“Bứt tốc” giải ngân đầu tư công
	TPHCM: Nhiều nguyên nhân tác động ảnh hưởng đến giải ngân vốn đầu tư công

Những toa tàu metro đã được nhập khẩu về phục vụ tuyến Metro số 1 Bến Thành – Suối Tiên. Ảnh: T.H

Triển khai gần 2.000 dự án đầu tư

Theo bà Nguyễn Thị Lệ, Phó Bí thư Thành ủy, Chủ tịch HĐND TPHCM, trong giai đoạn 2016-2020, nguồn vốn ngân sách cân đối chi cho kế hoạch đầu tư công trung hạn là 171.895 tỷ đồng, đáp ứng 52% nhu cầu đầu tư của Thành phố. Trong đó, vốn ngân sách Trung ương là 21.895 tỷ đồng (chưa bao gồm dự phòng 10%), vốn ngân sách Thành phố là 150 nghìn tỷ đồng.

UBND TPHCM đã trình HĐND TPHCM ban hành Nghị quyết số 13/NQ-HĐND ngày 6/7/2017, cũng như 6 nghị quyết điều chỉnh, bổ sung Nghị quyết này để phân bổ nguồn vốn trên. Trên cơ sở đó, UBND TPHCM đã giao tổng kế hoạch vốn đầu tư công trong giai đoạn 2016 – 2020 là 138.472 tỷ đồng.

Trong giai đoạn 2021-2025, nguồn vốn ngân sách địa phương của TPHCM được Thủ tướng Chính phủ giao tại Quyết định số 1535 ngày 15/9/2021 là 142.557 tỷ đồng, chỉ đáp ứng khoảng 21% tổng nhu cầu vốn giai đoạn 2021 – 2025 của Thành phố (tổng nhu cầu khoảng 672.000 tỷ đồng).

Từ khi Luật Đầu tư công 2014 có hiệu lực, TPHCM đã phê duyệt chủ trương đầu tư cho 1.949 dự án, với tổng vốn đầu tư ngân sách là 302.839,6 tỷ đồng.

Theo đánh giá, việc lập, thẩm định, phê duyệt, giao, thực hiện kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2016 – 2020, giai đoạn 2021 – 2025 đã được UBND TPHCM thực hiện theo đúng Luật Đầu tư công và các Nghị định, hướng dẫn có liên quan; đúng nguyên tắc, định hướng đã được HĐND TPHCM thông qua. Các dự án đầu tư từ nguồn vốn ngân sách thành phố đều đảm bảo về mặt chủ trương đầu tư, phù hợp với quy hoạch phát triển kinh tế xã hội; đảm bảo phù hợp với quy hoạch xây dựng và có đầy đủ các thủ tục theo quy định.

Nguồn vốn ngân sách tuy chiếm tỷ trọng nhỏ trong tổng vốn đầu tư toàn xã hội nhưng đã phát huy nguồn lực trong xã hội để đầu tư phát triển các lĩnh vực.

Khắc phục tồn tại hạn chế

Theo đánh giá của UBND TPHCM, bên cạnh kết quả đạt được, công tác quản lý nhà nước về đầu tư công còn bộc lộ một số hạn chế, như: Nhiều công trình trọng điểm trên địa bàn TPHCM có tiến độ giải ngân chậm; công tác bồi thường giải phóng mặt bằng nhiều dự án còn chậm, kéo dài ảnh hưởng đến tiến độ bàn giao mặt bằng cho nhà đầu tư để tiến hành thi công. Việc chấp hành chế độ báo cáo giám sát, đánh giá dự án đầu tư vẫn còn một số chủ đầu tư chậm báo cáo, chưa thực hiện đầy đủ chế độ báo cáo giám sát, đánh giá dự án đầu tư định kỳ.

Một số chủ đầu tư tổ chức thực hiện công tác lập dự án còn chậm so với thời gian quy định; người có thẩm quyền thẩm định, phê duyệt dự án nhưng không căn cứ vào kết quả giám sát, đánh giá quá trình chuẩn bị đầu tư dự án. Vẫn còn một số cơ quan, đơn vị có thẩm quyền phê duyệt dự toán gói thầu vượt định mức quy định đã được phát hiện và xử lý theo đúng quy định pháp luật.

Tiến độ thực hiện và tình hình giải ngân dự án, qua quá trình theo dõi, kiểm tra, TPHCM xác định một số nguyên nhân chính chính ảnh hưởng đến dự án như: Công tác bồi thường giải phóng mặt bằng còn chậm, thiếu sự phối hợp của các bên có liên quan; một số chủ đầu tư quản lý nhiều dự án nhưng thiếu nhân sự, chưa cập nhật kịp thời các quy định về quản lý đầu tư xây dựng, do đó công tác quản lý điều hành dự án còn tồn tại hạn chế...

Với những hạn chế trên, cùng với một số nguyên nhân khách quan tác động từ đại dịch Covid-19 đã ảnh hưởng đến kết quả giải ngân vốn đầu tư của TPHCM. Theo đó, kết quả giải ngân vốn đầu tư công năm 2021 chỉ đạt 61,3% trong tổng kế hoạch; tình hình giải ngân vốn đầu tư công năm 2022 tính đến hết tháng 7 cũng mới đạt 26,5%; trong đó còn nhiều dự án giải ngân 0 đồng.

Từ thực tế trên, UBND TPHCM đưa ra một số giải pháp chính để tiếp tục nâng cao chất lượng công tác đầu tư công trong thời gian tới. Trong đó, xác định việc đẩy mạnh thực hiện kế hoạch đầu tư công là nhiệm vụ chính trị trọng tâm của các cấp ủy đảng, chính quyền trên địa bàn thành phố.

Rà soát, kiểm tra tiến độ giải ngân các dự án đầu tư công định kỳ hàng tháng để đánh giá kết quả giải ngân kế hoạch đầu tư công định kỳ hàng tháng, lắng nghe và tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc của đơn vị đảm bảo các dự án triển khai đúng thời gian thực hiện đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt.

Cần linh hoạt trong công tác điều hành kế hoạch vốn, kịp thời tham mưu điều chuyển vốn cho các dự án có tiến độ triển khai nhanh, có khả năng hấp thụ vốn tốt, bổ sung vốn cho các dự án đã hoàn tất thủ tục đầu tư theo quy định và đủ điều kiện để bố trí vốn.

Thường xuyên rà soát, kiểm điểm tiến độ thực hiện công tác bồi thường giải phóng mặt bằng của các quận, huyện, thành phố không để ảnh hưởng đến tiến độ chung của dự án. Tập trung đẩy nhanh tiến độ thực hiện công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng, tái định cư đối với các dự án có thu hồi đất.

Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát, kiểm toán, xử lý vi phạm trong quản lý và sử dụng vốn đầu tư công.