AUKUS - Cột mốc mới cho sự thay đổi địa chính trị sâu sắc
AUKUS - Cột mốc mới cho sự thay đổi địa chính trị sâu sắc |
Khi công bố AUKUS vào ngày 15/9 với Thủ tướng Anh Boris Johnson và Thủ tướng Australia Scott Morrison, Tổng thống Mỹ Joe Biden nhấn mạnh đó là việc “đầu tư vào nguồn sức mạnh lớn nhất của chúng tôi - liên minh của chúng tôi”. Tuy nhiên, hệ quả của việc này là Australia đã hủy hợp đồng mua tàu ngầm chạy diesel-điện giá trị hàng chục tỷ USD ký với Pháp hồi năm 2016. Pháp - đồng minh lâu đời nhất của Mỹ - đã phản ứng gay gắt bằng việc rút các đại sứ của mình khỏi Washington và Canberra (nhưng không rút khỏi London).
Những âm vang mạnh mẽ của AUKUS cho thấy liên minh này đại diện cho một sự thay đổi địa chính trị sâu sắc. Đối với Mỹ, đây là động thái mạnh mẽ nhất trong quyết tâm chống lại những gì họ coi là mối đe dọa ngày càng tăng từ Trung Quốc, đặc biệt là thách thức hàng hải mà Bắc Kinh đặt ra ở Thái Bình Dương. Mỹ không chỉ chia sẻ những "viên ngọc quý" của công nghệ quân sự, lò phản ứng đẩy cho tàu ngầm hạt nhân, với một quốc gia đồng minh thứ hai sau 63 năm (trước đó là với Anh), mà cũng đang báo hiệu mạnh mẽ về cam kết lâu dài đối với “Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương tự do và rộng mở”.
Nhiều quốc gia trong khu vực có chung cảm giác bị Trung Quốc đe dọa đã hoan nghênh hiệp ước mới này. AUKUS sẽ tạo ra một động lực mạnh mẽ cho cuộc họp trực tiếp đầu tiên của các nhà lãnh đạo Bộ Tứ gồm Mỹ, Australia, Ấn Độ và Nhật Bản, dự kiến diễn ra tại Washington vào ngày 24/9 tới.
Việc Australia từ bỏ hợp đồng tàu ngầm với Pháp, bất chấp khả năng bị phạt nặng, là một bước đi táo bạo, phản ánh cả quy mô Canberra đặt cược vào Mỹ với tư cách là đồng minh và sức hấp dẫn của công nghệ tàu ngầm mà họ sẽ có được: tàng hình xa hơn và tầm hoạt động xa hơn so với công nghệ diesel-điện.
Đối với Thủ tướng Anh Johnson, hiệp ước thể hiện vai trò đang thay đổi của London trên thế giới, phù hợp nỗ lực thúc đẩy “Nước Anh toàn cầu” trong thời kỳ hậu Brexit và tạo cơ sở cho “sự xoay trục về Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương” đã được đưa ra trong đánh giá tổng quát về chính sách đối ngoại và quốc phòng được công bố hồi tháng 3 vừa qua.
Đối với người Pháp, AUKUS cũng kết tinh những gì họ coi là thực tế sâu sắc trong quan hệ quốc tế, đặc biệt là ý tưởng về việc châu Âu cần có thêm “quyền tự chủ chiến lược” để không phụ thuộc quá nhiều vào Mỹ. Phản ứng mạnh mẽ của Pháp là một trong số những dấu hiệu cảnh báo trước những gì có vẻ như là một cuộc đảo chính chiến lược đối với ba nước trong AUKUS.
Ý tưởng của chính quyền Mỹ về việc phối hợp với các đồng minh để thách thức Trung Quốc là có lý. Thế nhưng, việc gây ra một sự chia rẽ lớn với một đồng minh chủ chốt, một đồng minh có lợi ích rất lớn ở Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương, sẽ không mang lại hiệu quả. Đó không phải là một điềm báo tốt cho việc quản lý mối quan hệ với Trung Quốc, vốn liên quan đến các yếu tố cạnh tranh quân sự, kinh tế, biến đổi khí hậu và kiểm soát vũ khí.
Trung Quốc phản ứng với AUKUS bằng cách chỉ trích đây là “tư duy Chiến tranh Lạnh”. Ngay hôm sau, Trung Quốc nộp đơn xin gia nhập Hiệp định Đối tác toàn diện và tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP), một hiệp định thương mại xuyên Thái Bình Dương gồm 11 quốc gia mà Mỹ ban đầu đã giúp vận động thành lập như một công cụ để hạn chế ảnh hưởng của Trung Quốc nhưng sau đó lại rút lui.
Sẽ không có cách nào để nhanh chóng sửa chữa những sai lầm trong chính sách kinh tế của Mỹ. Trên thực tế, sự cạnh tranh giữa Trung Quốc và Mỹ cùng với các đồng minh sẽ bùng phát trên nhiều lĩnh vực trong nhiều năm tới. Đây là thách thức địa chính trị của thế kỷ XXI. Và giờ đây, với sự xuất hiện AUKUS, thách thức địa chính trị đã có thêm một cột mốc mới.
Tin liên quan
Tổng thống Joe Biden và cuộc đua dang dở
07:53 | 25/07/2024 Nhìn ra thế giới
Mỹ lạc quan về mục tiêu đẩy mạnh sản xuất chip trong nước
08:19 | 28/02/2024 Nhìn ra thế giới
Tranh cãi về tuổi tác Tổng thống Joe Biden
08:28 | 24/11/2023 Nhìn ra thế giới
Uzbekistan ký thỏa thuận hợp tác hải quan với Hoa Kỳ
16:16 | 24/09/2024 Hải quan thế giới
Hoạt động kinh doanh của Eurozone trong tháng Chín bất ngờ giảm mạnh
09:14 | 24/09/2024 Nhìn ra thế giới
EC kiện Trung Quốc lên WTO liên quan các biện pháp phòng vệ thương mại
09:13 | 24/09/2024 Nhìn ra thế giới
Upbit: Lĩnh vực tiền điện tử sẽ tiếp tục phát triển hậu bầu cử Mỹ
10:07 | 22/09/2024 Nhìn ra thế giới
Tăng cường hợp tác kinh tế, thương mại và đầu tư giữa ASEAN-Mỹ
10:07 | 22/09/2024 Nhìn ra thế giới
Giá dầu thị trường thế giới nối dài đà phục hồi mạnh mẽ
08:02 | 20/09/2024 Nhìn ra thế giới
Lạm phát tăng thấp hơn dự báo, BoE có khả năng giữ nguyên lãi suất
08:10 | 19/09/2024 Nhìn ra thế giới
Cục Dự trữ liên bang cắt giảm lãi suất mạnh mẽ
08:09 | 19/09/2024 Nhìn ra thế giới
Ông Trump cùng các đối tác ra mắt mạng giao dịch tiền kỹ thuật số mới
07:47 | 18/09/2024 Nhìn ra thế giới
Những tín hiệu lạc quan về kinh tế Mỹ trước thềm cuộc họp của Fed
07:46 | 18/09/2024 Nhìn ra thế giới
Khai mạc Hội nghị Hội đồng Khu vực mậu dịch tự do ASEAN lần thứ 38
08:20 | 17/09/2024 Nhìn ra thế giới
Italy-Anh nhất trí tăng cường hợp tác trong các vấn đề quan trọng toàn cầu
08:19 | 17/09/2024 Nhìn ra thế giới
Hơn 2 tấn ma túy đá cất giấu trong lô hàng dưa hấu
11:01 | 16/09/2024 Hải quan thế giới
bawns cas h5
Tin mới
Chuyên gia Canada: Giảm thuế GTGT là cần thiết nhưng không nhất thiết phải có trong mọi cuộc suy thoái
Công tác phối hợp giữa Hải quan và Biên phòng An Giang đạt kết quả nổi bật
Hải quan-Biên phòng Quảng Trị thực hiện hiệu quả công tác phối hợp
Chính sách đột phá để thu hút FDI thế hệ mới
Tội phạm ma túy liên quan chặt chẽ đến tội phạm tham nhũng, rửa tiền
(LONGFORM) Chung tay đưa hàng hoá xuất khẩu vùng Đông Nam Bộ bay xa
16:49 | 19/09/2024 Megastory/Longform
Podcast Hải quan Online tổng hợp tuần 3 tháng 9/2024 (từ ngày 9/9 đến 15/9/2024)
08:54 | 16/09/2024 Multimedia
(INFOGRAPHICS): Hơn 130 tỷ USD kim ngạch xuất nhập khẩu Việt Nam - Trung Quốc
09:19 | 14/09/2024 Infographics
(INFOGRAPHICS) Quá trình công tác của tân Phó Vụ trưởng Vụ Tổ chức cán bộ Nguyễn Thị Phúc Hạnh
10:11 | 11/09/2024 Infographics
(LONGFORM) Tân Tổng cục trưởng Nguyễn Văn Thọ: Tập trung nguồn lực, ưu tiên chuyển đổi số toàn diện công tác hải quan
07:44 | 04/09/2024 Megastory/Longform