Việt Nam hiện có một số DNNN được các tổ chức uy tín quốc tế ghi nhận giá trị thương hiệu cao, tạo được uy tín trên trường quốc tế như VietinBank, Viettel, Vinaphone… Tuy nhiên, vẫn có nhiều thương hiệu lại chưa được xác định như giá trị tài sản DN tại Việt Nam. Điều này khiến Nhà nước có thể bị thất thoát lớn trong quá trình cổ phần hóa, DN thiệt thòi trong quá trình cạnh tranh, nhượng quyền thương mại, mua bán sáp nhập...

Trên thực tế, trong quá trình cổ phần hóa vừa qua, việc định giá thương hiệu đã gặp phải một số vướng mắc. Trước khi chuyển đổi thành công ty cổ phần, nhiều tập đoàn, tổng công ty lớn, DN đã quan tâm đến việc xây dựng thương hiệu, nhưng khi DN chuyển đổi mô hình, thì phần giá trị này chưa được định giá chính xác.

Trong khi đó, từ góc độ của các DN tư vấn, thẩm định giá, nhiều khó khăn cũng đang định hình. Ở góc độ pháp lý, giữa các văn bản vẫn chưa có sự thống nhất về phương pháp đánh giá. Từ Nghị định 109/2008/NĐ-CP của Chính phủ về bán, giao DN 100% vốn nhà nước đến Nghị định 59/2011/NĐ-CP về cổ phần hóa DNNN đều xác định “lợi thế kinh doanh” bao gồm cả “giá trị thương hiệu”. Điều này lại không phù hợp với chuẩn mực kế toán Việt Nam số 04, “giá trị thương hiệu” hay “nhãn hiệu hàng hóa” được coi là tài sản cố định vô hình.

Ở góc độ chi phí, một số DN tư vấn, thẩm định giá “than thở” rằng mức trần 500 triệu đồng để được chỉ định thầu đối với DN nhỏ khi định giá thương hiệu là quá thấp, không đủ để xác định giá trị thương hiệu của cả DN để thực hiện cổ phần hóa. Tính sơ sơ, chỉ riêng chi phí xác định giá trị thương hiệu để phục vụ một số mục đích cụ thể của DN cũng đã “ngốn” khoảng 300-400 triệu đồng, nói gì đến định giá để cổ phần hóa. Đây cũng là một trong những rào cản để các DN tư vấn, thẩm định giá nhiệt tình tham gia vào công tác định giá thương hiệu cho các DN cổ phần hóa.

Tuy nhiên, theo chia sẻ của đại diện Bộ Tài chính mới đây, khó khăn này sắp tới sẽ được giải quyết. “Chi phí dành cho cổ phần hóa, bán vốn DN sắp tới sẽ không bị khống chế, bao gồm cả chi phí định giá thương hiệu. Miễn sao DN chi hiệu quả, thu được tiền về và làm đúng mục đích, còn chi bao nhiêu là do thỏa thuận. Không khống chế, miễn có chứng từ đầy đủ, chi phí bỏ ra trừ vào tiền bán thu về. Thuê tư vấn đắt nhưng bán được nhiều thì chi phí đó không đáng bao nhiêu” – vị này khẳng định.

Hy vọng, sau khi những “khống chế” được cơ quan quản lý thảo bỏ, việc định giá sẽ được triển khai hiệu quả hơn, góp phần vào quá trình tái cơ cấu các DN.