Hoạt động xuất nhập khẩu tại khu vực cảng Hải Phòng. Ảnh minh họa: Thái Bình

Bổ sung thời gian vận chuyển hàng hóa bằng đường thủy nội địa

Hiệp hội Đại lý, Môi giới và Dịch vụ hàng hải Việt Nam đề xuất sửa đổi, bổ sung quy định liên quan đến vận chuyển hàng hóa chịu sự giám sát hải quan.

Cụ thể, tại Điều 50 Thông tư 38/2015/TT-BTC (được sửa đổi, bổ sung tại Thông tư 39/2018/TT-BTC) quy định chung về hàng hóa vận chuyển chịu sự giám sát hải quan: Hàng hóa vận chuyển chịu sự giám sát hải quan thực hiện thủ tục hải quan theo hình thức vận chuyển độc lập gồm: c) Hàng hóa chuyển cửa khẩu:… Hàng hóa xuất khẩu đã thông quan hoặc giải phóng hàng được vận chuyển từ địa điểm lưu giữ hoặc cửa khẩu xuất đã đăng ký trên tờ khai hải quan đến địa điểm lưu giữ hoặc cửa khẩu xuất mới theo yêu cầu của người vận tải.

Hiệp hội đề nghị thêm hàng hóa quá cảnh đã kết thúc vận chuyển ở nơi đến tại dự thảo theo hướng: “c.1.2, Hàng hóa xuất khẩu đã thông quan hoặc giải phóng hàng được vận chuyển từ địa điểm lưu giữ hoặc cửa khẩu xuất đã đăng ký trên tờ khai hải quan đến địa điểm lưu giữ hoặc cửa khẩu xuất mới theo yêu cầu của người vận tải; hàng quá cảnh đã được vận chuyển đến nơi đến là cửa khẩu xuất đã đăng ký trên tờ khai vận chuyển độc lập đến cửa khẩu xuất mới theo yêu cầu của người vận tải.

Bởi, hàng hóa từ Campuchia quá cảnh lãnh thổ Việt Nam đã kết thúc quá trình vận chuyển đến nơi đến (là cảng biến xuất hàng lên tàu mẹ), nhưng người vận chuyển đề nghị thay đổi cảng xếp hàng/cửa khẩu xuất thì hiện chưa có quy định hướng dẫn thực hiện. Việc này dẫn đến hàng hóa quá cảnh phải làm thủ tục để chuyển ngược lại Campuchia sau đó quá cảnh lại Việt Nam như lô hàng mới và khai báo vận chuyển độc lập đến cảng xếp hàng mới hoặc người vận chuyển phải xuất lên một tàu biển khác tại cảng xếp hàng cũ, sau đó trung chuyển lần 2 tại một cảng nước ngoài để đi đến cảng đích. Điều này phát sinh chi phí lớn cho doanh nghiệp.

Bên cạnh đó, Hiệp hội cũng đề xuất sửa đổi, bổ sung tại mục 7.17 mẫu số 07 Phụ lục II (liên quan đến khoản 6 Điều 50 Thông tư 38/2015/TT-BTC, Thông tư 39/2018/TT-BTC). Theo quy định hiện hành, người khai hải quan chịu trách nhiệm bảo quản nguyên trạng hàng hóa, niêm phong hải quan (nếu có), niêm phong của hãng vận chuyển (nếu có) trong quá trình vận chuyển hàng hóa đang chịu sự giám sát hải quan; vận chuyển hàng hóa theo đúng tuyến đường, thời gian đã đăng ký với cơ quan Hải quan.

Hiệp hội đề xuất, bổ sung thời gian đối với vận chuyển hàng hóa bằng đường thủy nội địa. Cụ thể, đối với hàng hóa vận chuyển bằng đường thủy nội địa, thời gian dự kiến kết thúc vận chuyển không quá 5 ngày đối với quãng đường dưới 500km.

Theo Hiệp hội Đại lý, Môi giới và Dịch vụ hàng hải Việt Nam, tốc độ phương tiện thủy nội địa chậm và phụ thuộc thủy triều. Sức chở của phương tiện lớn dẫn đến thời gian làm hàng dữ hàng và nhận hàng tại cảng rất lâu. Bên cạnh đó, tại công văn 3573/TCHQ-GSQL ngày 15/7/2021, Tổng cục Hải quan đã tháo gỡ khó khăn cho các doanh nghiệp kinh doanh vận tải thủy qua biên giới bằng việc chấp nhận thời gian kết thúc vận chuyển không quá 5 ngày đối với quãng đường dưới 500km. Vì vậy, việc bổ sung quy định này vào dự thảo Thông tư cũng giúp luật hóa hướng dẫn của Tổng cục Hải quan.

Kiến nghị quy định về doanh nghiệp chế xuất

Bên cạnh hoạt động quá cảnh hàng hóa, doanh nghiệp cũng kiến nghị các nội dung liên quan đến hoạt động của doanh nghiệp chế xuất. Công ty TNHH Canon Việt Nam nêu: dự thảo bỏ quy định về yêu cầu giấy phép xuất khẩu của cơ quan có thẩm quyền theo quy định về quản lý ngoại thương đối với hàng hóa xuất khẩu thuộc diện quản lý theo giấy phép. Thay vào đó, yêu cầu giấy phép xuất khẩu của cơ quan có thẩm quyền theo quy định về pháp luật.

Theo doanh nghiệp, việc bỏ quy định này dễ gây hiểu lầm các hàng hóa xuất khẩu đều cần có giấy phép xuất khẩu mới được xuất khẩu. Do đó, Canon Việt Nam kiến nghị sửa quy định thành “Giấy phép xuất khẩu hoặc văn bản cho phép xuất khẩu của cơ quan có thẩm quyền theo quy định của pháp luật đối với hàng hóa xuất khẩu thuộc diện quản lý theo giấy phép”.

Bên cạnh đó, dự thảo bổ sung trách nhiệm thông báo cơ sở sản xuất, gia công, nơi lưu giữ nguyên vật liệu, hợp đồng, phụ lục hợp đồng gia công… đối với doanh nghiệp chế xuất trước khi thực hiện dự án đầu tư và trước khi đi vào hoạt động, mà chưa quy định việc thông báo đối với doanh nghiệp chế xuất đang hoạt động (khoản 32, Điều 1). Theo Công ty TNHH Canon Việt Nam, quy định này tốt hơn quy định hiện hành bởi đã bỏ đi phần phải thông báo khi thay đổi thông tin về máy móc thiết bị, nhân công, năng lực sản xuất bởi những yếu tố này thay đổi hàng ngày.

Hiện Công ty TNHH Canon Việt Nam là doanh nghiệp chế xuất, đang gặp vướng mắc trong việc khai báo do thông tin về nhân công, máy móc, năng lực sản xuất, bởi những yếu tố này thường xuyên thay đổi, mỗi lần thay đổi lại phải thông báo gây mất nhiều thời gian và nhân lực. Tuy nhiên, dự thảo chưa có quy định áp dụng nguyên tắc và nội dung phải thông báo khi có sự thay đổi đối với các doanh nghiệp chế xuất đang có dự án.

Doanh nghiệp kiến nghị bổ sung quy định áp dụng nguyên tắc về việc chỉ thực hiện thông báo khi có sự thay đổi đối với doanh nghiệp chế xuất đang hoạt động theo hướng: “Đối với các doanh nghiệp chế xuất đang hoạt động khi có sự thay đổi các thông tin đã thông báo trước đó (trừ các thông tin về máy móc, thiết bị, nhân công, năng lực sản xuất) thực hiện thông báo thay đổi…”. Bên cạnh đó, Công ty TNHH Canon Việt Nam cũng kiến nghị nhiều nội dung liên quan đến xuất nhập khẩu hàng hóa thuê, mượn.