Không như những mùi có thể gây ra những tình cảm yêu ghét khác nhau ấy, mùi rác thải, bùn thải chắc chắn rất ít người ưa. Nhưng cơ quan quản lý cũng không dễ xử phạt, nếu chúng chưa đến ngưỡng độc hại.

Trao đổi về mùi rác thải đang làm khổ cư dân một khu vực rộng lớn ở TP. HCM tuần trước, PGS, TS Phùng Chí Sỹ, chuyên gia công nghệ môi trường, Tổng thư ký Hội Bảo vệ thiên nhiên và môi trường Việt Nam cho biết: “Hiện nay ở Việt Nam đã có tiêu chuẩn định lượng về không khí xung quanh có chất gây mùi (như NH3, SO2, H2S…) nhưng chưa có tiêu chuẩn về không khí có mùi. Ngưỡng cho phép của các chất gây mùi nói trên (mức độ mà nếu vượt quá sẽ gây hại cho sức khỏe) và ngưỡng gây mùi (khiến cho người hít thở khó chịu) khác nhau; rất có thể các chất gây mùi trong không khí chưa vượt ngưỡng, có thể chưa đến mức độc hại cấp tính cho sức khỏe, nhưng đã khiến người hít thở rất khó chịu. Hơn nữa, mùi phát tán từ bãi rác hay khu xử lý bùn lại là tổng hợp các loại mùi của rất nhiều hợp chất. Ngược lại, có những chất độc hại hàm lượng cao vẫn không gây ra mùi khó chịu”.

Vẫn theo chuyên gia này, nhiều nước tiên tiến đã sử dụng phương pháp nhạy cảm khứu giác để đánh giá. Nói nôm na, sẽ có một hội đồng chuyên gia được lựa chọn – bao giờ cũng gồm số người lẻ. Các mẫu không khí thu thập về được pha loãng với các nồng độ khác nhau để hội đồng này xác định ngưỡng chịu đựng đến đâu. Nếu trong điều kiện giống nhau, với trạng thái tâm lý bình thường, mà đa số nhất trí về mức “chấp nhận được” và “không thể chấp nhận được”, thì hội đồng sẽ lấy đó làm tiêu chuẩn để xử lý các trường hợp... làm khổ khứu giác của cộng đồng. Đây là giải pháp khá công phu, nhằm khách quan hóa ở mức cao nhất có thể những đánh giá chủ quan.

“Cách đây hàng chục năm đã từng có những dự án nhằm xây dựng tiêu chuẩn Việt Nam về mùi, nhưng vì nhiều lý do, tất cả các dự án này đều chưa đi đến kết quả cuối cùng. Tới đây Bộ Tài nguyên và Môi trường cần chú trọng xây dựng tiêu chuẩn này, bởi chỉ khi có tiêu chuẩn thì mới có căn cứ để xử lý trách nhiệm”, ông Sỹ cho biết.