Doanh nghiệp dệt may Việt Nam giới thiệu nguyên phụ liệu tại một triển lãm dệt may. Ảnh: N.H

Trong tháng 7/2023, kim ngạch xuất khẩu dệt may của Việt Nam đạt 3,8 tỷ USD, giảm 9% so với cùng kỳ năm 2022, thấp hơn mức giảm 17% trong nửa đầu năm 2023. Đây cũng là tháng ghi nhận giá trị xuất khẩu cao nhất kể từ đầu năm đến nay.

Kim ngạch xuất khẩu của ngành trong giai đoạn 7 tháng đầu năm 2023 đạt 22,8 tỷ USD, giảm 15% so với cùng kỳ năm trước. Trong đó, kim ngạch xuất khẩu sang Mỹ - thị trường xuất khẩu lớn nhất đóng góp 39% tổng kim ngạch xuất khẩu, đạt 8,7 tỷ USD, giảm 24%. Xuất khẩu sang châu Âu và Nhật Bản lần lượt đạt 2,7 tỷ USD, giảm 10% và 2,2 tỷ USD, tăng 4%.

Từ kết quả đó, Tập đoàn Dệt may Việt Nam (Vinatex) kỳ vọng kim ngạch xuất khẩu dệt may của cả nước năm 2023 sẽ đạt khoảng 40 tỷ USD trong năm 2023, giảm 10% so với năm 2022.

Trong báo cáo cập nhật ngành dệt may vừa công bố ngày 24/8, SSI Research chỉ ra rằng, do nền kinh tế toàn cầu suy thoái, áp lực lạm phát và mức tồn kho cao trong nửa đầu năm 2022, các quốc gia xuất khẩu hàng dệt may lớn khác cũng ghi nhận xuất khẩu giảm so với cùng kỳ trong nửa đầu năm 2023. Cụ thể, Trung Quốc ghi nhận mức giảm 7,3%. Bangladesh là quốc gia duy nhất ghi nhận mức tăng 4% trong nửa đầu năm 2023.

Theo khảo sát của các nhà bán lẻ lớn, mặc dù Việt Nam được đánh giá cao hơn Bangladesh về chất lượng và năng lực sản xuất, nhưng Bangladesh có lợi thế về chi phí, thuế và các khoản trợ cấp của Chính phủ. Bangladesh nằm trong số 45 quốc gia đang phát triển hiện được miễn thuế vào châu Âu. Trong khi đó, thực thi EVFTA, quy tắc xuất xứ nghiêm ngặt đối với vải trở đi là một trở ngại cho dệt may Việt Nam khi có khoảng 70% vải được nhập khẩu từ Trung Quốc.

Trong thời kỳ nền kinh tế suy thoái, chi phí là một trong những yếu tố quan trọng nhất trong việc lựa chọn nhà sản xuất. Mức lương tối thiểu ở Bangladesh hiện là 75 USD/tháng, trong khi mức lương tối thiểu ở Việt Nam và Trung Quốc lần lượt là 199 USD/tháng và 300 USD/tháng. SSI Research cũng lưu ý rằng trong năm 2022, tỷ giá USD/BDT giảm 17%, trong khi tỷ giá USD/VND giảm 3,5%. Theo đó, xuất khẩu của Bangladesh trở nên cạnh tranh hơn so với Việt Nam.

Tuy nhiên, Việt Nam vẫn tiếp tục được xếp hạng cao hơn về chất lượng sản phẩm, năng suất lao động và thời gian giao hàng, đây là những yếu tố quan trọng đối với các nhà bán lẻ khi nền kinh tế phục hồi và nhu cầu gia tăng.

Trong quý 2/2023, hầu hết các công ty dệt may niêm yết đều ghi nhận doanh thu thuần và lợi nhuận ròng giảm đáng kể, với biên lợi nhuận thu hẹp so với năm trước. Công ty CP Đầu tư và Thương mại TNG và Công ty CP Dệt may - Đầu tư – Thương mại Thành Công (TCM) ghi nhận lợi nhuận ròng giảm 37% và 96% so với cùng kỳ năm 2022. May Sông Hồng khả quan hơn một chút với lợi nhuận ròng giảm 2%.

May Sông Hồng có đơn đặt hàng FOB cao nhất trong ngành may mặc, giúp công ty được hưởng lợi lớn từ sự phục hồi của ngành trong khi các khách hàng lớn lâu năm của công ty như Walmart, Columbia và Target đã ghi nhận mức tăng trưởng doanh thu trong những quý gần đây.

Trong khi các đơn đặt hàng dự kiến sẽ phục hồi trong quý 4/2023, Vinatex cho rằng sự phục hồi sẽ chậm do chi tiêu cho các mặt hàng không thiết yếu cần có thời gian để phục hồi. Do đó, SSI Research ước tính giá bán bình quân sẽ tiếp tục duy trì ở mức thấp (thấp hơn khoảng 20% so với mức bình quân trong nửa đầu năm 2022) và chỉ cải thiện nhẹ so với cùng kỳ năm trước đối với đơn hàng FOB. Biên lợi nhuận của doanh nghiệp sản xuất sẽ tiếp tục thu hẹp mặc dù chi phí nguyên liệu đầu vào đang dần cải thiện; biên lợi nhuận gộp sẽ khó quay trở lại mức đỉnh trong năm 2019.

Hơn nữa, Vinatex dự kiến xu hướng đơn đặt hàng với khối lượng nhỏ hơn và thời gian giao hàng nhanh hơn sẽ kéo dài đến năm 2024. Trong nửa cuối năm 2023, các doanh nghiệp sản xuất hàng may mặc trong nước kỳ vọng các đơn đặt hàng trong quý 3/2023 sẽ vẫn tương đương mức quý 2/2023. Sau đợt giảm giá mạnh trong các kỳ nghỉ lễ vào quý 4/2023, triển vọng doanh thu sẽ được cải thiện. Thống kê trong quá khứ, khi lượng hàng tồn kho quần áo ở Mỹ đạt đỉnh điểm vào tháng 1/2007, thị trường phải mất hai năm để hấp thụ với lượng hàng tồn kho sau đó mới phục hồi trở lại vào tháng 12/2009.