Bộ Tài chính: Tiếp tục đề xuất giảm thuế bảo vệ môi trường với xăng dầu
	Tăng phí bảo vệ môi trường đối với khai thác khoáng sản
	Không thu thuế bảo vệ môi trường đối với hàng do cơ sở sản xuất trực tiếp xuất khẩu

Giá xăng dầu biến động mạnh và có xu hướng tiếp tục tăng cao. Ảnh: Nguyễn Thanh

Giá xăng liên tục tăng cao

Theo Bộ Tài chính, giá xăng dầu biến động mạnh và có xu hướng tiếp tục tăng cao. Từ đầu năm 2022, giá dầu thô và giá xăng dầu thành phẩm thế giới có xu hướng tăng cao. Cùng với đó, giá bình quân một số mặt hàng thành phẩm xăng dầu thế giới (giao dịch trên thị trường Singapore) cũng tăng mạnh. Tại kỳ điều hành ngày 13/6/2022, giá xăng dầu thành phẩm biến động tăng từ 41,36% - 84,34% so với kỳ điều hành ngày 11/1/2022.

Bộ Tài chính thống kê, tính từ đầu năm 2022 đến nay, giá xăng dầu bán lẻ trong nước đã được điều chỉnh 15 lần (giá xăng tăng 12 lần và giảm 3 lần, trong đó có 2 lần giảm sau khi thực hiện giảm mức thuế BVMT đối với xăng, dầu, mỡ nhờn theo Nghị quyết số 18/2022/UBTVQH15).

Tại kỳ điều chỉnh gần đây nhất (ngày 13/6/2022), giá xăng trong nước thiết lập mức cao nhất trong lịch sử. Cụ thể: giá xăng E5RON92 là 31.117 đồng/lít, tăng 7.958 đồng/lít so với kỳ điều chỉnh ngày 11/01/2022, tăng 3.808 đồng/lít so với kỳ điều chỉnh ngày 1/4/2022; xăng RON95 là 32.375 đồng/lít, tăng 8.499 đồng/lít so với kỳ điều chỉnh ngày 11/01/2022, tăng 4.222 đồng/lít so với kỳ điều chỉnh ngày 1/4/2022; dầu diesel là 29.020 đồng/lít, tăng 10.781 đồng/lít so với kỳ điều chỉnh ngày 11/01/2022, tăng 3.940 đồng/lít so với kỳ điều chỉnh ngày 1/4/2022; dầu hoả là 27.839 đồng/lít, tăng 10.701 đồng/lít so với kỳ điều chỉnh ngày 11/1/2022, tăng 4.075 đồng/lít so với kỳ điều chỉnh ngày 01/4/2022; dầu mazut là 20.357 đồng/lít, tăng 3.995 đồng/lít so với kỳ điều chỉnh ngày 11/1/2022, giảm 572 đồng/lít so với kỳ điều chỉnh ngày 1/4/2022.

Theo Bộ Tài chính, với việc giá dầu thô thế giới vẫn đang tiếp tục duy trì trên 100 USD/thùng, giá bán lẻ xăng dầu tại Việt Nam nhiều khả năng sẽ tiếp tục tăng cao trong thời gian tới, gây tác động tiêu cực đến nền kinh tế do chi phí nguyên vật liệu, chi phí vận tải tăng cao, trong đó có xăng dầu. Bên cạnh đó, việc giá xăng dầu tăng cũng có tác động lớn đến các doanh nghiệp, nhất là các doanh nghiệp trong lĩnh vực vận tải, lĩnh vực sản xuất sử dụng xăng dầu làm nguyên nhiên liệu đầu vào do xăng dầu chiếm tỷ trọng cao và tác động mạnh vào giá thành sản xuất, từ đó sẽ tác động làm tăng giá cả hàng hóa, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) sẽ tăng lên và tạo áp lực lên lạm phát, ảnh hưởng đến thu nhập và chi tiêu của người dân, tác động xấu đến tăng trưởng kinh tế và ảnh hưởng đến mục tiêu phục hồi tổng thể nền kinh tế sau dịch Covid-19.

Dự kiến giảm thu ngân sách khoảng 1.400 tỷ đồng/tháng

Hiện nay, so với nhiều nước trên thế giới, tỷ trọng thuế trong giá xăng dầu bán ra của Việt Nam vẫn thấp hơn mức bình quân chung, nhất là sau khi mức thuế BVMT được điều chỉnh giảm theo Nghị quyết số 18/2022/UBTVQH15 của UBTVQH. Tỷ trọng thuế trong giá bán xăng dầu ở nhiều nước chủ yếu trong khoảng 40% - 55% đối với xăng và 35% - 50% đối với dầu (ngoại trừ một số quốc gia có trữ lượng dầu mỏ lớn thì có tỷ trọng thấp hơn). Trong khi đó, ở Việt Nam, với mức thuế BVMT đang được giảm theo Nghị quyết số 18/2022/UBTVQH15 thì tỷ trọng thuế đối với xăng E5RON92 khoảng 23,46%, đối với xăng RON95 khoảng 24,11% và đối với dầu diesel khoảng 12,77% (tính tại kỳ điều hành ngày 13/6/2022).

Trước bối cảnh thị trường xăng dầu thế giới tiếp tục diễn biến phức tạp, giá dầu thô trên thị trường thế giới có xu hướng ngày càng tăng cao, để góp phần ổn định giá xăng dầu, kiềm chế lạm phát, góp phần hỗ trợ phục hồi, phát triển sản xuất kinh doanh, thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, căn cứ Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật, Bộ Tài chính đã dự thảo Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về mức thuế BVMT đối với xăng, dầu, mỡ nhờn đến hết ngày 31/12/2022.

Theo đó, Bộ Tài chính đề xuất tiếp tục điều chỉnh mức thuế BVMT đối với nhóm xăng, dầu, mỡ nhờn xuống mức sàn trong khung thuế đến hết 31/12/2022 như sau:

Xăng dự kiến giảm từ 2.000 đồng/lít xuống mức sàn 1.000 đồng/lít

Nhiên liệu bay dự kiến giảm từ 1.500 đồng/lít xuống mức sàn 1.000 đồng/lít.

Dầu diesel dự kiến giảm từ 1.000 đồng/lít xuống mức sàn 500 đồng/lít.

Dầu mazut, dầu nhờn dự giảm từ 1.000 đồng/lít xuống mức sàn 300 đồng/lít.

Mỡ nhờn dự kiến giảm từ 1.000 đồng/kg xuống mức sàn 300 đồng/kg.

Dầu hỏa dự kiến giữ mức 300 đồng/lít vì đây là mức sàn trong khung mức thuế.

Từ ngày 1/1/2023, mức thuế BVMT đối với xăng, dầu, mỡ nhờn tiếp tục thực hiện theo Nghị quyết số 579/2018/UBTVQH14 của UBTVQH.

Đánh giá tác động của dự thảo Nghị quyết, Bộ Tài chính cho biết, hiện nay, các hoạt động kinh tế - xã hội đã chuyển về trạng thái như trước khi xảy ra dịch Covid-19. Do đó, dự kiến sản lượng tiêu thụ xăng, dầu, mỡ nhờn năm 2022 tương đương như thời điểm trước khi xảy ra dịch Covid-19 là năm 2019.

Với dự kiến sản lượng tiêu thụ như vậy, nếu áp dụng chính sách giảm mức thuế BVMT đối với xăng, dầu, mỡ nhờn như đề xuất nêu trên thì ước giảm thu ngân sách nhà nước bình quân một tháng (đã bao gồm cả phần giảm thuế giá trị gia tăng) là khoảng 1.400 tỷ đồng/tháng.

Trường hợp Nghị quyết được ban hành trong tháng 7/2022 và có hiệu lực từ ngày 1/8/2022 thì ước giảm thu ngân sách nhà nước (đã bao gồm cả phần giảm thuế giá trị gia tăng) là khoảng 7.000 tỷ đồng.

Nếu tính cả phần ước giảm thu ngân sách nhà nước theo Nghị quyết 18/2022/UBTVQH15 (khoảng 2.661 tỷ đồng/tháng) thì tổng giảm thu ngân sách nhà nước bình quân một tháng ước khoảng 4.061 tỷ đồng/tháng và cả năm là khoảng 20.305 tỷ đồng.

Tính toán của Bộ Tài chính về tác động thu ngân sách nhà nước do giá dầu thô tăng cho thấy: nếu giá dầu thô ở mức 110USD/thùng, tác động tăng thu ngân sách nhà nước do tăng giá dầu thô khoảng 2.376 tỷ đồng/tháng; nếu giá dầu thô ở mức 120USD/thùng, tác động tăng thu ngân sách nhà nước do tăng giá dầu thô khoảng 2.644 tỷ đồng/tháng.

Theo nhận định của Bộ Tài chính, xăng dầu là một mặt hàng thiết yếu trong đời sống người dân và là đầu vào của nhiều ngành sản xuất nên sự biến động giá xăng dầu sẽ tác động đến rất nhiều đối tượng trong nền kinh tế. Do đó, việc giảm mức thuế BVMT đối với xăng dầu không phân biệt đối tượng áp dụng sẽ hỗ trợ nền kinh tế và người dân.

Việc giảm thuế này cũng sẽ tác động đến chỉ số CPI. Theo đó sẽ góp phần làm giảm giá bán lẻ xăng, dầu, từ đó góp phần hạn chế sự gia tăng chi phí sản xuất, góp phần giảm giá thành sản phần và ổn định lạm phát.

Đối với người dân, đây là đối tượng sẽ được hưởng lợi trực tiếp. Việc giảm mức thuế BVMT đối với xăng, dầu, mỡ nhờn sẽ góp phần giảm giá các mặt hàng này, từ đó góp phần giảm trực tiếp chi phí của người dân trong việc tiêu thụ xăng, dầu, mỡ nhờn cũng như giảm các chi phí gián tiếp từ các sản phẩm tiêu dùng khác.

Đối với các ngành sản xuất cũng như các doanh nghiệp có sử dụng đầu vào là xăng dầu sẽ được hưởng lợi nhiều hơn khi chính sách được ban hành như ngành vận tải, ngành hàng không...