Ít khi nào mà người dân Hà Nội phải chịu cảnh nắng nóng với nhiệt độ ngoài trời vượt qua 40 độ C, nhiệt độ mặt đường có nơi gần 60 độ C. Điều này cho thấy, cái nóng đã được đẩy lên do hiệu ứng bê tông đô thị. Cái nóng như thiêu như đốt với người dân ở những chung cư cũ nát, ở nhiều bệnh viện người nhà và bệnh nhân nằm chen chúc, vật vã vượt qua cái nóng cùng những đau đớn về bệnh tật...

Điều gì khiến một đô thị trở nên nóng hơn? Theo một số thống kê, hiện tỷ lệ cây xanh tính theo đầu người ở Hà Nội chưa đến 2 m2, trong khi đó Singapore là 30 m2, Seoul (Hàn Quốc) là 41 m2, Berlin là 50 m2..., trong khi đó tiêu chuẩn của Liên hợp quốc cho tiêu chí này là 39m2/người. Ngay cả Quy hoạch chung xây dựng Thủ đô Hà Nội đến 2030 tầm nhìn 2050 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, tỷ lệ cây xanh trung bình cũng mới đạt 10 m2/người. Những con số này cho thấy Hà Nội đang quá thiếu cây xanh.

Hà Nội những năm qua đã có bước tăng trưởng mạnh mẽ về cơ sở hạ tầng giao thông, nhà ở... Nhưng sự tăng trưởng ấy nghiêng về vật chất vô cơ, thiếu hụt sự tăng trưởng hữu cơ- những mảng xanh sinh thái đô thị. Nhiều tòa nhà chung cư mọc lên không hề có một cây xanh bóng mát, ngay cả cây xanh làm cảnh cũng rất hiếm hoi. Nhiều trường học mới mọc lên được bao quanh bởi những khối bê tông phòng ốc đồ sộ, hiện đại nhưng cây xanh thì quá ít. Không những vậy, sự phát triển về hạ tầng còn làm hao hụt một lượng lớn những mảng xanh, cả những hàng cây cổ thụ đã được chăm trồng nhiều chục năm trời. Bên cạnh đó, cả chục hồ điều hòa trong nội đô cũng đã được lấp bằng những khu nhà, sân bãi...

Không chỉ có nóng, chưa bao giờ người dân Hà Nội lại lo bị mưa ngập như những năm gần đây. Cứ mỗi trận mưa lớn là gây cảnh úng ngập, những cảnh tắc đường trên diện rộng kéo dài nhiều tiếng đồng hồ không còn là hiếm và bất ngờ với người dân Thủ đô.

Nhìn thẳng thực tế, sự phát triển đô thị của Hà Nội đang bị thiên lệch: Phần hạ tầng vật chất thì tăng nhanh, phần sinh thái chưa được chú trọng tương xứng nên cơ thể đô thị như có đôi chân bên thấp bên cao làm giảm đi tốc độ phát triển. Một đất nước còn nghèo khó có thể yêu cầu ngay những chỉ số cây xanh như một nước phát triển. Đó là còn chưa kể đến người dân còn thấy quá hiếm hoi những giải pháp hiệu quả để đạt mục tiêu khiêm tốn đã đề ra. Điều đó cũng giải thích phần nào sự phản ứng, bức xúc của nhiều người dân gần đây khi có những ý kiến đề xuất chặt hạ, di chuyển những hàng cây xanh quý giá.

Nắng, mưa đã có từ nghìn năm cùng trời đất, nhưng cái nóng, lũ lụt đến mức cực đoan mới có gần đây. Nay là lúc cơ quan hữu trách Thủ đô đề cao hơn nữa sự phát triển hài hòa vật chất và sinh thái trong các chính sách phát triển. Để chính sách này khoa học và toàn diện cũng cần sự đóng góp ý kiến sâu rộng, trách nhiệm của mỗi người dân Thủ đô. Đó cũng là vì sự phát triển chung cho người dân và vì người dân.