Chủ tịch UBND TPHCM Phan Văn Mãi khẳng định TPHCM cần chuyển đổi xanh để tạo ra năng lực cạnh tranh mới

Ông Phan Văn Mãi cho biết, TPHCM nhận thức rất rõ sự cần thiết phải nắm bắt xu hướng chuyển đổi xanh và thúc đẩy chuyển đổi xanh để tạo không gian mới, động lực mới và năng lực cạnh tranh mới cho kinh tế TPHCM, từ đó đóng góp cho kinh tế cả nước. Ngay trong chính nội tại TPHCM cũng đang có những “thúc bách từ bên trong” như: giảm dần động lực tăng trưởng, biến đổi khí hậu, chất lượng cuộc sống, an ninh năng lượng, bảo tồn và phát triển đa dạng sinh học.

“Đây là những vấn đề nội tại mà nếu không chuyển đổi xanh, không có chiến lược bài bản, chính sách cụ thể, lâu dài thì chắc chắn kinh tế TPHCM sẽ không tạo ra những giá trị mới, không có năng lực cạnh tranh mới và không thể đóng góp tốt cho kinh tế cả nước” – ông Phan Văn Mãi nhấn mạnh.

Người đứng đầu chính quyền TPHCM cũng khẳng định, TPHCM xác định sứ mệnh là địa phương đi đầu, tiên phong trong chuyển đổi xanh, phát triển bền vững, góp phần để thực hiện các cam kết quốc gia trong hợp tác quốc tế. Thời gian qua, TPHCM đánh giá trong định hướng chung, khung pháp lý chung của cả nước về chuyển đổi xanh, phát triển bền vững chưa nhiều. Do đó TPHCM đã nghiên cứu khung chiến lược chuyển đổi xanh, phát triển bền vững. Khung chiến lược này sẽ chính thức công bố vào Diễn đàn kinh tế TPHCM năm 2023 diễn ra vào 15/9 tới. Theo đó, khung chiến lược này sẽ có 3 trụ cột là tài chính xanh, hạ tầng và hành vi tiêu dùng.

Đặc biệt, ông Phan Văn Mãi khẳng định lực lượng quyết định thành công của chuyển đổi xanh là doanh nghiệp, do đó các doanh nghiệp phải tiếp cận được tài chính xanh để chuyển đổi sản xuất, tiếp cận được thị trường và phát triển bền vững. Vì vậy, thời gian tới TPHCM sẽ ban hành chính sách hỗ trợ doanh nghiệp chuyển đổi số, chuyển đổi xanh.

Theo nhóm nghiên cứu của GS.TS Trần Ngọc Thơ, TS. Hồ Quốc Tuấn, TS. Lê Đạt Chí và Ths. Nguyễn Thị Thu Hà, TPHCM hiện đang phát thải khoảng 38,5 triệu tấn carbon mỗi năm, trong đó ngành sản xuất công nghiệp chịu trách nhiệm cho khoảng 20 triệu tấn và ngành giao thông khoảng 13 triệu tấn. Với Quyết định số 3273/QĐ-UBND, TPHCM đặt mục tiêu giảm phát thải 10% vào 2030 và 30% nếu có thêm sự trợ giúp quốc tế, tương đương với khoảng 4-12 triệu tấn Carbon trong vòng 7 năm tới. Có thể nói, đây là một mục tiêu đầy tham vọng.

Đồng hành cùng mục tiêu này của TPHCM, nhiều doanh nghiệp đã dần bắt đầu hành động. Không chỉ đẩy nhanh tiến bộ trong việc kiểm kê khí thải, các doanh nghiệp chuyển đổi xanh bằng cách thực hiện một loạt các biện pháp như thay đổi trong hoạt động kinh doanh để giảm tác động tiêu cực đối với môi trường và tạo ra giá trị bền vững.

Theo báo cáo của nhóm nghiên cứu, các dự án chuyển đổi xanh gồm có sử dụng năng lượng tái tạo, tối ưu hóa hiệu suất năng lượng, thay thế vật liệu xanh hơn, cải tiến quy trình sản xuất, phát triển sản phẩm thân thiện môi trường, thúc đẩy sử dụng công nghệ sạch, tối ưu hóa quản lý chất thải, tích hợp quản lý môi trường vào chiến lược kinh doanh.

Những nỗ lực này không chỉ đáp ứng quy định của Luật Bảo vệ môi trường, chương trình nghị sự của TPHCM, mà còn giúp doanh nghiệp giảm phơi nhiễm với các rủi ro khí hậu và đón nhận các cơ hội chuyển đổi xanh mang lại. Trong khi chuẩn bị cho việc tham gia thị trường carbon bắt buộc, các doanh nghiệp tiên phong thậm chí tuyên bố những cam kết tham vọng hơn như trung hòa carbon (carbon neutral), hoặc phát thải ròng bằng không (net zero).

Với xu hướng này, các chuyên gia cho rằng số lượng và chất lượng các dự án xanh trong những năm tới sẽ tăng lên đáng kể, đòi hỏi thị trường vốn xanh cần được phát triển với quy mô tương ứng. Để điều hướng dòng vốn đến công cuộc giảm phát thải, việc tăng tiếp cận đến các cơ hội từ trái phiếu xanh, cho vay xanh và thị trường carbon trong nước và quốc tế rất quan trọng.

Theo Ths. Nguyễn Thị Thu Hà, Trường Đại học Kinh tế TPHCM, Nghị quyết 98 có hiệu lực từ ngày 1/8 đã mở ra một số cơ hội cho TPHCM, bao gồm quy chế mới trong quản lý ngân sách nhà nước và thí điểm thị trường carbon. Do vậy, TPHCM cần tận dụng các ưu đãi từ Nghị quyết 98 để dẫn dắt dòng vốn quốc tế vào Việt Nam, thông qua việc thúc đẩy giải pháp cải thiện cấu trúc của thị trường và kết nối thị trường trái phiếu xanh và thị trường carbon tự nguyện trong nước với khu vực.

Theo bà Nguyễn Thị Thu Hà, TPHCM nên coi đây là một nhiệm vụ quan trọng cho một trung tâm tài chính quốc tế thế hệ mới: xanh hóa và số hóa.