về thanh khoản

Nhấn mạnh về vấn đề lãi suất, TS. Nguyễn Quốc Hùng, Tổng thư ký VNBA cho hay, việc một số ngân hàng thương mại điều chỉnh tăng mạnh lãi suất huy động gây nên tình trạng cạnh tranh huy động gay gắt, tạo tâm lý bất ổn đối với cả người gửi tiền và người đi vay; đồng thời khiến chi phí huy động vốn bị tăng lên, làm thu hẹp chênh lệch lãi suất đầu vào, đầu ra khi lãi suất cho vay khó tăng tương ứng với lãi suất huy động, ảnh hưởng đến việc thực hiện các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp giảm lãi suất cho vay theo chỉ đạo của Chính phủ và NHNN, đồng thời dẫn đến rủi ro gia tăng nợ xấu, lãi treo từ phía khách hàng.

Tại cuộc họp, Phó Thống đốc NHNN Đào Minh Tú cho biết, NHNN đã quán triệt, có chỉ đạo yêu cầu các ngân hàng đều phải giảm lãi suất huy động, giảm lãi suất cho vay theo quy mô và tiềm lực để hỗ trợ doanh nghiệp và nền kinh tế. Đồng thời, NHNN kêu gọi các tổ chức tín dụng cắt giảm chi phí, giảm lợi nhuận đặt ra để hỗ trợ doanh nghiệp trong giai đoạn khó khăn.

Ngoài ra, theo Phó Thống đốc, ngân hàng nào khó khăn về thanh khoản thì báo cáo để NHNN có giải pháp hỗ trợ thông qua các công cụ tiền tệ, để giúp các ngân hàng giảm lãi suất nhưng không rơi vào tình trạng suy yếu về năng lực tài chính.

Trong khi đó, các tổ chức tín dụng cũng bày tỏ mong muốn NHNN sẽ có chế tài, quy định để xử lý các tổ chức tín dụng không thực hiện theo quy định, hoặc có thực hiện giảm lãi suất nhưng lại tăng các khoản phí, gây thêm gánh nặng cho doanh nghiệp.

Chính vì vậy, VNBA đã đề nghị các tổ chức tín dụng thực hiện nghiêm túc lời kêu gọi đồng thuận lãi suất huy động tại mọi kỳ hạn không quá 9,5%/năm (đã bao gồm các khoản khuyến mại). Hơn nữa, các tổ chức tín dụng, đặc biệt là 30 tổ chức tín dụng đã được phân bổ chỉ tiêu tín dụng bổ sung cần căn cứ khả năng, năng lực tài chính của mỗi tổ chức tín dụng, tiếp tục tiết giảm chi phí nhằm hỗ trợ khách hàng giảm lãi suất cho vay theo nội dung đã cam kết với NHNN.