Tham vấn chuyên gia quốc tế về công tác xếp hạng tín nhiệm quốc gia giai đoạn 2021-2030
	Rộng cửa phát triển thị trường trái phiếu doanh nghiệp – Bài 4: Xếp hạng tín nhiệm trái phiếu doanh nghiệp - Trả lại sự “trong sạch” cho thị trường
	Nhiều tổ chức quốc tế muốn tham gia vào thị trường xếp hạng tín nhiệm Việt Nam

Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) vừa có góp ý về dự thảo Thông tư sửa đổi, bổ sung Thông tư 52/2018/TT-NHNN quy định xếp hạng tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài của Ngân hàng Nhà nước (NHNN). VCCI cho biết đã tiến hành lấy ý kiến cộng đồng doanh nghiệp đối với dự thảo này.

Theo VCCI, mục đích của xếp hạng các tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài (TCTD) là giúp các TCTD tự nhìn vào tổ chức, hoạt động của mình, đồng thời phục vụ cơ quan quản lý ban hành chính sách, thanh tra, giám sát thị trường tài chính, ngân hàng và bảo vệ quyền lợi người gửi tiền. Vì vậy, VCCI cho rằng, Ban soạn thảo cần xem xét, cân nhắc góp ý của các TCTD – đối tượng chịu sự tác động trực tiếp.

VCCI cho rằng cần chia nhỏ các mức xếp hạng để phân loại TCTD chính xác hơn. Ảnh minh họa: Internet

Chia nhỏ xếp hạng để phân loại chính xác hơn

Hiện tại, dự thảo Thông tư 52 của NHNN quy định 4 mức xếp hạng của các TCTD là: A, B, C, D, E dựa trên hệ thống xếp hạng tín dụng CAMELS đã được sử dụng phổ biến trên thế giới.

Tuy nhiên, VCCI cho rằng, nghiên cứu chính sách về xếp hạng doanh nghiệp và hoạt động dịch vụ xếp hạng doanh nghiệp trên thế giới cho thấy, việc xếp hạng các TCTD của dự thảo Thông tư không có mục đích và quy trình giống các bảng xếp hạng quốc tế như Standard & Poors, Moody’s, Fitch Ratings - các xếp hạng này dựa trên nhu cầu của thị trường, của bản thân các ngân hàng, các bên thứ ba khác vì vậy rất cần chi tiết.

Do đó, VCCI đề nghị Ban soạn thảo cân nhắc chia nhỏ các hạng, thay vì chỉ có 5 mức như dự thảo, căn cứ vào các mức điểm khác nhau, nhằm phân loại chính xác và sát với tình hình hoạt động của các TCTD, từ đó có ứng xử tương ứng với từng TCTD được chính xác và hiệu quả hơn.

Ngoài ra, một số ý kiến cho rằng, trong trường hợp các TCTD áp dụng các biện pháp cơ cấu lại thời hạn trả nợ, miễn, giảm lãi, phí, giữ nguyên nhóm nợ nhằm hỗ trợ khách hàng chịu ảnh hưởng bởi dịch Covid-19 theo quy định tại các thông tư của NHNN, thì cần thiết phải điều chỉnh các tiêu chí đánh giá hoặc có cách tính linh hoạt để bảo đảm tính khách quan, chính xác đồng thời khuyến khích các TCTD hỗ trợ khách hàng vượt qua giai đoạn khó khăn này.

VCCI cho rằng, việc đánh giá linh hoạt sẽ giúp thúc đẩy các chính sách của NHNN đạt hiệu quả tốt hơn, tuy nhiên cũng cần đánh giá tính thực chất việc thực hiện các chính sách ưu đãi này của các TCTD, tránh hình thức.

Phải có nghĩa vụ giải thích, trao đổi khi TCTD khiếu nại

Cùng với đó, lý giải về kiến nghị bổ sung quy định về quyền được yêu cầu cơ quan quản lý giải thích về kết quả đánh giá, VCCI cho rằng, hiện chưa có bất kỳ quy định nào về quyền của TCTD được phản hồi về kết quả đánh giá và nghĩa vụ giải thích của cơ quan đánh giá về kết quả xếp hạng. Điều này đồng nghĩa là pháp luật đang thiếu vắng cơ chế khiếu nại, giải quyết khiếu nại, thủ tục, trình tự và thời hạn trả lời TCTD khi không đồng ý với kết quả xếp hạng.

Vì vậy, dù có ý kiến cho rằng việc xếp hạng được quản lý theo dạng bí mật nhà nước trong ngành ngân hàng, nhưng theo nhìn nhận của VCCI, nếu trường hợp kết quả xếp hạng không được TCTD đồng thuận thì thiệt hại chỉ nằm trong bản thân TCTD đó. Đây là điều không TCTD nào mong muốn.

VCCI cho rằng cần thiết có quy định trong trường hợp TCTD không đồng ý với kết quả đánh giá của cơ quan quản lý thì TCTD có quyền trao đổi, giải thích và cơ quan quản lý hiểu rõ về hoạt động của mình. Đồng thời, cơ quan thanh tra, giám sát ngân hàng cũng phải có nghĩa vụ giải thích, trao đổi với TCTD khi có khiếu nại về kết quả xếp hạng. Hơn thế nữa, việc bổ sung quy định này không làm phát sinh chi phí quản lý mà còn tăng cường tính minh bạch của hoạt động xếp hạng các TCTD.

Về quản lý kết quả xếp hạng, ý kiến của một số chi nhánh ngân hàng nước ngoài nêu rằng cần cho phép báo cáo kết quả xếp hạng với ngân hàng mẹ với điều kiện giữ bí mật thông tin này. VCCI cho rằng, điều này là hợp lý và không làm ảnh hưởng đến hoạt động của cơ quan quản lý cũng như các TCTD khác.