Trên thực tế, thời gian qua XK trái cây đã có nhưng bước tiến dài cả về kim ngạch lẫn thị trường. Ngoài các thị trường XK truyền thống, Việt Nam đã tích cực mở mới nhiều thị trường “khó tính” như: Mỹ, EU, Nhật Bản, Hàn Quốc, Canada, Australia, New Zealand... Tính riêng trong 2016, dự kiến mặt hàng rau quả XK nói chung còn có thể đạt kim ngạch tới 2,5 tỷ USD, lần đầu tiên vượt kim ngạch XK của mặt hàng gạo. Bộ NN&PTNT đang thúc đẩy nhiều giải pháp nhằm tăng cường hơn nữa việc XK các mặt hàng này.

Trong bối cảnh nhu cầu thế giới tương đối lớn, sản phẩm trái cây Việt Nam được nhìn nhận là phong phú, thơm ngon, dễ thấy cơ hội để trái cây Việt XK mạnh mẽ hơn trong thời gian tới khá khả thi. Tuy nhiên, theo như giãi bày của một cán bộ công tác lâu năm trong ngành kiểm dịch thực vật, hiện nay dù nhiều thị trường nói chung, Australia nói riêng đã được “khơi thông”, song việc làm thế nào để nắm bắt cơ hội, đẩy mạnh XK còn phụ thuộc rất lớn vào khâu tổ chức, sản xuất của DN cũng như ý thức của người nông dân.

Đơn cử với thị trường Australia, muốn XK được, trái cây phải được Cục Bảo vệ thực vật (Bộ NN&PTNT) cấp mã số vùng trồng. Các cơ sở đóng gói cũng cần được cấp mã số. Công tác chiếu xạ sản phẩm trước khi XK được Cục Bảo vệ thực vật giám sát chặt chẽ. Khi đáp ứng đầy đủ các yêu cầu, Cục mới cấp giấy kiểm dịch thực vật cho từng lô hàng XK. Vì vậy, chỉ cần công tác tổ chức sản xuất có phần lơ là, nông dân với DN không “chung thuyền”, đồng lòng, hàng không đảm bảo đồng đều chất lượng thì dù thị trường có thênh thang, DN Việt cũng không tận dụng nổi.

Nhiều chuyên gia đánh giá, một trong những yếu tố “cản chân” trái cây Việt còn là khâu tiếp thị, quảng bá sản phẩm tương đối yếu kém. Điều này có thể được khắc phục thông qua nhiều phương thức từ việc tổ chức các chương trình quảng bá quy mô lớn của cơ quan quản lý Nhà nước phối hợp với DN đến từng khâu nhỏ nhất như chú trọng hơn tới sản phẩm ở khâu bao gói, thậm chí làm video clip kể về câu chuyện hành trình của trái cây từ khi trồng, lớn lên, ra hoa, bao trái, thu hoạch… ra sao.

Thay vì chỉ âm thầm lan tỏa, để “lớn lên”, học tập cách làm đã từng được nhiều quốc gia áp dụng thành công như trên thực sự là điều mà ngành trái cây Việt phải chú trọng.