Lực lượng Hải đội 3 chuẩn bị xuất quân tuần tra kiểm soát địa bàn. Ảnh: T.H

Phối hợp phát hiện ngăn chặn nhiều vụ việc lớn

Chúng tôi đến Hải đội 3 vào đúng lúc một tổ công tác của đơn vị vừa hoàn tất chuyến tuần tra hơn 1 tuần trên vùng biển Côn Đảo trở về. Chia sẻ với chúng tôi, Hải đội trưởng Hải đội 3 Hoàng Văn Thảo cho biết, đơn vị được phân công quản lý, kiểm soát địa bàn tại vùng biển phía Nam từ Bình Thuận trở vào đến toàn bộ vùng biển tỉnh Kiên Giang, vùng sông, luồng vào các cảng biển quốc tế. Với địa bàn quản lý rộng, tùy thuộc vào địa bàn, tình hình đơn vị sẽ cử các tổ công tác thực hiện tuần tra, kiểm soát trên từng vùng biển cụ thể. Với việc chủ động nắm bắt tình hình, trong thời gian qua, Hải đội 3 đã phối hợp phát hiện, ngăn chặn nhiều vụ vận chuyển trái phép xăng dầu trên biển.

Ngày 27/5/2024, trong quá trình tuần tra, kiểm soát tại khu vực sông Nhà Bè- TPHCM, Hải đội 3 phát hiện một sà lan thuộc Công ty TNHH Vận tải và cung ứng nhiên liệu G. đang cấp dầu DO cho một tàu hàng với số lượng theo đơn đặt hàng 24.000 lít. Trong quá trình cấp hàng và nhận hàng, tàu hàng chưa cung cấp thông tin tới cơ quan Hải quan. Trước đó, ngày 15/5/2024, tại vùng biển cách Đông Nam Côn Đảo khoảng 120 hải lý, Hải đội 3 và Bộ Tư lệnh Vùng Cảnh sát biển 3 cùng tổ công tác của Đoàn Trinh sát số 2, Bộ Tư lệnh Cảnh sát biển phối hợp tuần tra, phát hiện và bắt giữ tàu BT- 99900-TS vận chuyển 90.000 lít dầu DO. Tại thời điểm kiểm tra, thuyền trưởng không xuất trình được hóa đơn chứng từ chứng minh nguồn gốc hợp pháp của số dầu này.

Theo Hải đội trưởng Hoàng Văn Thảo, thủ đoạn buôn lậu xăng dầu rất tinh vi, các chủ đầu nậu thường không trực tiếp thực hiện hành vi buôn lậu mà gián tiếp chỉ đạo thông qua thuyền trưởng, người áp tải hàng hoặc thành lập công ty trung gian; mua xăng dầu ngoài biển sau đó neo đậu ở vùng biển giáp ranh rồi lợi dụng đêm tối hoặc vào thời điểm lực lượng cơ quan chức năng bàn giao ca để chuyển tải lên các tàu nhỏ vào bờ. Đặc biệt, để đối phó với cơ quan chức năng, đối tượng chuẩn bị sẵn các bộ hồ sơ để khi bị phát hiện, xuất trình cho cơ quan chức năng để hợp thức hóa…

Trong thời gian qua, Hải đội 3 đã chủ động phối hợp với lực lượng Cảnh sát biển thực hiện tuần tra, kiểm soát và đã phát hiện, ngăn chặn nhiều vụ vận chuyển trái phép xăng dầu trên biển. Cuối năm 2023, Hải đội kiểm soát trên biển khu vực miền Nam (Hải đội 3) và Đoàn Trinh sát số 2 – Bộ Tư lệnh cảnh sát biển bắt giữ tàu ST 01727 TS vận chuyển trên 32.000 lít dầu DO, không có giấy tờ chứng minh nguồn gốc hợp pháp tại khu vực cách Nam Đông Nam Côn Đảo (Bà Rịa - Vũng Tàu) khoảng 18 hải lý. Vụ việc được phát hiện khi hai lực lượng thực hiện Kế hoạch phối hợp tăng cường đấu tranh chống buôn lậu xăng dầu trên biển. Trước đó, ngày 31/8/2023, khi tuần tra trên khu vực biển tỉnh Tiền Giang, Hải đoàn Biên phòng 18 chủ trì, phối hợp với Hải đội 3 phát hiện, bắt giữ tàu tàu NĐ 95368 vận chuyển khoảng 50.000 lít dầu DO, không có giấy tờ chứng minh nguồn gốc hợp pháp.

Tăng cường kiểm soát địa bàn

Theo đánh giá của lãnh đạo Hải đội 3, đơn vị quản lý địa bàn trải dài và rộng, tình hình hoạt động buôn lậu trên biển, trên sông có tính chất phức tạp, khó khăn, điều này đã ảnh hưởng đến việc triển khai thực hiện nhiệm vụ của đơn vị. Từ các nguồn thông tin thu thập được, đồng thời qua công tác nghiệp vụ hải quan cho thấy tình hình buôn lậu qua biên giới trên tuyến biển, vùng nội thủy đang diễn ra, khó kiểm soát. Các đối tượng thực hiện hành vi buôn lậu dưới nhiều phương thức, thủ đoạn khác nhau. Thời gian thực hiện hành vi vi phạm nhanh chóng, thường diễn ra vào đêm tối khiến việc triển khai các biện pháp nghiệp vụ kiểm soát Hải quan để bắt giữ rất khó khăn.

Đặc biệt, khi tàu neo giữa dòng để xếp, dỡ hàng hóa tại các tuyến sông, thuyền viên lợi dụng đêm tối và địa hình sông rạch hiểm trở để đem hàng hóa không khai báo hải quan xuống các ghe, thuyền nhỏ có tốc độ cao, sau đó chạy vào các kênh, rạch nhỏ để tẩu tán thẩm thấu vào thị trường nội địa... Cùng với đó, các đối tượng chuẩn bị phương tiện liên lạc hiện đại để theo dõi mọi động thái của cơ quan chức năng, thông báo cho nhau biết để tránh gặp các lực lượng chức năng hoặc giả tàu đánh cá để thực hiện hành vi buôn lậu xăng dầu.

Trước diễn biến nêu trên, Hải đội 3 đã xây dựng và triển khai kế hoạch kiểm soát thường xuyên địa bàn nhằm phát hiện, ngăn chặn các hành vi vi phạm. Đơn vị đã phát hiện nhiều trường hợp đối tượng ngụy trang tàu dịch vụ hậu cần thủy sản rất tinh vi để qua mặt lực lượng chức năng. Hải đội 3 đã phát hiện, bắt giữ tàu dịch vụ hậu cần thủy sản vận chuyển trái phép 270 tấn dầu không có hóa đơn chứng từ hợp pháp.

Chống buôn lậu trên đất liền đã khó, thực hiện công tác này trên biển lại càng khó hơn. Không chỉ đối mặt với say sóng khi biển động sóng to, gió lớn, nhiều chuyến tuần tra, truy đuổi bắt tàu chở hàng vi phạm cũng rất nguy hiểm khi đối tượng vi phạm không chấp hành hiệu lệnh của lực lượng Hải quan, cố tình tăng tốc, chạy lòng vòng, thậm chí có trường hợp còn chặn đầu tàu của Hải quan nhằm cản trở sự truy đuổi. Có những vụ việc, trước hành vi ngoan cố chống đối của đối tượng, để bắt được số dầu lậu trên tàu, Hải đội 3 buộc phải nổ súng bắn chỉ thiên cảnh cáo.

Ngoài ra, Hải đội 3 còn phối hợp với các đơn vị hải quan phía Nam, đặc biệt là Hải quan khu vực miền Tây kiểm tra, kiểm soát tàu chở hàng và đã phát hiện một số trường hợp vi phạm. Điển hình, cuối tháng 3/2024, Hải đội 3 và Chi cục Hải quan cửa khẩu Vĩnh Xương (Cục Hải quan An Giang) phối hợp kiểm tra sà lan chở cát từ Campuchia về Việt Nam qua sông Tiền, phát hiện sà lan của Công ty CP Đầu tư và Phát triển H.M. chở cát nhập khẩu vượt khối lượng so với khai báo trên tờ khai hải quan gần 53 m3 cát; phối hợp với lực lượng chức năng phát hiện, bắt giữ một số vụ tàng trữ, vận chuyển trái phép chất ma túy…

Với nhận định ngoài tình hình buôn lậu xăng dầu phức tạp, vào những tháng cuối năm, các đối tượng sẽ lợi dụng buôn lậu một số mặt hàng thiết yếu phục vụ lễ, tết, Hải đội 3 đã xây dựng kế hoạch đấu tranh cao điểm trong những tháng cuối năm 2024 để kiểm soát, ngăn chặn kịp thời hành vi vi phạm.