Phó Tổng cục trưởng Trần Đức Hùng phát biểu tại Hội thảo. Ảnh: T.Bình.

Tiến tới hải quan phi giấy tờ

Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Trần Đức Hùng chủ trì Hội thảo.

Tham dự Hội thảo có đại diện của gần 20 doanh nghiệp trong lĩnh vực CNTT trong và ngoài nước; đại diện các vụ, cục chức năng khối cơ quan Tổng cục Hải quan.

Phát biểu tại Hội thảo, Phó Tổng cục trưởng Trần Đức Hùng nhấn mạnh, những năm qua, Tổng cục Hải quan đã đẩy mạnh ứng dụng CNTT và chuyển đổi số trong công tác quản lý nhà nước về hải quan.

Đến nay, đã hoàn thành mục tiêu 5E (E-Declaration; E-payment; E-C/O; E-Permit và E-Manifest) về ứng dụng CNTT trong quản lý nhà nước về hải quan, xây dựng được một hệ thống CNTT tập trung cấp Tổng cục phục vụ công tác quản lý nhà nước về hải quan, hoạt động ổn định, thông suốt, bao phủ và hỗ trợ hầu hết các lĩnh vực trọng yếu về quản lý hải quan.

Với những kết quả đạt được, năm 2019, Tổng cục Hải quan đã được Hội Truyền thông số Việt Nam trao Giải thưởng Cơ quan Nhà nước chuyển đổi số xuất sắc năm 2019.

“Bên cạnh những kết quả đạt được, hệ thống CNTT của Tổng cục Hải quan vẫn còn những tồn tại hạn chế do đã được xây dựng và đưa vào sử dụng từ lâu. Có hệ thống cốt lõi như Hệ thống thông quan tự động VNACCS/VCIS được đưa vào sử dụng từ năm 2014, không đáp ứng được yêu cầu chuyển đổi số và ứng dụng công nghệ của Cách mạng công nghiệp lần thứ tư”, Phó Tổng cục trưởng nhấn mạnh.

Cục trưởng Cục CNTT và Thống kê hải quan Lê Đức Thành trình bày khái quát về hệ thống CNTT thực hiện hải quan số. Ảnh: T.Bình.

Thời gian vừa qua, Chính phủ, Bộ Tài chính đặc biệt quan tâm, có nhiều chỉ đạo sâu sát, mạnh mẽ đối với công tác chuyển đổi số và xây dựng hệ thống CNTT thực hiện hải quan số.

Tại Chiến lược phát triển Hải quan đến năm 2030 (theo Quyết định số 628/QĐ-TTg ngày 20/5/2022 của Thủ tướng Chính phủ) đưa ra mục tiêu “Xây dựng Hệ thống CNTT hải quan tập trung, tích hợp thông minh đảm bảo các yêu cầu về an toàn thông tin hệ thống, với nền tảng số, phù hợp với kiến trúc Chính phủ điện tử, Chính phủ số, chuẩn mực quốc tế, ứng dụng mạnh mẽ những thành tựu khoa học, công nghệ của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư”.

Ngày 17/4/2024, Thủ tướng Chính phủ đã ký Công văn số 245/TTg-KTTH về việc đẩy mạnh chuyển đổi số trong lĩnh vực hải quan, trong đó yêu cầu Bộ Tài chính, Tổng cục Hải quan “nâng cấp hệ thống CNTT theo hướng số hóa chứng từ thuộc hồ sơ hải quan tiến tới phi giấy tờ trong thực hiện thủ tục hải quan đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu; phương tiện vận tải xuất cảnh, nhập cảnh, dần tiến đến chấm dứt việc yêu cầu người khai hải quan phải nộp chứng từ giấy thuộc bộ hồ sơ hải quan khi làm thủ tục hải quan”.

Mong muốn sự chung tay của doanh nghiệp

Trước sự phát triển mạnh mẽ của khoa học công nghệ, ngành Hải quan cũng không nằm ngoài xu thế đó.

Theo Phó Tổng cục trưởng Trần Đức Hùng, chuyển đổi số trong ngành Hải quan là một cuộc cách mạng làm thay đổi cách thức, phương pháp làm việc của cơ quan Hải quan trong bối cảnh mới.

Nhận thức được tầm quan trọng như vậy, vừa qua, Tổng cục Hải quan đã dành nguồn lực và sự quan tâm để triển khai công tác chuyển đổi số, trong đó có việc xây dựng hệ thống CNTT thực hiện hải quan số.

Đại diện các công ty công nghệ tham dự hội thảo. Ảnh: T.Bình.

Để phục vụ việc xây dựng hệ thống CNTT thực hiện hải quan số, trước đây, Tổng cục Hải quan đã gửi và đăng tải các tài liệu về yêu cầu xây dựng hệ thống CNTT thực hiện hải quan số trên Cổng thông tin điện tử Hải quan để các công ty quan tâm nghiên cứu.

“Tuy nhiên, với số lượng hơn 2.000 trang tài liệu mang tính nghiệp vụ và chuyên ngành, việc nghiên cứu của các công ty công nghệ chắc chắn sẽ gặp nhiều khó khăn. Mặt khác, thời gian vừa qua, Tổng cục Hải quan tiếp tục rà soát, cập nhật và hoàn thiện yêu cầu nghiệp vụ. Do đó, nhằm giúp cho các công ty công nghệ nắm được đầy đủ, tổng thể yêu cầu xây dựng hệ thống CNTT thực hiện hải quan số, hôm nay, Tổng cục Hải quan tổ chức Hội thảo nhằm trực tiếp giới thiệu về mục tiêu, yêu cầu xây dựng hệ thống CNTT thực hiện Hải quan số”, Phó Tổng cục trưởng nhấn mạnh.

Phó Tổng cục trưởng bày tỏ mong muốn lắng nghe ý kiến từ các công ty công nghệ để tiếp tục hoàn thiện thêm yêu cầu về xây dựng hệ thống mới, đặc biệt là các yêu cầu nghiệp vụ, kỹ thuật, công nghệ mang tính khả thi, hiệu quả.