Những kết quả tích cực trong cải cách KTCN đối với hàng hóa XNK là sự nỗ lực của cả hệ thống chính trị, và vai trò đầu mối quan trọng của Bộ Tài chính (Tổng cục Hải quan). Cách đây hơn 6 năm, công cuộc cải cách KTCN đối với hàng hóa xuất nhập khẩu (XNK) được Chính phủ quyết tâm thực hiện khi lần đầu tiên ban hành Nghị quyết 19/2014/NQ-CP, yêu cầu Bộ Tài chính phối hợp với các bộ, ngành rà soát, đánh giá lại quy trình, hồ sơ và thủ tục XNK; giảm thời gian XNK cho DN.

Từ đó đến nay, trong vai trò đầu mối, Bộ Tài chính (Tổng cục Hải quan) đã phối hợp với các bộ tích cực triển khai các giải pháp cải cách toàn diện hoạt động KTCN đối với hàng hóa XNK theo đúng mục tiêu cắt giảm thủ tục KTCN đã được Chính phủ chỉ đạo. Với sự chỉ đạo quyết liệt của Chính phủ, sự vào cuộc của Bộ Tài chính (Tổng cục Hải quan) cùng các bộ, ngành, trong những năm qua, công tác KTCN đối với hàng hóa XNK đã có những kết quả ban đầu, tỷ lệ các lô hàng nhập khẩu phải KTCN trước thông quan đã giảm; thời gian làm thủ tục ở nhiều lĩnh vực KTCN đã giảm đáng kể. Tuy vậy, những kết quả đó vẫn chưa đáp ứng được yêu cầu cải cách hành chính, chưa tạo được bước chuyển biến mang tính đột phá trong công tác KTCN đối với hàng hóa NK.

Chính vì vậy, để cải cách toàn diện thủ tục KTCN đối với hàng hóa nhập khẩu cần tập trung giải quyết những tồn tại, bất cập hiện nay, quyết liệt thực hiện các chủ trương, giải pháp theo tinh thần của các Nghị quyết 19/NQ-CP, Nghị quyết số 99/NQ-CP và các Nghị quyết số 02/NQ-CP năm 2019, 2020.

Đặc biệt, cũng tại các Nghị quyết, Chính phủ đã đưa ra thêm một giải pháp nữa là giao Bộ Tài chính chủ trì xây dựng Đề án cải cách KTCN theo hướng cơ quan Hải quan là đầu mối thực hiện KTCN tại cửa khẩu, bộ quản lý chuyên ngành thực hiện hậu kiểm. Việc triển khai đồng bộ các giải pháp nêu trên sẽ đáp ứng yêu cầu cải cách toàn diện, làm cho thủ tục KTCN đối với hàng hóa nhập khẩu trở nên thuận lợi hơn, hiệu quả hơn hiện nay. Ngày 12/1/2021, Thủ tướng Chính phủ đã ký Quyết định 38/QĐ-TTg phê duyệt Đề án “Cải cách Mô hình kiểm tra chất lượng, kiểm tra an toàn thực phẩm đối với hàng hóa NK”.

Hiện nay Bộ Tài chính (Tổng cục Hải quan) đang tích cực chủ trì phối hợp với các bộ, ngành, cơ quan liên quan để từng bước cụ thể hóa các nội dung cải cách của đề án vào thực tiễn, nhằm mang lại những lợi ích cho DN và người dân.