Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Việt Nam Nguyễn Văn Thọ.

Theo đề nghị của WCO và trên cơ sở phê duyệt của Thủ tướng Chính phủ, Hải quan Việt Nam sẽ đăng cai tổ chức Hội nghị và Triển lãm công nghệ năm 2023 của WCO từ ngày 10-12/10/2023 tại Thủ đô Hà Nội, Phó Tổng cục trưởng có thể cho biết, chủ đề, ý nghĩa và quy mô của sự kiện này?

Phó Tổng cục trưởng Nguyễn Văn Thọ:

Hội nghị và Triển lãm công nghệ năm 2023, WCO đưa ra chủ đề “Đón đầu kỷ nguyên số: Ứng dụng công nghệ, Thúc đẩy đổi mới và Nuôi dưỡng thế hệ hải quan kế cận chuyên nghiệp”. Mỗi năm WCO đưa ra một chủ đề dành cho các cơ quan Hải quan thành viên với thông điệp: Nuôi dưỡng dưỡng thế hệ kế cận, thúc đẩy văn hóa, chia sẻ kiến thức và niềm tự hào nghề hải quan. Theo đó, năm 2023 thông điệp mà WCO muốn gửi tới là ứng dụng công nghệ, chuyển đổi số, thúc đẩy và lấy con người là yếu tố trọng tâm.

Với mục tiêu tạo thuận lợi thương mại nhưng vẫn đảm bảo kiểm soát tốt thương mại hợp pháp, việc WCO lựa chọn Việt Nam để tổ chức sự kiện thường niên này mang nhiều ý nghĩa. Đó không chỉ là cơ hội mà còn là sự kết nối giữa các chủ thể liên quan đến chuỗi cung ứng quốc tế, cơ quan Hải quan và các cơ quan quản lý biên giới, DN công nghệ...

Đây cũng là lần đầu tiên Hải quan Việt Nam đăng cai tổ chức một sự kiện toàn cầu có quy mô lớn với sự tham dự của Lãnh đạo Chính phủ nước CHXHCN Việt Nam, Tổng thư ký WCO, 185 cơ quan Hải quan các nước thành viên tham gia; các tổ chức, DN quốc tế; các học giả nước ngoài; các đại biểu đến từ các bộ, ngành trung ương và địa phương, đại biểu đến từ các đại sứ quán nước ngoài, các tổ chức quốc tế tại Việt Nam, các viện nghiên cứu, các trường đại học và các hiệp hội DN, DN trong nước.

Phó Tổng cục trưởng đánh giá như thế nào khi WCO lựa chọn Việt Nam và Hải quan Việt Nam là đơn vị đăng cai tổ chức sự kiện? Việc đăng cai tổ chức sự kiện khẳng định vai trò của Hải quan Việt Nam như thế nào trong khuôn khổ WCO?

Phó Tổng cục trưởng Nguyễn Văn Thọ:

Có thể nói, Hải quan Việt Nam là một trong những nước đầu tiên trong khối ASEAN đăng cai tổ chức một sự kiện toàn cầu về công nghệ của WCO trong lĩnh vực hải quan. WCO lựa chọn Việt Nam để tổ chức hội nghị này là vinh dự, niềm tự hào đối với Hải quan Việt Nam.

Điều này thể hiện vai trò tiên phong, tích cực và trách nhiệm của Hải quan Việt Nam trong hợp tác đa phương và song phương của WCO. Khẳng định vai trò của Hải quan Việt Nam là một đơn vị thành viên luôn tuân thủ các quy định của WCO, đóng góp tích cực trên nhiều diễn đàn quan trọng. Đặc biệt có đội ngũ chuyên gia được chứng nhận luôn sẵn sàng thực hiện nhiệm vụ khi được phân công.

Việc Hải quan Việt Nam đăng cai sự kiện và sẽ được tổ chức thành công, không chỉ khẳng định vị trí chính trị chiến lược của Việt Nam trên trường quốc tế mà còn là cơ hội để Hải quan Việt Nam khẳng định vai trò của cơ quan Hải quan trong khu vực và quốc tế.

Thành công của hội nghị cũng sẽ khẳng định sự chuyên nghiệp, đảm bảo công tác an ninh, an toàn một cách tối đa của Hải quan Việt Nam khi tổ chức sự kiện với hàng nghìn đại biểu quốc tế tham dự.

Hội nghị này có phải là cơ hội tốt cho Hải quan Việt Nam tiếp cận học hỏi kinh nghiệm để triển khai xây dựng thành công mô hình Hải quan thông minh không, thưa Phó Tổng cục trưởng?

Phó Tổng cục trưởng Nguyễn Văn Thọ:

Trong bối cảnh phát triển công nghệ như hiện nay, chủ đề của hội nghị rất phù hợp với Chiến lược phát triển Hải quan đến năm 2030 mà Hải quan Việt Nam đang triển khai với mục tiêu xây dựng Hải quan số, mô hình Hải quan thông minh. Hội nghị được tổ chức tại Việt Nam là cơ hội để Hải quan Việt Nam tiếp cận công nghệ mới nhất cũng như các thông lệ và bài học kinh nghiệm của hải quan các nước. Những kinh nghiệm, giải pháp công nghệ được cơ quan Hải quan các nước chia sẻ, giới thiệu tại hội nghị cũng sẽ giúp cho Hải quan Việt Nam có được hướng đi phù hợp trong xu hướng phát triển công nghệ nhanh chóng như hiện nay

Đặc biệt, hội nghị cũng là cơ hội để Hải quan Việt Nam giới thiệu về các nỗ lực hiện đại hóa, ứng dụng công nghệ của Hải quan Việt Nam trong việc triển khai các nội dung chuyển đổi số, xây dựng Hải quan thông minh, góp phần nâng cao hình ảnh của Hải quan Việt Nam.

Ngoài ra, việc đăng cai hội nghị cũng sẽ mở ra cho Hải quan Việt Nam nói chung và các DN công nghệ của Việt Nam nói riêng cơ hội giao lưu, học hỏi, trao đổi kinh nghiệm với các nước.

Tại hội nghị, Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Nguyễn Văn Cẩn sẽ tham gia với tư cách khách mời tại Phiên toàn thể đầu tiên dưới hình thức tọa đàm về chủ đề “Chiến lược phía sau công nghệ: Ứng dụng công nghệ để giải quyết các thách thức toàn cầu”. Bên cạnh đó, Hải quan Việt Nam cũng có đại diện tham gia làm diễn giả trình bày tại Hội nghị về việc “Triển khai Cơ chế một cửa ASEAN”. Ngoài ra, Hải quan Việt Nam cũng sẽ tham gia làm điều phối, dẫn dắt Phiên thảo luận chuyên đề về “Hải quan Xanh vì tương lai bền vững: Các giải pháp đổi mới dành cho quản lý thương mại và quản lý biên giới”.

Công nghệ tiên tiến đóng vai trò trong đào tạo cán bộ Hải quan, đặc biệt là đào tạo những kiến thức và kỹ năng chuyên môn cao, Phó Tổng cục trưởng có đánh giá như thế nào về vấn đề này?

Phó Tổng cục trưởng Nguyễn Văn Thọ:

Hội nghị và Triển lãm công nghệ năm 2023 của WCO mở ra các cách tiếp cận khác nhau trong việc đặt yếu tố con người làm trọng tâm của tiến trình chuyển đổi số trong lĩnh vực hải quan. Theo đó, hội nghị đề cập đến cách thức khai thác tối đa công nghệ mới trong hoạt động đào tạo và phát triển. Do đó, hội nghị lần này không chỉ giới thiệu công nghệ mà còn giới thiệu phương thức để ứng dụng công nghệ và đào tạo cán bộ Hải quan nhằm ứng dụng, triển khai công nghệ cho mục tiêu của cơ quan Hải quan trong tạo thuận lợi thương mại, thông quan hàng hóa nhanh chóng và kiểm soát tốt những tác động xấu đến nền kinh tế.

Cùng với mục tiêu chung, Hải quan Việt Nam đã thường xuyên có những cuộc cách mạng về công nghệ, từ chuyển đổi phương thức quản lý thủ công sang điện tử. Hiện tại Hải quan Việt Nam đang nỗ lực, tự mình xây dựng và thiết kế hệ thống Hải quan số, mô hình Hải quan thông minh. Trong tiến trình phát triển công nghệ vượt bậc liên tục như vậy thì Hải quan Việt Nam cũng chú trọng vai trò đào tạo cho cán bộ Hải quan để làm sao làm chủ được công nghệ. Do đó, hội nghị lần này tổ chức tại Việt Nam là cơ hội tuyệt vời để CBCC Hải quan Việt Nam được tiếp cận đến với những công nghệ mới. Rất nhiều cơ quan Hải quan các nước sẵn sàng chia sẻ kinh nghiệm cũng như ứng dụng công nghệ mới, giúp Hải quan Việt Nam kiếm cơ hội hỗ trợ từ các nước phát triển.

Hải quan Việt Nam luôn ưu tiên công tác đào tạo kiến thức cho CBCC để triển khai thực hiện sử dụng có hiệu quả trang thiết bị, CNTT. Theo đó, Hải quan Việt Nam đang có kế hoạch để nâng cấp Trường Hải quan Việt Nam trở thành trung tâm đào tạo khu vực của WCO, bởi mô hình trung tâm đào tạo là mô hình tiên tiến nhất hiện nay.

Tôi cho rằng, công nghệ không thể đóng vai trò quyết định thay thế con người, nhưng công nghệ tiên tiến thực sự đem lại nhiều lợi ích, lợi thế cho công tác đào tạo cán bộ. Do đó, con người là yếu tố quyết định và công tác đào tạo, chuyển giao kiến thức, kinh nghiệm cho cán bộ Hải quan là vấn đề cốt yếu. Với quá trình phát triển công nghệ đang đem lại rất nhiều cơ hội cho cán bộ Hải quan được tiếp cận với kiến thức mới thông qua các phương thức bằng chia sẻ kinh nghiệm tại hội nghị.

Xin cảm ơn Phó Tổng cục trưởng!