"Sức khỏe" 12 đại dự án "đắp chiếu: Nhà máy Thép Việt Trung tìm đường phát triển
	“Sức khỏe” 12 đại dự án “đắp chiếu”: Hoá giải 2 “nút thắt” của Công ty Tàu thuỷ Dung Quất
	“Sức khỏe” 12 đại dự án “đắp chiếu”: Nhà máy đạm Ninh Bình vẫn ngập trong nợ nần
	“Sức khỏe” 12 đại dự án “đắp chiếu”: Lối nào cứu gang thép Thái Nguyên?
	“Sức khỏe” 12 đại dự án “đắp chiếu”: Sự hồi sinh của Nhà máy xơ sợi Đình Vũ

3 dự án sản xuất phân bón thuộc Vinamchem (gồm Dự án nhà máy sản xuất đạm Ninh Bình, Dự án cải tạo, mở rộng nhà máy sản xuất đạm Hà Bắc và Dự án nhà máy sản xuất phân bón DAP số 2 - Lào Cai) đều đã được các ngân hàng thương mại cơ cấu lại nợ, điều chỉnh lãi suất vay. Ảnh: ST.

Chủ yếu khó khăn tài chính

Nhà máy sản xuất phân bón DAP số 2 - Lào Cai là dự án đã được bàn giao tạm thời đưa vào vận hành thương mại từ tháng 7/2015. Từ khi đi vào vận hành sản xuất, do khó khăn về thị trường tiêu thụ, nhà máy chỉ đạt công suất từ 50% - 65% (dưới mức công suất thiết kế). Đến cuối quý III/2016, nhà máy đã phải tạm dừng sản xuất khoảng 4 tháng do lượng hàng tồn kho nhiều. Đến cuối quý IV/2016, nhà máy mới được vận hành chạy lại và chỉ đạt công suất khoảng 35% do tình trạng hoạt động của thiết bị nhà máy không ổn định sau thời gian bị dừng sản xuất. Hoạt động trồi sụt trong năm 2017 và 2018, cập nhật mới nhất đến hết quý I/2019, tổng sản lượng của nhà máy đạt 49.160 tấn; tổng sản lượng tiêu thụ đạt 29.276 tấn; doanh thu đạt 286,934 tỷ đồng; lỗ 66,306 tỷ đồng. Con số này đã giảm lỗ 5,47 tỷ đồng so với cùng kỳ năm 2018.

Bộ Công Thương đánh giá: Vấn đề khó khăn của dự án này chủ yếu tập trung ở khó khăn về tài chính phục vụ sản xuất kinh doanh. Bên cạnh đó, tranh chấp hợp đồng tổng thầu (EPC) chưa giải quyết được khiến dự án chưa thể quyết toán, hoàn thành.

Riêng về các dự án thua lỗ thuộc Tập đoàn Hóa chất Việt Nam (Vinachem) nói chung (trong đó có Dự án Nhà máy sản xuất phân bón DAP số 2 - Lào Cai nói riêng-PV), thời gian qua, Bộ Tài chính đã có nhiều cuộc làm việc trực tiếp, giải quyết cơ bản các vấn đề về xử lý, cơ cấu lại các khoản nợ vay, giãn mức trích khấu hao ở các dự án, DN. Chia sẻ về tình hình thực hiện Đề án xử lý các tồn tại, yếu kém của một số dự án, DN chậm tiến độ, kém hiệu quả ngành Công Thương ngay đầu tháng 7 mới đây, ông Dương Duy Hưng-Vụ trưởng Vụ Kế hoạch (Bộ Công Thương) cho biết: Đến nay, 4 dự án phân bón của Vinachem đã được xử lý giãn mức trích khấu hao từ năm 2017 - 2019. Ước tính mỗi năm, tùy theo công suất thực hiện, các công ty có thể giảm áp lực về tài chính từ 180 - 310 tỷ đồng/năm. Đồng thời, Bộ Tài chính đã chủ trì tiến hành nghiên cứu, báo cáo với Chính phủ nội dung đề xuất với Quốc hội việc xây dựng dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật thuế Giá trị gia tăng, Luật thuế Tiêu thụ đặc biệt, Luật thuế Thu nhập cá nhân, Luật thuế Tài nguyên, Luật thuế Xuất nhập khẩu để bảo đảm phù hợp với thực tế hoạt động và gia tăng cạnh tranh bình đẳng ở một số ngành sản xuất trong nước.

Thoái vốn, cổ phần hóa doanh nghiệp

Ông Hưng cho biết thêm: Từ góc độ Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, ngân hàng cũng đã có chỉ đạo, hướng dẫn các ngân hàng thương mại và tổ chức tín dụng xem xét các biện pháp cơ cấu lại nợ, giảm lãi suất cho vay đối với các dự án, DN, đồng thời xem xét để tiếp tục cho vay theo đúng các qui định của pháp luật và nguyên tắc của thị trường để bảo đảm vốn phục vụ sản xuất kinh doanh trên cơ sở phương án sản xuất kinh doanh khả thi và có khả năng trả nợ của các dự án, DN. Theo đó, 3 dự án sản xuất phân bón thuộc Vinamchem (gồm Dự án nhà máy sản xuất đạm Ninh Bình, Dự án cải tạo, mở rộng nhà máy sản xuất đạm Hà Bắc và Dự án nhà máy sản xuất phân bón DAP số 2 - Lào Cai) đều đã được các ngân hàng thương mại cơ cấu lại nợ, điều chỉnh lãi suất vay theo hướng giảm biên độ lãi suất để giảm bớt chi phí tài chính trong giai đoạn khó khăn, tiếp tục duy trì hạn mức vốn lưu động đảm bảo đủ vốn cho hoạt động sản xuất kinh doanh của DN.

Bộ Công Thương nêu rõ: Hướng xử lý Dự án nhà máy sản xuất phân bón DAP số 2 - Lào Cai trong thời gian tới là tập trung xử lý, làm rõ trách nhiệm, thiệt hại do các bên gây ra. Trên cơ sở đó, đánh giá lại dự án và tiến hành phương án thoái vốn, cổ phần hóa DN. Ngoài ra, với dự án này cần tiếp tục nghiên cứu và có phương án để nâng cao chất lượng sản phẩm cũng như xử lý dứt điểm bã thải gyps trong quá trình sản xuất, đảm bảo không để tái diễn tình trạng sự cố vỡ đê bao của bãi chứa thạch cao PG, gây ảnh hưởng tới môi trường, đảm bảo an toàn môi trường, an toàn cho người dân sống xung quanh và công nhân của nhà máy...

Liên quan tới vấn đề này, theo Vinachem, Tập đoàn này cũng đã chỉ đạo các đơn vị xây dựng kế hoạch sản xuất kinh doanh 3 năm (2018 - 2020) với mục tiêu thoát lỗ và tiến hành thoái vốn tại các đơn vị, đồng thời thực hiện kiểm tra, giám sát các đơn vị theo từng chuyên đề; chủ động làm việc với các bộ, ngành liên quan để xử lý vấn đề sử dụng thạch cao PG dùng để làm phụ gia trong sản xuất xi măng, qua đó đã xử lý được vấn đề về chất thải gyps tại các nhà máy sản xuất phân bón, giảm thiểu các nguy cơ gây ô nhiễm môi trường, tận dụng tối đa phế phẩm trong quá trình sản suất phân bón...