Máy lọc nước được bày bán tại một trung tâm thương mại. Ảnh: TẤN THẠNH.

Hầu hết máy lọc nước trên thị trường xuất xứ từ Trung Quốc hoặc lắp ráp, người tiêu dùng mua nhầm hàng kém chất lượng sẽ "tiền mất tật mang".

Lọc nước kiêm làm đẹp, chữa bệnh

Trên thị trường đang bán các loại thiết bị lọc nước lõi sứ, gốm, sợi tổng hợp. Với giá bán khoảng vài triệu đồng/bộ, các loại máy này được quảng cáo là nhập từ châu Âu, Nhật, Hàn Quốc, Đức, Mỹ…; có thể lọc được các kim loại nặng, vi khuẩn, amoni, asen, kể cả các chất hữu cơ kích thước cực nhỏ 0,1-0,5 nm. Loại cao cấp thì có máy lọc nước điện giải, điện phân giá trên dưới 100 triệu đồng, được quảng cáo là có thể phòng ngừa ung thư, bệnh đường ruột, làm đẹp da, đẹp tóc, chống béo phì, chống lão hóa, nâng cao tuổi thọ, ngăn ngừa mỡ máu, giảm cân.

Ghé vào một cửa hàng thiết bị lọc nước tại chợ Dân Sinh (TP HCM), chúng tôi được tư vấn nên mua loại máy thương hiệu Mỹ AO Smith giá hơn 18 triệu đồng, có tích hợp đèn UV hoặc máy RO gần 29 triệu đồng. Nghe tôi chê đắt, chủ cửa hàng liền giới thiệu loại bình dân giá hơn 2 triệu đồng/thiết bị, gồm 3 lõi lọc thô (than, gòn, chỉ) để lọc cặn, phèn và 2 lõi có đèn tia cực tím, UV diệt khuẩn, đồng thời có chức năng làm "mềm" và ngọt nước. "Nếu không đủ tiền thì xài 3 lõi lọc thô cũng được, giá chỉ 600.000 đồng" - bà chủ "vớt cú chót".

Tại các trung tâm thương mại, nhân viên bán hàng quảng cáo loại máy nhập khẩu từ Ấn Độ, đạt tiêu chuẩn diệt khuẩn của Cục Bảo vệ môi trường Mỹ, được kiểm nghiệm bởi 35 tổ chức kiểm định nước quốc tế và Viện Pasteur, có khả năng lọc sạch tạp chất, vi khuẩn, kim loại nặng. Một nhãn hiệu khác cũng ngoại nhập niêm yết giá hơn 8 triệu đồng, được giới thiệu là lọc thô, loại bỏ màu, mùi độc hại, tạo vị ngọt tự nhiên. Loại khác thì quảng cáo là sử dụng công nghệ siêu lọc, tốt cho tim mạch, phòng chống lão hóa da, loại bỏ các chất độc hại AMIP, asen, hỗ trợ trung hòa axít dư thừa tốt cho dạ dày, bổ sung khoáng chất, tốt cho da. Chúng tôi thắc mắc về những công dụng tuyệt vời của máy thì được nhân viên bán hàng giải thích rất... huề vốn: Nước giúp lưu thông máu, như vậy là tốt cho tim mạch; uống nước nhiều thì đẹp da, chống lão hóa và tốt cho tiêu hóa...

Theo tìm hiểu của chúng tôi, đa số máy lọc nước trên thị trường là hàng Trung Quốc hoặc lắp ráp trong nước. Hiện nhóm sản phẩm này chưa được các cơ quan chức năng kiểm soát chặt chẽ nên đang có sự nhập nhèm, lẫn lộn giữa hàng chất lượng và hàng dỏm, giả. Do đó, người tiêu dùng nên lưu ý mua hàng có thương hiệu và các chứng nhận tiêu chuẩn chất lượng nước do cơ quan uy tín cấp.

Có cần mua thiết bị?

Theo các chuyên gia kỹ thuật, tiêu chuẩn quan trọng nhất đối với máy lọc nước là chất lượng nước đầu ra, kế đến là các thông số về độ bền, thời gian hoạt động... Những sản phẩm trôi nổi thường được lắp ráp từ nhiều nguồn khác nhau, không qua quy trình kiểm soát chất lượng, không có chứng nhận cần thiết. Khâu bảo trì bảo dưỡng sau bán hàng kém khiến chất lượng nước sau khi lọc không bảo đảm, máy hoạt động không ổn định.

Giám đốc một doanh nghiệp chuyên về thiết bị lọc nước cho biết đã kiểm tra lõi nano silver của nhiều nhãn hiệu đang bán tại Việt Nam, phát hiện khả năng diệt khuẩn của các lõi này rất thấp, cũng không xử lý được các ion kim loại nặng, asen...

Theo ông Đào Thanh Hòa, Trưởng Phòng Sản phẩm Công ty Karofi Việt Nam, thiết bị kém chất lượng không những không có tác dụng xử lý nước mà còn nguy cơ tái nhiễm khuẩn lẫn phát sinh nhiều chất độc hại, ký sinh trùng, virus do thiết bị lọc thôi nhiễm vào nước. Ông Trần Kim Thạch, Trưởng Phòng Quản lý chất lượng nước Tổng Công ty Cấp nước Sài Gòn, cũng cho biết phần lớn thiết bị lọc nước trên thị trường sử dụng lõi lọc là sợi tổng hợp, dễ bị mục bở thôi nhiễm vào nước.

Ông Đào Thanh Hòa thông tin thêm: Các loại máy điện phân không có chức năng lọc nước hay làm sạch mà chỉ dùng để nhận biết nguồn nước đó sạch hay bẩn. Nguyên lý hoạt động của máy là trao đổi điện tích để biến các ion thành chất trung tính, cũng như biến các chất ở dạng ion không nhìn thấy bằng mắt thường trở thành các chất trung tính lắng tụ nhìn thấy được. Máy điện giải cũng không có chức năng xử lý nước mà chỉ giúp làm giảm các ion dương và gốc tự do gây hại cho cơ thể.

Tuy nhiên, nếu nguồn nước đã có đủ ion cần thiết cho cơ thể thì việc sử dụng máy điện giải lọc nước sẽ dẫn đến dư thừa, gây hại.