Năm 2016, quy mô và số lượng DN đều tăng “kỷ lục” nhờ môi trường kinh doanh được cải thiện. Theo số liệu của Ủy ban Giám sát tài chính quốc gia, quy mô khu vực DN năm 2016 tăng 18% về số lượng và tăng 46% về số vốn so với cùng kỳ năm 2015. Tuy nhiên, nhóm DN nhỏ và vừa vẫn còn nhiều khó khăn, tăng trưởng quy mô ở mức thấp. Điều này cho thấy mức độ “chòng chành” của những “con thuyền” DN vẫn không hề nhỏ, cần sự hỗ trợ từ các cơ quan quản lý và chính DN trong năm 2017 và những năm sắp tới.

Một thực tế là Việt Nam có tới 4 triệu hộ kinh doanh cá thể hoạt động trong khu vực phi chính thức và có trên 1 triệu DN hoạt động trong khu vực chính thức nhưng chưa phải là DN (theo số liệu của VCCI). Vì thế, nhận xét về sự phát triển của DN trong thời gian tới, Chủ tịch Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) Vũ Tiến Lộc cho rằng, các chính sách hỗ trợ DN và khởi nghiệp DN về cơ bản đã khá đầy đủ, vì thế, giải pháp then chốt là thực hiện được chương trình chuyển đổi, yểm trợ các hộ kinh doanh cá thể thành DN.

Tuy nhiên, nói là một chuyện, thực hiện lại là chuyện khác. Bởi muốn đưa được những chiếc “thuyền thúng” này vươn ra biển lớn, đối mặt với những khó khăn và đủ sức cạnh tranh với các DN khác là vấn đề không hề đơn giản. Việc chuyển đổi, hoàn thiện thủ tục thành lập DN hiện đã không còn là cản trở, mà điều quan trọng là việc vận hành các DN như thế nào để hiệu quả, bền vững. Vì hiện nay, chính những DN nhỏ và vừa đang hoạt động chính thức cũng còn không ít “chật vật”.

Lúc này, bài toán liên kết lại được đặt ra cùng với việc cải thiện hơn nữa môi trường kinh doanh. Các chuyên gia kinh tế cho rằng, DN nhỏ và vừa chỉ có thể tồn tại và phát triển trong toàn cầu với điều kiện họ phải liên kết với nhau. Đặc biệt là sự liên kết của các DN nhỏ và vừa với các DN FDI, để đảm bảo các DN nhỏ và vừa Việt Nam có thể tham gia được vào chuỗi giá trị toàn cầu. Do vậy, Nhà nước cũng cần có những chính sách khuyến khích thúc đẩy sự liên kết này. Trước những thay đổi nhanh của môi trường đầu tư, kinh doanh toàn cầu, việc nâng tầm DN cần đến những giải pháp thận trọng, nhưng phải nhanh chóng và quyết liệt.