Thứ trưởng Bộ Tài chính Vũ Thị Mai phát biểu chỉ đạo tại hội nghị. Ảnh: Q. Hùng.

Đẩy mạnh hiện đại hóa giám sát hải quan

Tham luận về triển khai mở rộng Đề án giám sát, quản lý hải quan cảng biển, cảng hàng không đối với hàng hóa XNK tại cảng biển, cảng hàng không, cửa khẩu đường bộ đến các kho, bãi, cảng nội địa, địa điểm kiểm tra hàng hóa tập trung, kho ngoại quan, Phó Cục trưởng Cục CNTT và Thống kê hải quan Lê Đức Thành cho biết, đến ngày 30/9/2018, Tổng cục Hải quan quyết tâm hoàn thành việc triển khai Hệ thống quản lý hải quan tự động (VASSCM) trên phạm vi toàn quốc với các chức năng quản lý hàng hóa đưa vào, đưa ra, lưu trữ, tồn đọng tại các kho, bãi, cảng biển, cảng hàng không, địa điểm chịu sự giám sát hải quan.

Lãnh đạo Cục CNTT và Thống kê hải quan cũng cho biết, đến ngày 30/11/2018 sẽ hoàn thành việc triển khai Hệ thống VASSCM trên phạm vi toàn quốc với các chức năng quản lý chi tiết theo mặt hàng về những thay đổi hình thái hàng hóa, chủ sở hữu hàng hóa trong quá trình lưu giữ tại kho ngoại quan. Theo đó, đẩy mạnh việc triển khai hệ thống VASSCM hướng dẫn cho DN về chuẩn thông điệp khai báo, trao đổi thông tin với cơ quan hải quan đối với các địa điểm chịu sự giám sát hải quan (kho CPN, địa điểm tập kết hàng hóa,…), chuẩn hóa quy trình nghiệp vụ giám sát tại các địa điểm chịu sự giám sát hải quan (kho CPN, địa điểm tập kết hàng hóa,…).

Tiếp tục hoàn thiện chuẩn thông điệp kết nối, trao đổi thông tin giữa DN với cơ quan Hải quan. Đối với các cảng hàng không, kho hàng không, nâng cấp phiên bản 1.6 (bổ sung cơ chế phản hồi 2 chiều, phương thức truy vấn thông tin,...).

Một trong công tác nổi bật về giám sát quản lý hải quan trong thời gian qua là công tác kiểm soát quản lý hàng phế liệu NK. Theo quyền Cục trưởng Cục giám sát quản lý về hải quan Âu Anh Tuấn, để ngăn chặn và phòng ngừa các hành vi vi phạm, cơ quan Hải quan đã chủ động, tích cực triển khai các biện pháp quản lý, kiểm tra, giám sát chặt chẽ đối với mặt hàng phế liệu nhập khẩu, trong đó tăng cường công tác kiểm tra, kiểm soát; quản lý chặt chẽ đối với mặt hàng phế liệu và các mặt hàng có đặc trưng là phế liệu NK; Tiến hành điều tra xác minh các DN có dấu hiệu vi phạm trong NK phế liệu.

Bên cạnh đó, để đảm bảo công tác quản lý nhà nước về hải quan đối với phế liệu NK và đảm bảo thực hiện đúng theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Chỉ thị số 27/CT-TTg về quản lý phế liệu NK, Cục Giám sát quản lý về hải quan đã đề xuất cơ quan Hải quan sẽ thực hiện kiểm tra và lập Phiếu theo dõi trừ lùi Giấy xác nhận đủ điều kiện về bảo vệ môi trường trong NK phế liệu làm nguyên liệu sản xuất, kiểm tra Giấy xác nhận ký quỹ bảo đảm phế liệu NK trước khi cho phép dỡ hàng là phế liệu từ tàu xuống cảng.

Tham luận tại Hội nghị, Cục trưởng Cục Hải quan TP.HCM Đinh Ngọc Thắng cho biết, Hải quan TP.HCM hiện đang phối hợp với DN kho bãi cảng để quyết tâm thực hiện triển khai Hệ thống VASSCM thuận lợi, giải quyết triệt để những khó khăn, vướng mắc trong việc giám sát hải quan tại cảng biển.

Để xứ lý dứt điểm phế liệu tồn đọng, Cục trưởng Cục Hải quan TP.HCM đề xuất: đề nghị Tổng cục Hải quan và Bộ Tài chính đề nghị với Chính phủ giao cho Bộ Tài nguyên và Môi trường là đơn vị chủ trì, đầu mối phối hợp với các bộ, ngành có liên quan, như: Bộ Giao thông Vận tải, Bộ Công an, Bộ Tài chính (TCHQ). Thành lập ngay Tổ xử lý liên ngành để xử lý các lô hàng phế liệu nhập khẩu tồn đọng dưới sự chỉ đạo, kiểm tra của Văn phòng Chính phủ. Về lâu dài, cần sửa đổi, bổ sung các luật liên quan như Luật Hàng hải, Luật Xử lý vi phạm hành, Luật Bảo vệ môi trường…

Góp ý cho nội dung này, Cục trưởng Cục Hải quan Hải Phòng Nguyễn Tiến Lộc cho biết, đơn vị đã chủ động xử lý hàng hóa tồn đọng, phế liệu tại cảng. Trong đó thực hiện phân loại đối tượng hàng hóa để xử lý dứt điểm đối với loại hàng hóa này.

Quyết vượt chỉ tiêu thu NSNN

Đưa ra nhận định về công tác thu NSNN của ngành Hải quan trong 3 tháng cuối năm, ông Lưu Mạnh Tưởng, Cục trưởng Cục Thuế XNK phân tích, những tháng còn lại của năm 2018, số thu của ngành Hải quan sẽ tiếp tục chịu ảnh hưởng sâu rộng từ các hiệp định FTAs, bên cạnh đó, nguồn thu từ mặt hàng xăng dầu sẽ giảm mạnh, điều này đồng nghĩa với việc với số thu NSNN của ngành Hải quan trong những tháng còn lại của năm sẽ bị sụt giảm so với trung bình thu của 9 tháng qua.

Mặt khác, số thu NSNN 9 tháng cuối năm 2018 sẽ còn bị ảnh hưởng bởi tác động của việc hoàn thuế đối với linh kiện phụ tùng ô tô, theo quy định của Nghị định số 125/NĐ-CP ngày 16/11/2017 thì phải hoàn đối với linh kiện phụ tùng ô tô khoảng 2.489 tỷ đồng và hoàn thu đối với mặt hàng xăng dầu do DN bổ sung C/O khoảng 1.951 tỷ đồng. Theo đó, tổng số thuế còn phải hoàn trong những tháng cuối năm là 4.440 tỷ đồng. Điều này gây áp lực không nhỏ cho tổng số thu NSNN của ngành Hải quan.

Để hoàn thành nhiệm vụ thu NSNN năm 2018, Cục trưởng Lưu Mạnh Tưởng đề nghị các đơn vị thực hiện hiệu quả nhất các nhiệm vụ được giao tại Chỉ thị số 555/CT-TCHQ ngày 26/1/2018 và công văn số 4248/TCHQ-TXNK ngày 19/7/2018 về việc triển khai các giải pháp thu NSNN 6 tháng cuối năm 2018 trong đó có nội dung chỉ đạo về thực hiện chính sách thuế và quản lý thuế.

Theo đó, nhóm giải pháp đầu tiên là thủ trưởng các đơn vị cần xây dựng chi tiết các giải pháp tạo thuận lợi cho DN, tập trung triển khai các đề án trọng tâm lớn của ngành: Đề án quản lý, giảm sát hải quan tại cảng biển, cảng hàng không; Đề án quản lý hàng gia công, sản xuất XK; Đề án thu thuế và thông quan 24/7… nhằm tạo thuận lợi cho hoạt động XNK, hạn chế việc DN lợi dụng sơ hở chính sách để trục lợi… qua đó để tăng thu NSNN.

Cùng với đó, hàng loạt các giải pháp chống thất thu cũng được Cục trưởng Cục Thuế XNK đưa ra như: tăng cường công tác quản lý hải quan kịp thời phát hiện hành vi buôn lậu, gian lận thương mại gây thất thu NSNN. Trong đó, tập trung công tác giá, rà soát Danh mục quản lý rủi ro về giá để xác định dấu hiệu nghi vấn, thực hiện tham vấn, kiểm tra sau thông quan có hiệu quả; vấn đề phân loại, áp dụng mức thuế cũng cần được chú trọng tránh tình trạng phân loại không thống nhất. Thực hiện rà soát kiểm tra trường hợp miễn thuế, đặc biệt là các trường hợp miễn thuế dự án ưu đãi đầu tư, do có sự khác biệt về chính sách ưu đãi đầu tư giữa Luật Thuế XK, thuế NK số 45/2005/QH11 và Luật thuế XK, thuế NK số 107/2016/QH13;

Tập trung phân tích đánh giá rủi ro sau thông quan đối với hàng luồng Xanh để tổ chức kiểm tra sau thông quan hoặc thanh tra chuyên đề kịp thời cảnh báo khâu thông quan, tránh sai sót lặp lại; Tổ chức thu hồi nợ có khả năng thu hồi, không để phát sinh nợ, đặc biệt với các khoản nợ sau thanh tra, kiểm tra sau thông quan; xử lý các khoản nợ còn vướng mắc trong kiểm tra, thanh tra.

Đưa ra quyết tâm hoàn thành chỉ tiêu thu NSNN, Cục trưởng Cục Hải quan TP.HCM Đinh Ngọc Thắng, Cục trưởng Cục Hải quan Hải Phòng Nguyễn Tiến Lộc và Cục trưởng Cục Hải quan Quảng Ninh Bùi Văn Khắng khẳng định sẽ khắc phục những khó khăn do tác động về việc giảm sâu của các hiệp định FTAs, triển khai hiệu quả các kế hoạch hiện đại hóa trong khâu giám sát hải quan để hoàn thành cao nhất chỉ tiêu thu ngân sách được giao và chống thất thu ngân sách hiệu quả.

Đồng tình những giải pháp mà Tổng cục Hải quan đưa ra và các ý kiến tham luận trong triển khai các nhiệm vụ thu NSNN, Thứ trưởng Bộ Tài chính Vũ Thị Mai nhấn mạnh, triển khai nhiệm vụ thu ngân sách của ngành Hải quan vẫn phải bám sát vào các giải pháp để quyết liệt chỉ đạo để vượt chỉ tiêu thu 293 nghìn tỷ đồng; triển khai toàn diện các giải pháp chống thất thu như chống buôn lậu, kiểm tra sau thông quan, thu hồi nợ... để thu đúng, thu đủ vào NSNN, đặc biệt cần lưu ý công tác kiểm tra việc hoàn thuế.

Chỉ đạo về công tác thu NSNN, Tổng cục trưởng Nguyễn Văn Cần yêu cầu các cục Hải quan tỉnh, thành phố bám sát các phương hướng nhiệm vụ tại Chỉ thị thu NSNN để triển khai các công việc. Trong đó, tập trung vào biện pháp tạo thuận lợi thương mại, kiểm soát chặt các yếu tố liên quan đến số thu ngân sách để quyết tâm thu ngân sách đạt con số 300 nghìn tỷ đồng.