Ông Bùi Danh Liên-Chủ tịch Hiệp hội vận tải TP. Hà Nội.

Xung quanh vấn đề này, phóng viên Báo Hải quan đã phỏng vấn ông Bùi Danh Liên-Chủ tịch Hiệp hội vận tải TP. Hà Nội:

Trong khi cơ quan chức năng chưa có những kết luận chính thức về việc lưu hành loại xe sử dụng phần mềm Uber để chở khách, ông đánh giá như thế nào về loại hình dịch vụ này?

Thông tin từ đại diện Uber khu vực Thái Bình Dương khẳng định, Uber chỉ bán phần mềm chứ không trực tiếp tham gia vào hoạt động vận tải. Tại Việt Nam, hoạt động của loại hình dịch vụ này còn tồn tại rất nhiều bất cập như xe không đăng ký kinh doanh, không có bảng hiệu, logo, đồng hồ tính cước, không trụ sở, không có tổng đài… như taxi truyền thống.

Sử dụng loại hình vận tải này, tưởng như khách hàng được lợi về mặt chi phí, tuy nhiên do chưa có đăng ký kinh doanh, còn nhiều lỗ hổng trong quản lý nên người sử dụng cũng sẽ phải đối mặt với không ít rủi ro. Ví dụ như khi khách hàng bị mất tài sản, bị tài xế lừa đảo, tai nạn giao thông… hành khách sẽ không biết khiếu nại với ai, ở đâu.

Uber là phần mềm hoạt động trên điện thoại thông minh (smartphone) dưới dạng ứng dụng, giúp kết nối người cần di chuyển và tài xế. Người có nhu cầu đi xe đăng ký hành trình trên ứng dụng, hệ thống của Uber sẽ kết nối thông báo với một chủ xe gần đó và phản hồi cho khách biết về lộ phí, đặc điểm, thông tin tài xế và chiếc xe sắp có mặt. Những xe tham gia sử dụng Uber không có biển hiệu taxi, không hoạt động tính tiền như những xe taxi khác mà tính dựa vào thông tin vị trí trên ứng dụng. Khách hàng sẽ thanh toán qua thẻ quốc tế. Chi phí thuê xe ở dịch vụ này thường thấp hơn so với taxi thông thường (trong đó đơn vị cung cấp dịch vụ hưởng 20% phí dịch vụ, chủ xe hưởng 80%).

Việc loại hình này vẫn hoạt động, thu tiền mà không phải chịu sự quản lý gắt gao với đủ loại quy định, thuế phí giống như các DN hoạt động taxi khác còn tạo ra sự cạnh tranh không lành mạnh, gây ảnh hưởng trực tiếp tới các hãng taxi đang hoạt động nói chung, những lái xe taxi nói riêng.

Nhiều người cho rằng, một trong những điểm bất cập lớn của xe sử dụng phần mềm Uber là khiến ngân sách Nhà nước bị thất thoát do không thu nổi thuế. Quan điểm của ông như thế nào?

Đó là điều đương nhiên, bởi khi các xe sử dụng phần mềm Uber, cơ quan chức năng không có căn cứ gì để buộc DN cho thuế xe hay những người lái xe tự do cá nhân phải nộp thuế cho các những khoản thu. Tới 20% tiền thu từ khách hàng “rơi” vào túi DN quản lý dịch vụ Uber đặt trụ sở chính ở nước ngoài.

Tôi cho rằng không thể để tình trạng này tiếp diễn như hiện nay. Đặc biệt, đối với những chủ xe đã sử dụng phần mềm Uber để chuyên chở khách thời gian qua, cơ quan chức năng cần có biện pháp để truy thu thuế.

Theo ông, cần phải có những biện pháp quản lý như thế nào nếu tiếp tục duy trì hình thức xe Uber chuyên chở khách hoạt động?

Ở góc độ Hiệp hội, chúng tôi phản đối việc cho lưu hành sử dụng hình thức này tại Việt Nam. Tuy nhiên, về lâu dài nếu chấp thuận để loại hình này hoạt động thì cơ quan chức năng phải xây dựng, bổ sung vào Luật hiện này những quy định quản lý sao cho chặt chẽ hợp lý, vừa đảm bảo sự công bằng giữa các DN kinh doanh taxi, vừa không gây thất thoát nguồn thuế của Nhà nước.

Xin trân trọng cảm ơn ông!

Ông Đậu Anh Tuấn-Trưởng Ban pháp chế (Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam): Đối với Uber, hiện nay không ít nước ban hành lệnh cấm, có nước cho phép nhưng đang dè dặt, thí điểm; có nước thì đang cân nhắc các hành động pháp lý. Tại Việt Nam theo tôi nên khuyến khích việc sử dụng Uber, trước hết là với những công ty, hãng kinh doanh vận tải ô tô đã có giấy phép. Cần nghiên cứu, thay đổi hệ thống pháp luật để khuyến khích và tạo điều kiện cho mô hình này hoạt động được đúng luật và nhà nước thu được thuế. Vai trò của Nhà nước là bảo đảm và tạo thuận lợi các DN cạnh tranh nhau lành mạnh bằng ý tưởng, bằng dịch vụ, bằng cách thức tổ chức… nhưng đều phải đóng thuế đầy đủ và phải bảo vệ người tiêu dùng. Chuyên gia vận tải Lương Hoài Nam: Uber không cung cấp dịch vụ vận tải mà cung cấp nền tảng tin học kết nối giữa hành khách và người vận tải; quyền vận tải, nghĩa vụ nộp thuế thuộc người vận tải chứ không thuộc Uber. Trong trường hợp cho phép Uber đi vào hoạt động nên coi nó là một phương thức vận tải mới, không nên gọi là taxi và đương nhiên không được áp dụng quy định về taxi để cho rằng loại hình này phạm luật vì chủ xe tận dụng thời gian nhàn rỗi để có thu nhập. Các cơ quan quản lý cần giúp người tiêu dùng hiểu rõ để họ tự quyết định (các rủi ro về trình độ lái xe, bảo hiểm, thông tin cá nhân...) và cho người tiêu dùng quyết định sử dụng dịch vụ nào.