Biểu đồ 6 nhóm hàng xuất khẩu "tỷ đô" của Việt Nam sang Trung Quốc, tính hết tháng 11-2016, đơn vị tính "tỷ USD". Biểu đồ: T.Bình.

Đối tác thương mại lớn nhất

Dù Trung Quốc chỉ là thị trường xuất khẩu đứng thứ 2 của Việt Nam sau Hoa Kỳ, nhưng xét tổng thể về quan hệ thương mại giữa 2 nước, quốc gia này đang là đối tác thương mại lớn nhất của Việt Nam, trong tổng số hơn 200 quốc gia, vùng lãnh thổ mà Việt Nam có quan hệ ngoại thương.

Theo thông tin mới nhất của Tổng cục Hải quan, hết tháng 11-2016, tổng giá trị kim ngạch xuất nhập khẩu giữa 2 nước đạt 59,298 tỷ USD, chiếm 18,7% tổng giá trị kim ngạch xuất nhập khẩu cả nước trong cùng thời điểm.

Trong đó, nước ta xuất khẩu sang Trung Quốc lượng hàng hóa trị giá 19,604 tỷ USD, chiếm 12,25% tổng giá trị kim ngạch xuất khẩu cả nước, và tăng gần 26,7% so với cùng thời điểm 11 tháng đầu năm 2015.

Hết tháng 11-2016, trong số 6 mặt hàng “tỷ đô” xuất khẩu vào Trung Quốc, máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện đứng ở vị trí thứ nhất với trị giá kim ngạch đạt 3,411 tỷ USD.

Các vị trị tiếp theo là rau quả đạt 1,529 tỷ USD; xơ, sợi dệt các loại đạt gần 1,5 tỷ USD; máy ảnh, máy quay phim và linh kiện đạt 1,443 tỷ USD; dầu thô đạt 1,232 tỷ USD; máy móc, thiết bị, dụng cụ phụ tùng đạt 1,126 tỷ USD.

Ở chiều nhập khẩu, cùng thời điểm trên nước ta chi ra 40,238 tỷ USD nhập khẩu hàng hóa từ Trung Quốc, chiếm 25,63% tổng giá trị kim ngạch nhập khẩu của cả nước.

Các mặt hàng nhập khẩu lớn từ Trung Quốc là máy móc, thiết bị, dụng cụ, phụ tùng đạt trị giá 7,346 tỷ USD, tiếp đến là điện thoại các loại và linh kiện đạt 4,917 tỷ USD; máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện đạt 4,761 tỷ USD; vải các loại đạt 4,417 tỷ USD; sắt thép 3,613 tỷ USD; nguyên phụ liệu dệt, may, da, giày đạt 1,549 tỷ USD; kim loại thường đạt 1,305 tỷ USD; sản phẩm từ chất dẻo đạt 1,203 tỷ USD.

Nếu duy trì được mức độ kim ngạch trung bình như 11 tháng đầu năm 2016 (trung bình gần 5,4 tỷ USD/tháng), nhiều khả năng khi Tổng cục Hải quan chốt số liệu từ hoạt động XNK thực tế do doanh nghiệp khai báo, năm 2016, trị giá kim ngạch xuất nhập khẩu giữa Việt Nam và Trung Quốc có thể xấp xỉ con số 65 tỷ USD hoặc lớn hơn nữa vì tháng cuối là dịp cận tết Nguyên đán, theo thông lệ lượng hàng hóa XNK của Việt Nam sẽ tăng cao hơn trung bình.

Tăng xuất, giảm nhập

Trong quan hệ giao thương Việt Nam- Trung Quốc trong năm 2016 có một tín hiệu tích cực đó là trong khi chúng ta vẫn duy trì được mức tăng trưởng xuất khẩu cao ở mức 2 con số vào thị trường Trung Quốc thì kim ngạch nhập khẩu từ quốc gia này lại giảm.

Biểu đồ 8 nhóm hàng nhập khẩu "tỷ đô" từ Trung Quốc, tính hết tháng 11-2016, đơn vị tính "tỷ USD". Biểu đồ: T.Bình.

Cụ thể, hết tháng 11-2016, trị giá kim ngạch nhập khẩu từ Trung Quốc giảm mạnh tới gần 4,9 tỷ USD so với cùng kỳ 2015, tương đương mức giảm gần 11%.

Việc giảm nhập khẩu hàng hóa từ Trung Quốc trong năm 2016 là một điều đáng ghi nhận vì từ 2015 trở về trước Trung Quốc luôn duy trì một mức tăng trưởng xuất khẩu cao vào thị trường nước ta.

Đáng chú ý, các mặt hàng nhập khẩu chủ lực từ Trung Quốc đều có xu hướng giảm. Giảm mạnh nhất là điện thoại và linh kiện với mức giảm của 11 tháng đầu năm 2016 lên tới 1,534 tỷ USD so với cùng kỳ 2015; máy móc, thiết bị, dụng cụ, phụ tùng giảm 806 triệu USD; sắt thép giảm 168 triệu USD…

Với việc tăng xuất, giảm nhập với đối tác Trung Quốc giúp mức thâm hụt thương mại của nước ta với quốc gia này cũng được kéo giảm mạnh từ 29,61 tỷ USD trong 11 tháng đầu năm 2015 xuống còn 20,634 tỷ USD trong 11 tháng đầu năm 2016.