Quy định mới về chuyển kinh phí chi trả chế độ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế
	Quyền lợi Bảo hiểm xã hội, Bảo hiểm y tế trong thời gian thực hiện cách ly xã hội luôn được đảm bảo
	Thêm nhiều biện pháp phát triển Bảo hiểm xã hội tự nguyện
	Để Bảo hiểm xã hội tự nguyện đi vào cuộc sống
	Đi tìm lời giải cho bài toán phát triển Bảo hiểm xã hội tự nguyện
	Mở rộng đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện: Hướng đến đối tượng tiềm năng

Trước những khó khăn do tác động của dịch bệnh, người lao động ngày càng thấy được rõ hơn tầm quan trọng của việc tham gia BHXH, BHYT, BHTN. Ảnh: ST

Khó khăn bủa vây

BHXH tự nguyện thể hiện chính sách nhân văn của Đảng và Nhà nước ta nhằm góp phần ổn định cuộc sống của người lao động khi về già, đồng thời, thể hiện sự tích cực, chủ động của người lao động về tự an sinh cho chính bản thân mình, góp phần chia sẻ với cộng đồng và phát triển xã hội.

Mặc dù, chính sách BHXH tự nguyện có nhiều ưu việt, nhưng số người tham gia BHXH tự nguyện còn chưa tương xứng với tiềm năng. Đặc biệt, đại dịch Covid-19 xảy ra vừa qua đã và đang ảnh hưởng phần nào đến công tác phát triển đối tượng tham gia BHXH tự nguyện.

Theo ông Trần Hải Nam, Phó Vụ trưởng Vụ BHXH (Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội), tính đến hết năm 2019, cả nước có 15,8 triệu người tham gia BHXH, chiếm 32,2% lực lượng lao động trong độ tuổi. Trong đó BHXH tự nguyện là 574.000 người, chiếm 1,2% lực lượng lao động trong độ tuổi, hoàn thành sớm hơn một năm so với chỉ tiêu đặt ra đối với phát triển BHXH tự nguyện tại Nghị quyết số 28-NQ/TW.

Bước sang năm 2020, trong quý I và quý II, do tác động bởi đại dịch Covid-19 toàn cầu, các DN phải thu hẹp sản xuất, cắt giảm lao động, thực hiện giãn cách xã hội… dẫn đến nhiều người lao động phải tạm thời nghỉ việc, tạm hoãn hợp đồng lao động hoặc chấm dứt hợp đồng lao động. Điều này tác động trực tiếp đến số lao động thuộc khu vực có quan hệ lao động tham gia BHXH bắt buộc. Đồng thời, người lao động thuộc khu vực phi chính thức cũng gặp nhiều khó khăn, bị giảm hoặc mất thu nhập trong thời gian giãn cách xã hội. Từ đó dẫn tới những thách thức không nhỏ đến việc bảo đảm các mục tiêu về phát triển đối tượng tham gia BHXH trong năm 2020.

Ông Trần Hải Nam cũng cho rằng, cùng với việc từng bước kiểm soát được dịch bệnh ở trong nước và trên thế giới, những nỗ lực của Chính phủ trong khôi phục lại nền kinh tế, phục hồi sức khỏe của DN sau dịch bệnh và sự quyết tâm của các cơ quan tổ chức chính quyền, địa phương các cấp triển khai thực hiện chính sách, các chỉ tiêu về phát triển đối tượng tham gia BHXH trong năm 2020 tiếp tục được giữ vững và phấn đấu hoàn thành theo đúng kế hoạch.

Thay đổi hình thức tuyên truyền

Đề cập thêm về nguyên nhân khiến số lượng người tham gia BHXH tự nguyện không được như kỳ vọng, bà Đinh Mai Hạnh, Phó Trưởng Ban Thu (BHXH Việt Nam) cho rằng, do ảnh hưởng của dịch Covid-19, các DN không nhập được nguyên liệu sản xuất, đặc biệt là từ Trung Quốc; người lao động không đến ứng tuyển tại các DN có nhiều chuyên gia đến từ Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản vì họ lo sợ bị lây dịch bệnh.

Đặc biệt là trong tháng 4, ảnh hưởng của dịch bệnh Covid-19 diễn biến phức tạp, nhiều đơn vị, DN gặp khó khăn, tạm ngừng hoạt động, cắt giảm lao động, giảm giờ làm, người lao động không có việc làm phải nghỉ việc, đặc biệt là các DN thuộc lĩnh vực dịch vụ (giao thông vận tải, du lịch, khách sạn, nhà hàng).

Tuy trong năm 2019, việc phát triển BHXH tự nguyện đạt được kết quả rất khả quan nhưng từ đầu năm 2020 đến nay, tình hình chung cũng do dịch bệnh nên chủ yếu là giảm, không phát triển được đối tượng mới, kể cả đối tượng đang tham gia cũng phải dừng. Cũng do dịch bệnh diễn biến phức tạp, công tác tuyên truyền thực hiện chính sách BHXH tự nguyện cũng không được triển khai đúng tiến độ. Ngoài ra, do phải thực hiện giãn cách xã hội, chúng tôi cũng không phối hợp được với Bưu điện tổ chức các hội nghị tuyên truyền đến người dân nên hầu như không phát triển được đối tượng tăng mới.

Trong khi đó, người tham gia BHXH tự nguyện chủ yếu là lao động tự do, trong thời gian dịch bệnh không có việc làm nên họ cũng dừng đóng BHXH tự nguyện. Đó cũng là những nguyên nhân chính làm giảm đối tượng tham gia đóng BHXH bắt buộc cũng như tự nguyện.

Tại Quyết định số 1676/QĐ-TTg, Thủ tướng Chính phủ đã đồng ý lấy tháng 5 hàng năm là tháng vận động triển khai BHXH toàn dân. Đây là dịp để các cơ quan, tổ chức, đoàn thể ở Trung ương và địa phương đẩy mạnh công tác thông tin, truyền thông, thu hút sự chú ý của các tầng lớp nhân dân, nâng cao nhận thức của người lao động và xã hội về những lợi ích của BHXH. Từ đó tuyên truyền, khuyến khích vận động nhân dân tham gia BHXH hướng tới mục tiêu BHXH toàn dân, động viên và nâng cao ý thức trách nhiệm của người sử dụng lao động trong việc chủ động tham gia BHXH cho người lao động.

Trong tháng 5 năm nay, do ảnh hưởng bởi dịch Covid-19, các hoạt động tuyên truyền được triển khai theo hướng tăng cường ứng dụng dựa trên nền tảng công nghệ thông tin, tổ chức các hội nghị trực tuyến, đẩy mạnh truyền thông qua các cơ quan báo chí, phát thanh, truyền hình, báo viết, các trang thông tin điện tử, fanpage, các trang mạng xã hội,…

“Trong bối cảnh dịch bệnh bùng phát, công tác tuyên truyền trong tháng vận động phải bảo đảm ý nghĩa trong việc thay đổi, nâng cao nhận thức của người dân về chính sách, đồng thời bảo đảm chúng ta có thể phòng ngừa dịch bệnh. Trong các năm tiếp theo, chúng tôi sẽ có kế hoạch tuyên truyền, tạo ra sức hút, thu hút sự quan tâm của người dân đối với chính sách BHXH nói chung”, ông Trần Hải Nam nhấn mạnh.

Cũng theo bà Đinh Mai Hạnh, trước những khó khăn do tác động của dịch bệnh, người lao động ngày càng thấy được rõ hơn tầm quan trọng của việc tham gia BHXH, BHYT, BHTN. Bên cạnh đó, công tác phòng, chống dịch Covid-19 của Việt Nam đã đạt kết quả tích cực, qua đó, các hoạt động kinh tế, xã hội dần trở lại trạng thái bình thường mới nên việc tổ chức các hoạt động trong Tháng vận động triển khai BHXH toàn dân được thuận lợi, triển khai được nhiều hình thức. Theo kế hoạch vào ngày 23/5 tới, BHXH Việt Nam sẽ phối hợp Tổng công ty Bưu điện Việt Nam tổ chức lễ ra quân hưởng ứng "Tháng vận động triển khai BHXH toàn dân - Tuyên truyền, vận động người dân tham gia BHXH tự nguyện". Lễ ra quân được thực hiện trực tuyến với các điểm cầu ở Trung ương và 63 điểm cầu các tỉnh, thành phố, bảo đảm giãn cách xã hội.