Ánh sáng và các đại lượng đặc trưng

Ánh sáng được định nghĩa là các bức xạ điện từ có bước sóng nằm trong vùng quang phổ nhìn thấy được bằng mắt thường của con người, vùng bước sóng trong khoảng 360 nm đến 830 nm. Từ thời cổ đại, thế kỉ thứ 5 trước công nguyên, con người bước đầu đã khám phá và tìm hiểu các hiện tượng cơ bản của ánh sáng như: phản xạ, tán xạ, tán sắc. Xuyên suốt quá trình nghiên cứu về ánh sáng đó, với những đóng góp của các nhà khoa như: Newton, Huygens, Maxwell, Einstien cùng sự tiến bộ của khoa học công nghệ ngày nay thì nhân loại đã hiểu biết đầy đủ và sâu sắc về ánh sáng.

Dãi phổ ánh sáng trong tổng thể phổ bức xạ trường điện từ

Ngoài chức năng chiếu sáng thì ánh sáng còn được ứng dụng trong nhiều lĩnh vực năng lượng, kỹ thuật hình ảnh, truyền thông quang, theo đó sẽ có nhiều nhánh nghiên cứu khác nhau, trong đó trắc quang là nhánh nghiên cứu về lượng ánh sáng, cách ánh sáng truyền đi trong môi trường và được thu nhận bởi mắt người. Các khái niệm, định nghĩa của trắc quang là phổ biến và được sử dụng rộng rãi trong đời sống và được Ủy Ban Chiếu Sáng Quốc Tế (CIE) tiêu chuẩn hóa.

Xét trên một hệ truyền ánh sáng, sơ lượt các khái niệm cơ bản như sau:

Sơ đồ truyền ánh sáng với các đại lượng liên quan

Nguồn sáng sẽ có đặc trưng về Quang thông (Φ): là đại lượng trắc quang cho biết công suất bức xạ của chùm ánh sáng phát ra từ một nguồn phát sáng. Đơn vị của quang thông là lumen, ký hiệu là lm.

Ánh sáng truyền đi từ nguồn theo một phương xác định sẽ có đại lượng đặc trưng là Cường độ sáng (I): là một thông số dùng để xác định nguồn năng lượng phát ra từ một nguồn sáng theo một hướng cố định. Đơn vị của cường độ sáng là Candela, kí hiệu là cd – đây cũng là 1 trong 7 đơn vị đo lường cơ bản của hệ đơn vị quốc tế SI.

Ánh sáng chiếu lên một bề mặt sẽ có đại lượng đặc trưng là Độ rọi (E): là lượng ánh sáng chiếu trên một bề mặt với diện tích cụ thể. Đơn vị của độ rọi là lux, ký hiệu là lx.

Ánh sáng từ bề mặt phản chiếu vào vào mắt người sẽ có đại lượng đặc trưng là Độ chói (L): cường độ ánh sáng trên một đơn vị diện tích theo một hướng xác định. Đơn vị của độ chói là cd/m².

Tùy theo mất độ phổ phổ của ánh sáng truyền tới mắt mà chúng ta sẽ cảm nhận các màu sắc khác nhau. Màu sắc cảm nhận của một vật thể phụ thuộc vào cả sự phân bố phổ của nguồn được sử dụng để chiếu sáng nó và độ phản xạ phổ của vật thể theo hướng của người quan sát.

Hệ tọa độ màu CIE 1931 (x, y)

Các hoạt động đo lường tại QUATEST 3 về quang học

Các tiêu chuẩn quốc gia về ánh sáng hiện nay gồm có: Tiêu chuẩn quốc gia TCVN 7114-1 & 7114-3 quy định cụ thể về yêu cầu chiếu sáng trong nhà và nơi làm việc. Trong đó, phương tiện đo dùng để đo lường đại lượng này phương tiện đo độ rọi, phương điện đo độ chói, đây là các phương tiện đo nhóm 2 theo thông tư 07/2019/TT-BKHCN ban hành ngày 27/07/2019 bắt buộc kiểm định.

Để đáp ứng các quy định trên của các bộ ngành, nhu cầu kiểm soát chất lượng nguồn sáng và đảm bảo tính chính xác của phương tiện đo của các tổ chức cá nhân, Trung tâm Kỹ thuật Tiêu chuẩn Đo lường Chất Lượng 3 (QUATEST 3) đã trang bị Hệ thống quang học kiểu ray trượt được tích hợp bởi hãng PHOTOMETRIC SOLUTIONS INTERNATIONAL- Úc; Hệ Quang kế góc kiểu C (Type C Goniophotometer & Goniospectroradiometer) của hãng METRUE-Mỹ; Hệ thống thử nghiệm an toàn sinh học (Photobiological safety testing System) của hãng BENTHAM- Anh. Để phục vụ quản quản lý Nhà nước và cung cấp các dịch vụ đánh phù hợp trong lĩnh vực trắc quang như sau :

< >Hiệu chuẩn/ kiểm định phương tiện đo độ rọi (Illuminance Meter), phạm vi từ 10 lx đến 60 klx, độ chính xác đến 1,5% ;Hiệu chuẩn phương tiện đo màu của nguồn sáng (Colorimeter), bước sóng 380 nm đến 780 nm; tọa độ màu: [X; Y; Z; x;y; CIELUV; CIELAB] ;Hiệu chuẩn Cường độ sáng của đèn chuẩn (Luminous Intensity Standard Lamp), phạm vi từ 10 lx đến 10 000 lx, nhiệt độ màu (CCT): 2700 đến 3200, độ chính xác đến 1,0% ;Hiệu chuẩn Quang kế chuẩn (Photometer Head), phạm vi từ 10 lx đến 10 000 lx, nhiệt độ màu (CCT): 2700 đến 3200, độ chính xác đến 1,0% ;Thử nghiệm an toàn điện các sản phẩm đèn; thử nghiệm an toàn quang sinh học toàn dải theo IEC từ 200 nm đến 3000 nm.

Hệ thống hiệu chuẩn máy đo độ rọi kiểu ray trượt tại QUATEST 3

Với đội ngũ kỹ thuật viên có nhiều năm kinh nghiệm đã được đào tạo chuyên sâu trong và ngoài nước, mối liên hệ chặt chẽ với các viện đo lường, tổ chức đánh giá sự phù hợp trong khu vực và các hãng sản xuất thiết bị lớn, cùng với năng lực thiết bị thí nghiệm hiện đại, QUATEST 3 luôn sẵn sàng đáp ứng các yêu cầu của quý khách hàng về hiệu chuẩn, kiểm định, thử nghiệm, giám định liên quan đến lĩnh Quang tại phòng thí nghiệm và hiện trường.

Quý khách hàng vui lòng liên hệ đến các địa chỉ sau để thực hiện dịch vụ Trắc quang:

Phòng Dịch vụ Khánh hàng Thí nghiệm

7 Đường số 1, KCN Biên Hòa 1, tỉnh Đồng Nai

Thứ Hai đến Thứ Sáu 7:30 – 16:00

DĐ: 0908101148 hoặc Điện thoại: 0251 383 6212 bấm số nội bộ: 3175 hoặc 3176 hoặc 3177

Phòng Dịch vụ Khách hàng - Bộ phận nhận mẫu

64 Lê Hồng Phong, Phường 2, Quận 5, TP. Hồ Chí Minh

028 392 323 30 - 028 220 030 12