Thời gian qua, Thủ tướng Chính phủ, các chuyên gia kinh tế, lãnh đạo nhiều ban ngành, đặc biệt là các doanh nghiệp lĩnh vực nông nghiệp đã liên tục đề cập vấn đề này và đều khẳng định đây là giải pháp có tính đột phá trong lĩnh vực này. Bởi, có mở rộng quy mô sản xuất mới khắc phục tình trạng manh mún, nhỏ lẻ đi liền với bao hệ lụy. Hệ lụy đó là khó áp dụng máy móc, khoa học kỹ thuật hiện đại vào sản xuất, không có sản lượng lớn với chất lượng đảm bảo để xuất khẩu bền vững, nông dân có ruộng luôn trong tình trạng “bỏ chẳng đặng làm thì không có lãi”... Những hạn chế này khiến động lực phát triển trong nông nghiệp đang ngày càng cạn kiệt. Do đó, tích tụ ruộng đất chính là yêu cầu cấp bách để phát triển nền nông nghiệp hiện đại hay chính là công nghiệp hóa trong nông nghiệp, đưa sản phẩm nông nghiệp vào chuỗi sản xuất, tiêu dùng toàn cầu. Đây cũng chính là hướng đi để nâng cao đời sống người nông dân, thay đổi bộ mặt nông thôn, một trụ cột quan trọng trong phát triển nền kinh tế đất nước.

Nhìn thẳng thực tế, dù quan điểm về tích tụ ruộng đất đã được nêu ra và dư luận đồng thuận nhưng hiện chưa có những quy định pháp luật, những giải pháp, cách làm cụ thể khiến vấn đề chưa có nhiều chuyển biến. Tại nhiều nơi, trước những cấp thiết của đời sống, việc mở rộng hạn điền đã có nhiều tự phát. Có nơi, chính quyền đã “phá rào” đứng ra đàm phán, thu hồi đất của nông dân rồi cho doanh nghiệp thuê, một số doanh nghiệp tự đàm phán với nông dân để tập hợp được diện tích đất lớn theo hướng liên kết doanh nghiệp- nông dân, phong trào dồn điền đổi thửa... Mỗi cách làm này đều có những ưu thế nhưng đều có hạn chế, mà hạn chế lớn nhất là chưa thể áp dụng đại trà (ngoại trừ phong trào dồn điền đổi thửa nhưng khó có diện tích thực sự lớn). Bên cạnh đó, cũng có những lo lắng việc tích tụ ruộng đất khi chưa đi theo một khung pháp lý rõ ràng, chặt chẽ, dễ làm cho người nông dân bị thiệt thòi khiến đã nghèo lại càng nghèo hơn, hay việc ruộng đất tích tụ vào một số ít doanh nghiệp cũng khó tránh những phát sinh mới...

Một nấc thang phát triển cao hơn, hội nhập sâu hơn của nền kinh tế không thể duy trì cách quản lý hạn điền nay không còn phù hợp. Cho dù khó khăn nào thì hạn điền trong nông nghiệp đang như một nút thắt cần được tháo gỡ cấp bách.