Trong vô số cuộc họp lớn nhỏ từng diễn ra trong mấy năm gần, đại diện các DN ngành chè thường hay than thở khó khăn nhiều bề, đặc biệt là khó trong tích tụ ruộng đất, xây dựng vùng nguyên liệu ổn định khiến DN phải “tranh mua tranh bán”, ảnh hưởng tới chất lượng sản phẩm. Kêu ca là thế, song cục diện đến nay không có nhiều thay đổi và chè Việt vẫn chưa thể định vị nổi trên thị trường quốc tế, dù tiềm năng còn khá dồi dào.

Trong bối cảnh đó, cách làm của Công ty Chè Mỹ Lâm (Yên Sơn, Tuyên Quang) mới đây rất đáng ghi nhận. Theo đại diện lãnh đạo DN, từ trước tới nay, nhà máy và các hộ nông dân vẫn nhận khoán liên kết với nhau thông qua hợp đồng khoán sản phẩm, nghĩa là mua bán sản phẩm chè búp tươi. Điều này làm nảy sinh những mâu thuẫn lợi ích, hạn chế việc áp dụng khoa học công nghệ vào sản xuất. Để khắc phục, DN đã chủ động thay đổi mô hình bằng cách hình thành nên các đội sản xuất. Đội trưởng là người do Công ty cử, chịu trách nhiệm điều hành chung kiêm giao nhận sản phẩm. Đội phó do các hộ dân nhận khoán bầu ra, chịu trách nhiệm giám sát sâu bệnh, kỹ thuật nông nghiệp, cấp phát vật tư và ghi chép sản lượng. Trong đội, có các tổ dịch vụ về bảo vệ thực vật, tổ đốn và thu hái chè, tổ bón phân. Toàn bộ vật tư nông nghiệp, sản xuất và chi trả lương cho tổ dịch vụ do Công ty đầu tư. Hộ nhận khoán với các phần công việc của mình cũng hưởng lương tháng theo lứa hái trên cơ sở phân loại sản lượng vườn chè và mức độ hoàn thành công việc được phân công.

Sự cố gắng thực sự đã đem về “trái ngọt” khi thu nhập của người dân trồng chè ghi nhận tăng lên 30 - 40% so với trước. Về phía DN, sản phẩm chè của mô hình sản xuất mới thu về vượt trội về chất lượng. Mô hình mới cũng giúp giảm chi phí thu hái tới 25%, giảm 40% chi phí thuốc trừ sâu, đồng thời nâng sản lượng lên 10%. Đặc biệt, cách làm mới đã kiểm soát được chất lượng sản phẩm, từ đó đảm bảo tăng giá sản phẩm, giữ gìn uy tín và thương hiệu cho DN.

Hiện, cơ chế sản xuất mới tại Công ty Chè Mỹ Lâm là đầu tiên, duy nhất trên cả nước và các DN khác hoàn toàn có thể học hỏi, áp dụng theo. Từ “câu chuyện” của Mỹ Lâm, dễ thấy dù trong hoàn cảnh nào, khó khăn tới đâu, ngoài trông đợi vào hỗ trợ, gỡ khó từ cơ quan quản lý Nhà nước, sự sáng tạo, vận động để tự mở lối đi cho mình luôn là “con tính” khôn ngoan, cần thiết của mỗi DN, đặc biệt là trong thời kinh tế hội nhập sâu rộng, hoạt động kinh doanh của DN này một cạnh tranh gay gắt như hiện nay.