Thủ tục hành chính về đất đai còn phức tạp, tạo chi phí lớn cho doanh nghiệp
	Bộ trưởng Hồ Đức Phớc: Tiếp tục hoàn thiện Luật Ngân sách, Luật Đất đai
	Cần phát triển thị trường đất đai lành mạnh, minh bạch, bảo vệ quyền lợi chính đáng của người dân, doanh nghiệp

Sáng 30/8, tại Hà Nội, Trường Đại học Kinh tế Quốc dân phối hợp với Bộ Tài nguyên và Môi trường, Ngân hàng Thế giới tổ chức Hội thảo khoa học quốc gia với chủ đề Nghị quyết 18/NQ-TW/2022 và những vấn đề đặt ra trong sửa đổi Luật Đất đai năm 2013.

Việc sửa đổi, bổ sung Luật Đất đai năm 2013 là nhu cầu rất cần thiết. Ảnh: H.Dịu

Các chuyên gia đánh giá, sự ra đời của Luật Đất đai năm 2013 đã thực sự tạo ra hành lang pháp lý đồng bộ, chặt chẽ và khả thi cho việc khai thác và sử dụng tiết kiệm và có hiệu quả nguồn lực đất đai. Tuy nhiên, sau gần 10 năm triển khai thực hiện vẫn còn nổi lên nhiều tồn tại, bất cập. Trong đó, công tác quản lý và sử dụng đất vẫn chưa theo kịp tiến trình phát triển của thực tiễn. Đáng chú ý, có những vấn đề chưa giải quyết được triệt để nảy sinh trước đó. Điển hình, đơn thư khiếu nại, tố cáo có liên quan đến đất đai vẫn chiếm tỷ lệ cao trong tổng số các đơn thư khiếu nại, tố cáo (trên 60%).

Hơn nữa, theo các doanh nghiệp, nhiều quy định, trình tự thủ tục của Luật Đất đai và các luật liên quan chưa thống nhất với nhau, tạo ra nhiều điểm nghẽn trong thực tế. Tình trạng này tạo ra rủi ro pháp lý cho các cơ quan thực thi, làm đình trệ nhiều dự án và tăng chi phí cho hoạt động đầu tư kinh doanh.

Với thực tế nêu trên, nhu cầu sửa đổi Luật Đất đai là rất lớn, không chỉ để tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc mà còn góp phần khơi thông nguồn lực phát triển, thúc đẩy các hoạt động đầu tư, kinh doanh.

Khuyến nghị một số chính sách để sửa đổi Luật Đất đai 2013, GS.TS. Hoàng Văn Cường, Phó hiệu trưởng Trường Đại học Kinh tế Quốc dân cho rằng, cần bãi bỏ khung giá đất, xây dựng khung giá đất sát giá thị trường và cần được cập nhật hằng năm. Vị giáo sư này nhấn mạnh, đây là cuộc cách mạng, thay đổi về tư duy quản lý từ biện pháp hành chính sang cơ chế thị trường, nên cần quyết tâm chính trị cao để có thể xóa bỏ cơ chế xin – cho.

Về vấn đề chống đầu cơ và điều tiết giá trị gia tăng từ đất, GS.TS. Hoàng Văn Cường đề xuất, đối với đất riêng lẻ cần đánh thuế lũy tiến trên phần diện tích hoặc giá trị đất chiếm giữ vượt trên mức bình quân chung. Nợ thuế vượt quá 50% giá trị thửa đất thì thu hồi đất do vi phạm pháp nghĩa vụ tài chính đất đai.

Về vấn đề đất có nguồn gốc nông lâm trường quốc doanh, GS.TSKH. Đặng Hùng Võ cho biết, cả nước có 256 công ty nông, lâm nghiệp do 49 địa phương, tập đoàn, tổng công ty quản lý thuộc diện thực hiện sắp xếp đổi mới. Sau khi thực hiện đổi mới, sắp xếp lại, các công ty tiếp tục quản lý, sử dụng 1,858 triệu ha đất, gồm hơn 1,836 triệu ha đất nông nghiệp và hơn 21.000 ha đất phi nông nghiệp.

Tuy nhiên, đến nay, còn 95 doanh nghiệp vẫn chưa trình phương án sắp xếp. Hiệu quả sản xuất, kinh doanh sau sắp xếp vẫn thấp, hiệu quả chưa cao, vẫn tồn tại nhiều vấn đề tài chính cũ. Hơn nữa, việc đo đạc, rà soát, cắm mốc ranh giới, lập bản đồ địa chính, cấp giấy chứng nhận công ty, tình trạng tranh chấp, lấn chiếm đất đai tại một số công ty còn phải tiếp tục xử lý. Diện tích đất bàn giao về địa phương mới được thực hiện khoảng 50% so với theo phương án được duyệt.

Do đó, các chuyên gia đề xuất cần xây dựng cơ sở dữ liệu số về đất đai; bổ sung thêm các quy định về cho thuế, góp vốn bằng quyền sử dụng đất nông nghiệp đối với doanh nghiệp; phân định cụ thể các loại hình đất đai để có phương án quản lý phù hợp…