Phó Thống đốc NHNN Đào Minh Tú phát biểu tại họp báo.

Những ngày cuối năm 2023, giá vàng trong nước có diễn biến tăng – giảm rất mạnh. Có thời điểm, giá vàng SJC tăng mạnh lên tới 80 triệu đồng/lượng nhưng sau đó lại giảm mạnh, hiện ở quanh mức 72,5-75,4 triệu đồng/lượng (mua vào – bán ra).

Tuy nhiên, điều đáng lưu ý là chênh lệch của giá vàng rất cao. Hiện chênh lệch giữa giá vàng thế giới và trong nước tới khoảng 13 triệu đồng/lượng, đồng thời còn có sự chênh lệch giữa giá vàng SJC với giá vàng của các thương hiệu khác trong nước cũng như chênh lệch biên độ lớn giữa giá mua vào và bán ra.

Trước diễn biến này, nhiều ý kiến đã đề nghị cần cấp thiết sửa lại Nghị định số 24/2012/NĐ-CP của Chính phủ về quản lý hoạt động kinh doanh vàng ban hành vào năm 2012, để tránh tình trạng độc quyền cho kinh doanh vàng miếng.

Tại họp báo về triển khai nhiệm vụ ngân hàng năm 2024 của NHNN vào ngày 3/1, đại diện đơn vị quản lý ngoại hối và đại diện lãnh đạo NHNN cũng đều đồng tình với quan điểm cần thiết phải sửa lại Nghị định 24 để có những điều chỉnh phù hợp với tình hình thực tế của thị trường.

Ông Đào Xuân Tuấn, Vụ trưởng Vụ Quản lý ngoại hối (NHNN) khẳng định, đây là thời điểm phù hợp để đánh giá lại mục tiêu và chính sách quản lý thị trường vàng. Nhưng Nghị định 24 từ năm 2012 cũng đã giúp ổn định kinh tế vĩ mô, hỗ trợ điều hành tỷ giá và thực thi chính sách tiền tệ. Thực tế cho thấy, trong hơn 10 năm qua cũng như thời gian gần đây, dù giá vàng tăng giảm thất thường nhưng tỷ giá vẫn ổn định, mọi hoạt động của ngành ngân hàng cũng không còn bị ảnh hưởng bởi thị trường vàng.

Vì thế, ông Tuấn cho rằng, đây là cơ sở để chứng minh mục tiêu ban hành Nghị định 24 đã cơ bản hoàn thành, nên đến nay sẽ xem xét lại việc thực hiện trong tình hình mới để có những điều chỉnh phù hợp.

Trao đổi thêm về vấn đề này, ông Đào Minh Tú, Phó Thống đốc thường trực NHNN cũng nêu rõ, mục tiêu của Nghị định 24 là chống vàng hóa nền kinh tế, không ảnh hưởng đến kinh tế vĩ mô. Tuy vậy, việc sửa Nghị định 24 là cần thiết, vì Nghị định này đã ra đời cách đây hơn 11 năm, có vai trò lịch sử nhất định song điều kiện kinh tế - xã hội đã thay đổi.

Trước các ý kiến đề nghị xem xét việc bỏ cơ chế độc quyền vàng miếng, đại diện NHNN cho biết đã tham khảo ý kiến các chuyên gia, hiệp hội, bộ ngành và đã được Chính phủ giao ngay trong tháng 1/2024 có báo cáo tổng kết đánh giá chính sách quản lý thị trường vàng và trình Chính phủ phê duyệt chủ trương thay đổi chính sách phù hợp tình hình mới.

Còn theo ông Đào Minh Tú, dù nhiều loại vàng hay không thì mục tiêu cuối cùng là phải ổn định thị trường vàng miếng, đảm bảo quyền lợi của 100 triệu dân. Quyền lợi của nhóm doanh nghiệp kinh doanh vàng là rất nhỏ, Nhà nước không bảo hộ giá cả vàng miếng, song luôn tôn trọng quyền mua bán, bảo quản, cất trữ vàng của người dân.

Vị này cũng khẳng định NHNN không chấp nhận sự chênh lệch giá quá lớn giữa vàng trong nước và quốc tế, giữa vàng SJC và các loại vàng miếng khác trong nước. Vì thế, tất cả những bất cập sẽ được xem xét để đưa vào sửa đổi Nghị định 24 sắp tới, với định hướng là vừa đảm bảo quản lý, vừa đảm bảo tính thị trường nên NHNN sẽ xin ý kiến đóng góp rộng rãi.

Trước đó, vào ngày 27/12, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã ký công điện về các giải pháp quản lý thị trường vàng. Trong đó, Thủ tướng yêu cầu NHNN khẩn trương có giải pháp hiệu quả để quản lý, điều hành giá vàng miếng trong nước theo nguyên tắc thị trường, không để tình trạng chênh lệch giữa giá vàng miếng trong nước và vàng quốc tế ở mức cao như thời gian qua. Đồng thời phải tổng kết thực hiện Nghị định 24 để kịp thời đề xuất cấp thẩm quyền xem xét sửa đổi, bổ sung các quy định, bảo đảm nâng cao hiệu lực, hiệu quả công cụ quản lý nhà nước đối với thị trường vàng, phát triển thị trường minh bạch, lành mạnh, hiệu quả và bền vững, hoàn thành trong tháng 1/2024.