Khi Luật thuế GTGT được sửa thì DN phân bón trong nước sẽ có cơ hội chiếm lĩnh thị trường tốt hơn. Ảnh: Internet

Nhận định về Luật thuế GTGT hiện hành (Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của các luật về thuế số 71/2014/QH13 ngày 26/11/2014), tại toạ đàm "Ngành phân bón với các chính sách thuế” do Báo Kiểm toán tổ chức, ông Phùng Hà, Phó Chủ tịch kiêm Tổng thư ký Hiệp hội Phân bón Việt Nam cho biết, sau gần 10 năm có hiệu lực, Luật Thuế GTGT đã có nhiều ưu điểm, góp phần vào sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước cũng như nguồn thu của ngân sách nhà nước.

Tuy nhiên, ông Hà cũng cho biết, việc thực hiện cũng đã xuất hiện những bất cập. Đơn cử, đối với sản xuất, việc chuyển mặt hàng phân bón sang mặt hàng không chịu thuế GTGT dẫn đến toàn bộ thuế GTGT đầu vào phục vụ cho sản xuất và kinh doanh phân bón sẽ không được khấu trừ và phải hạch toán vào chi phí làm cho lợi nhuận của các DN sản xuất phân bón sụt giảm đáng kể.

Bên cạnh đó, khi áp dụng Luật số 71/2014/QH13, phân bón nhập khẩu không có thuế GTGT. Điều này có lợi cho các nhà sản xuất nước ngoài khi xuất khẩu phân bón sang Việt Nam không phải chịu chi phí thuế GTGT và làm ảnh hưởng đến các DN sản xuất trong nước.

Việc không được khấu trừ thuế GTGT cho máy móc, thiết bị xây lắp... dẫn đến tăng tổng mức đầu tư, giảm hiệu quả cả dự án, khiến các DN ngần ngại đầu tư dự án mới về phân bón thế hệ mới, phân bón công nghệ cao.

Chia sẻ cụ thể trường hợp của DN, ông Đỗ Đức Hùng, Phó Tổng giám đốc Công ty Cổ phần Vật tư Nông sản Apromaco, DN chuyên sản xuất, kinh doanh, XNK phân bón cho biết, trước năm 2015, khi thuế suất GTGT đối với phân bón là 5% thì Công ty vẫn được khấu trừ thuế khi tiến hành các hoạt động đầu tư, mua sắm, thanh toán chi phí… Tuy nhiên, sau khi Luật thuế 71 có hiệu lực từ 1/1/2015 thì phân bón không phải là đối tượng chịu thuế GTGT, do đó Công ty không được hoàn lại khoản chênh lệch thuế này nữa.

Trong thời gian khoảng 10 năm qua, Công ty đã tiến hành nhiều hoạt động đầu tư cải tiến công nghệ sản xuất supe lân, lắp đặt thêm các dây chuyền NPK… để nâng sản lượng, đặc biệt là chất lượng mặt hàng phân bón phục vụ sản xuất nông nghiệp. “Tuy nhiên các khoản thuế đầu vào từ hoạt động đầu tư, chi phí nguyên nhiên vật liệu không được khấu trừ, do đó phải cộng vào giá thành dẫn đến tổng mức đầu tư tăng, chi phí sản xuất tăng lên làm cho giá bán buộc phải tăng lên”, ông Đỗ Đức Hùng cho biết.

Bên cạnh đó, việc tăng giá bán lại phụ thuộc yếu tố cung cầu và thị trường nên DN không thể tăng giá quá cao để bù đắp các chi phí nên sẽ bị thiệt hại và hậu quả là sản xuất kinh doanh kém hiệu quả, không còn nguồn vốn cho tái đầu tư, cho nghiên cứu phát triển. Trong giai đoạn 10 năm qua, số tiến thuế GTGT không được khấu trừ khoảng 300 tỷ đồng.

Hiện nay, tại dự thảo Luật thuế GTGT (sửa đổi) đang được Bộ Tài chính lấy ý kiến đóng góp, phân bón dự kiến được chuyển từ đối tượng không chịu thuế GTGT sang đối tượng chịu thuế GTGT với mức thuế suất 5%.

Đánh giá cao tác động của việc sửa đổi này đối với DN, ông Phùng Hà cho rằng, khi Luật thuế GTGT được sửa thì DN sẽ có cơ hội chiếm lĩnh thị trường tốt hơn do chi phí giá thành phân bón trong nước giảm, tăng sức cạnh tranh với phân bón nhập khẩu, vì khi đó, phân bón NK cũng phải chịu thuế GTGT.

Bên cạnh đó, đây cũng là động lực quan trọng để các DN đầu tư xây dựng các dây chuyền sản xuất phân bón công nghệ cao, thế hệ mới có chất lượng tốt hơn, thân thiện môi trường hơn, góp phần giảm giá vật tư đầu vào.

Đối với người nông dân, giá thành phân bón sản xuất trong nước giảm do toàn bộ thuế GTGT đầu vào được khấu trừ. Người nông dân sẽ được hưởng lợi lâu dài khi DN phân bón trong nước sản xuất ổn định, có hiệu quả, từ đó có điều kiện hạ giá thành, giảm giá bán tới tay bà con nông dân.

“Đối với Nhà nước, nếu áp dụng thuế suất thuế GTGT với phân bón thì phân bón NK cũng phải chịu thuế GTGT và ngân sách nhà nước sẽ thu được toàn bộ khoản thu này. Khi áp dụng thuế GTGT làm cho hiệu quả sản xuất kinh doanh của DN trong nước được nâng cao và sẽ đóng góp cho ngân sách nhà nước từ khoản thu thuế TNDN”, ông Phùng Hà Khẳng định.