Cụ thể, nội dung kiểm tra đối với lô hàng NK gồm: Sự phù hợp của chứng thư kèm theo lô hàng; kiểm tra cảm quan; kiểm tra ghi nhãn; kiểm tra điều kiện bảo quản, điều kiện vệ sinh chung; lấy mẫu kiểm tra dư lượng hóa chất độc hại, định danh loài và vi sinh vật gây bệnh… Đối với chỉ tiêu kiểm tra về dư lượng hóa chất, kháng sinh: Phía Hoa Kỳ thực hiện phương pháp kiểm nghiệm đa dư lượng đối với các chỉ tiêu kháng sinh (hơn 80 chất), thuốc bảo vệ thực vật (hơn 100 chất), thuốc nhuộm (4 chất), kim loại (17 chất).

Mặc dù kiểm tra 100% lô hàng với chỉ tiêu gắt gao, song đó không phải là điều các DN chế biến, XK thủy sản lo ngại nhất. Theo như chia sẻ của không ít DN, nỗi lo lắng của DN bắt nguồn từ gánh nặng các khoản phí phải chịu thêm như phí lưu kho, phí kiểm tra từng lô hàng. Bởi, các loại phí này khiến giá thành tăng, lợi nhuận giảm đi đáng kể. Bên cạnh đó, quy định mới từ Hoa Kỳ về kho chứa hàng phải được chỉ định thay vì DN có quyền chọn kho trong thời gian chờ thông quan như trước cũng khiến DN băn khoăn khi có thể rơi vào trình trạng kho quá xa nơi DN bán hàng.

Trên thực tế, những khó khăn từ thị trường Hoa Kỳ đã khiến một số DN chế biến, XK thủy sản tính đến việc chuyển hướng XK sang các thị trường châu Á, châu Âu. Điều này dẫn tới kim ngạch XK cá tra sang Hoa Kỳ trong nửa đầu năm nay giảm mạnh 22% so với cùng kỳ năm trước, chỉ đạt 118,5 triệu USD.

Sòng phẳng nhìn nhận, Hoa Kỳ đã và đang là thị trường chủ lực của ngành cá tra suốt nhiều năm qua. Khi đối mặt với khó khăn, việc chọn cách buông bỏ thị trường đang tăng trưởng tốt, chuyển hướng XK không phải giải pháp tối ưu. Bởi lẽ, nếu nhiều DN XK cùng giữ tâm lý đó sẽ dẫn đến sự cạnh tranh khốc liệt tại các thị trường XK khác như châu Á, châu Âu. Vô hình trung, DN XK tự đẩy mình vào vào tình trạng thua thiệt cả về số lượng lẫn giá bán.

Ở thời điểm hiện tại, điều mà các DN cần là không ngừng nỗ lực nâng cao chất lượng, đa dạng hóa sản phẩm nhằm đáp ứng mọi quy định, yêu cầu từ thị trường Hoa Kỳ. Đương nhiên, để giữ thị trường này thì sự nỗ lực từ một phía các DN là chưa đủ. Cơ quan quản lý Nhà nước cũng cần sát sao đồng hành với DN, có biện pháp điều hành phù hợp, hướng dẫn DN chuẩn bị các điều kiện cần thiết để đáp ứng quy định NK của Hoa Kỳ cũng như kịp thời tháo gỡ vướng mắc phát sinh trong hoạt động XK cá tra sang thị trường này.