Kim ngạch xuất nhập khẩu lại sụt giảm gần 5 tỷ USD
	Thêm 5 container điều xuất khẩu có nguy cơ mất trắng
	Xuất khẩu có chiều hướng tăng chủ yếu từ doanh nghiệp FDI

Doanh nghiệp xuất khẩu điều cẩn trọng khi vào thị trường mới. Ảnh: N.H

Điển hình là vụ việc 5 container hạt điều sang Algeria. Mới đây, Thương vụ Việt Nam tại Aigeria đã có công văn gửi tới Hiệp hội Điều Việt Nam (VINACAS) và Hiệp hội Lương thực Việt Nam (VFA) cảnh báo lừa đảo khi xuất khẩu sang Algeria. Cụ thể, tháng 8-2022, một công ty Việt Nam đã xuất khẩu 5 container hạt điều sang Algeria, qua trung gian là một doanh nghiệp đặt tại Nam Phi. Công ty trung gian Nam Phi đã đặt cọc 10% giá trị tiền hàng. Nhưng khi hàng đến cảng Mostaganem (Algeria), khách hàng là công ty Eurl ATS Food của Algeria không thể làm thủ tục thông quan vì công ty này bị Bộ Thương mại Algeria đưa vào danh sách các doanh nghiệp gian lận thương mại từ tháng 6-2022.

Chủ hàng là doanh nghiệp Việt Nam và hãng tàu đã làm thủ tục đổi người nhận hàng là Công ty Eurl Azur Oran (Algeria) theo đề nghị của trung gian tại Nam Phi song hải quan Algeria không chấp nhận.

Theo hải quan cảng Mostaganem (Algeria), Công ty ATS Food mất năng lực pháp lý để thực hiện các thủ tục như nhập khẩu, đổi doanh nghiệp nhận hàng thay thế hay tái xuất hàng.

Sau gần 8 tháng nằm ở cảng, hải quan Algeria đã bán đấu giá 5 công hàng (theo quy định, sau khi hàng nằm tại cảng 4,5 tháng kể từ khi được dỡ khỏi tàu, hải quan Algeria sẽ tiến hành bán đấu giá). Công ty xuất khẩu Việt Nam cũng chưa nhận được phần tiền hàng còn lại từ nhà môi giới Nam Phi.

Theo số liệu của Tổng cục Hải quan, trong 3 tháng đầu năm, kim ngạch xuất khẩu của nước ta sang Algeria đã đạt 63,36 triệu USD, tăng 104,73% so với cùng kỳ năm trước. Các mặt hàng xuất khẩu chính gồm có cà phê, hạt tiêu, hàng thủy sản, sản phẩm hóa chất, hàng kim loại thường… Thương vụ Việt Nam tại Algeria cho biết, bên cạnh những cơ hội, thị trường Algeria cũng có một số rủi ro thương mại.

Để giúp doanh nghiệp giảm thiểu rủi ro khi tiếp cận thị trường này, Thương vụ Việt Nam tại Algeria khuyến nghị các doanh nghiệp cần tìm hiểu kỹ khách hàng trước khi giao dịch như: đề nghị cung cấp bản sao giấy phép kinh doanh, mã số thuế, hộ chiếu trang có ảnh của người đại diện hợp pháp công ty và nhờ các cơ quan chức năng thẩm tra; không nên quá tin tưởng vào công ty môi dù làm việc lâu năm và cần kiểm tra thông tin đối tác nhập khẩu.

Phương thức thanh toán nên dùng thư tín dụng (L/C) không hủy ngang có xác nhận hoặc nhờ thu qua ngân hàng (DP, CAD at sight) yêu cầu khách đặt cọc từ 20% trở lên. Do ngân hàng Algeria không cho phép chuyển tiền đặt cọc từ trong nước nên có thể đề nghị khách đặt cọc ngoài Algeria.

Thỏa thuận, đề nghị khách thanh toán 100% tiền hàng (nếu được) trước khi tàu cập cảng Algeria để chủ động kiểm soát tiền hàng. Khi hàng vào cảng, nếu khách hay ngân hàng Algeria chậm thanh toán 1 tuần, doanh nghiệp cần thông báo ngay cho các cơ quan chức năng như Thương vụ, Vụ Thị trường Châu Á-Châu Phi (Bộ Công Thương)… để được tư vấn, hỗ trợ giải quyết kịp thời, tránh tình trạng để hàng kéo dài tại cảng dẫn tới phát sinh chi phí kho bãi, tiền phạt và hải quan sở tại bán đấu giá sung công quỹ. Thương vụ cho biết, theo quy định, sau khi hàng nằm tại cảng 81 ngày kể từ khi được dỡ khỏi tàu, hải quan Algeria sẽ tiến hành bán đấu giá.