Xe ra vào cảng Cát Lái. Ảnh: T.H

Luồng xanh cho vận tải hàng hóa XNK

Theo ông Lê Duy Hiệp, Chủ tịch VLA, thời gian qua, Chính phủ đã ban hành các giải pháp, văn bản chỉ đạo, hướng dẫn để đảm bảo mục tiêu kép vừa chống dịch vừa duy trì, phát triển kinh tế. Tuy nhiên, quá trình triển khai các văn bản chỉ đạo của Trung ương, nhiều địa phương đã thực hiện chưa đồng bộ, bộc lộ nhiều bất cập, khiến nhiều hoạt động vận tải và sản xuất kinh doanh bị đình trệ từ đại dịch Covid-19.

Để duy trì chuỗi vận tải, logistics cho hoạt động sản xuất kinh doanh, các doanh nghiệp ngành logistics đã đề xuất nhiều giải pháp tháo gỡ khó khăn thúc đẩy sản xuất, kinh doanh cho doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ logistics.

Theo đó, VLA đề nghị Chính phủ chấp thuận đề xuất tại Công văn số 4482/BCT-TTTN của Bộ Công Thương về việc ban hành Danh mục hàng hóa “cấm lưu thông” thay vì liệt kê Danh mục “hàng hóa thiết yếu” được phép lưu thông.

Tuy nhiên, để đảm bảo hiệu lực và hiệu quả, VLA đề nghị lãnh đạo Chính phủ hoặc Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ ký ban hành nhằm được tuân thủ, áp dụng thống nhất trong cả nước qua đó tránh gây khó khăn cho doanh nghiệp khi triển khai thực hiện.

Thứ hai, VLA đề nghị các UBND tỉnh, thành phố nơi có các cửa khẩu quốc tế đường biển, đường hàng không phải ưu tiên phân “luồng xanh” cho vận tải hàng hóa XNK, không để xảy ra tình trạng chậm trễ kết nối với các chuyến tàu, máy bay đã đặt lịch, hoặc nguyên liệu không đến kịp nhà máy gây đứt gãy sản xuất.

Thứ ba, VLA đề nghị Chính phủ và các địa phương xem xét ưu tiên tiêm phòng vắc xin cho các lao động trực tiếp làm dịch vụ logistics ở các cảng biển, cảng hàng không, kho bãi, làm các thủ tục xếp dỡ hàng hóa để đảm bảo hoạt động logistics được liên tục trong chuỗi cung ứng hàng hóa nhằm tránh đứt gãy chuỗi cung ứng đặc biệt tại các cảng quốc tế.

Thứ tư, theo báo cáo về tình trạng ùn tắc, quá tải của cảng Cát Lái do Tổng Công ty Tân Cảng Sài Gòn điều hành, quản lý, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến hoạt động xuất nhập khẩu, tác động trực tiếp đến các doanh nghiệp kinh doanh vận tải, logistics, VLA ủng hộ các biện pháp Tân cảng Sài Gòn đã đưa ra và kính đề nghị Chính phủ có chính sách phù hợp cho phép giải phóng hàng nghìn container hàng “vô chủ” đang bỏ lại tại cảng Cát Lái và một số cảng chính hiện nay đã quá hạn lưu giữ tại cảng theo quy định.

Đồng thời, thực hiện giải pháp cần thiết để điều tiết các hãng tàu container về khu vực cảng đã được đầu tư xây dựng và phù hợp với quy hoạch vẫn đang còn dư công suất tại khu vực Quận 7 TPHCM, như:, Hiệp Phước, Tân Thuận, Bến Nghé,...

Giảm chi phí logistics

Theo ông Lê Duy Hiệp, qua sự việc xảy ra với Cảng Cát Lái trong thời gian qua (cũng như đã xảy ra vào đầu năm 2019), VLA cho rằng, Cục Hàng hải cần phát huy vai trò điều tiết giữa các khu vực cảng biển để đảm bảo hàng hoá được lưu thông thuận lợi trong bối cảnh năng lực, công suất của các cảng trong khu vực TPHCM và lân cận còn chưa khai thác hết.

Đồng thời, VLA đề xuất thay đổi quy trình thủ tục giám sát hải quan theo hướng thuận lợi hoá thương mại, cho phép các doanh nghiệp khai báo Hải quan chung theo tỉnh, thành phố hoặc khu vực lớn hơn và đưa hàng về các địa điểm thông quan trong khu vực dưới sự giám sát của Hải quan như thông lệ của các nước Tây Âu- Bắc Mỹ, sẽ làm giảm ùn tắc và quá tải cảng cửa ngõ.

VLA đề nghị Chính phủ có chính sách khống chế lượng hàng hóa trong thành phố, đưa về các nơi qui hoạch mới. Nạo vét luồng để các cảng khu vực Hiệp Phước phát huy công năng, giảm bớt sức ép cho cảng Cát Lái, đảm bảo hiệu quả khai thác cho các cảng hiện hữu (tối thiểu 75% công suất); duy trì hoạt động chung của chuỗi Logistics ổn định trong mọi tình huống.

Về vấn đề giảm chi phí logistics, VLA đề nghị không áp dụng các chính sách làm tăng chi phí logistics nói chung, như thu phí hạ tầng cảng biển ở TPHCM từ 1/10 và giảm mức thu phí hạ tầng cảng biển của TP Hải Phòng.

Về giải quyết khó khăn trong việc các hãng tàu nước ngoài tăng giá cước vận chuyển cao liên tục làm ảnh hưởng đến sản xuất, XNK hàng hóa, VLA đề nghị các hiệp hội ngành hàng, VLA và Hiệp hội Đại lý Môi giới hàng hải Việt Nam, Hiệp hội Cảng biển Việt Nam cùng với VCCI có sự phối hợp, hợp tác với nhau và với các doanh nghiệp thành viên trong việc trao đổi thông tin về tình hình thị trường giá cước, container rỗng và hoạt động nghiệp vụ để cùng là đối tác giải quyết với các Hãng vận chuyển trong việc lưu cước, giá cước, và giảm phụ phí hàng hải.

Đề nghị Bộ Công Thương, Bộ Nội vụ nhanh chóng củng cố Hiệp hội Chủ hàng đủ mạnh để đại diện cho các chủ hàng trong việc đấu tranh với các hãng vận chuyển về giá cước, lưu cước tàu…trong cơ chế thị trường hiện nay. Đây là một yêu cầu cấp bách hiện nay để giúp các doanh nghiệp giảm bớt khó khăn.

Đề nghị Bộ Giao thông Vận tải, Bộ Công Thương và Bộ Tài Chính có sự chỉ đạo hiệu quả trong việc thực thi các văn bản pháp luật như Nghị định 146 về khai báo cước phí vận chuyển đường biển của các hãng tàu container nước ngoài và hạn chế việc tăng cước vận chuyển thiếu kiểm soát như hiện nay. Đồng thời, có biện pháp giảm hoặc loại bỏ một số phụ phí trong 12 loại phụ phí đường biển cao như hiện nay. Đây là một vấn đề cấp bách mà các DN sản xuất, XNK của nước ta đang yêu cầu được giải quyết. VLA đề nghị Bộ Công Thương vào cuộc cho điều tra, xem xét việc chống độc quyền của các Hãng liên minh vận chuyển liên quan theo Luật cạnh tranh của Việt Nam.

Cùng với đó, Chính phủ có quyết sách phát triển vận chuyển vận tải biển mang thương hiệu Việt Nam. Cụ thể là phát triển đội tàu container cỡ lớn kinh doanh tuyến xa như châu Mỹ, châu Âu, đáp ứng phần nào yêu cầu chuyên chở hàng xuất nhập khẩu của Việt Nam, như đề xuất của Hiệp hội Doanh nghiệp dịch vụ Logistics Việt Nam.