Sờ đâu cũng thấy bất cập trong sản xuất, kinh doanh than
	Bộ Công Thương kiểm tra sản xuất, kinh doanh than tại hàng loạt tỉnh, thành

Ảnh minh họa. Ảnh: Nguyễn Thanh

Văn phòng Chính phủ vừa có công văn gửi các Bộ: Tài nguyên và Môi trường, Tài chính, Quốc phòng, Công an xin ý kiến về kết quả kiểm tra hoạt động sản xuất, kinh doanh than trên địa bàn một số tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương năm 2018.

Báo cáo kết quả kiểm tra hoạt động sản xuất, kinh doanh than trên địa bàn một số tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương năm 2018 mà Bộ Công Thương gửi Thủ tướng Chính phủ nêu rõ, qua kiểm tra và báo cáo của các tỉnh, thành phố (gồm Quảng Ninh, Hải Phòng, Hải Dương, Lạng Sơn, Bắc Giang và Thái Nguyên) và các đơn vị ngành than là Tập đoàn Công nghiệp Than-Khoáng sản Việt Nam (TKV) và Tổng công ty Đông Bắc cho thấy, công tác quản lý hoạt động sản xuất, kinh doanh than trên địa bàn các tỉnh, thành phố đã có những chuyển biến tích cực.

Hoạt động khai thác than trên địa bàn các tỉnh, thành phố đến nay cơ bản đã được kiểm soát, tuân thủ quy định của pháp luật; hoạt động vận chuyển, kinh doanh, tiêu thụ than bất hợp pháp đã được hạn chế...Tuy vậy, báo cáo của Bộ Công Thương cũng chỉ ra còn nhiều tồn tại trong quản lý hoạt động sản xuất, kinh doanh than.

Điển hình như trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh: Có sự chồng chéo giữa ranh giới quản lý tài nguyên của một số đơn vị thuộc TKV, Tổng công ty Đông Bắc với một số dự án phát triển kinh tế-xã hội của tỉnh Quảng Ninh (Dự án nhà máy xử lý rác thải tại xã Tràng Lương, thị xã Đông Triều; Dự án khu giết mổ gia súc, gia cầm tập trung, chăn nuôi lợn hướng nạc kết hợp nuôi trồng thủy sản tại phường Mông Dương…) gây khó khăn cho hoạt động sản xuất than của TKV và Tổng công ty Đông Bắc.

Ngoài ra, một số dự án đầu tư thăm dò, xây dựng mỏ mới và cải tạo mở rộng mỏ đang hoạt động của ngành than trong thời gian qua (2016-2018) chưa đạt tiến độ theo Quy hoạch đề ra (chỉ tiêu khối lượng mét khoan thăm dò đạt khoảng 45,6% theo quy hoạch, sản lượng than nguyên khai khai thác hàng năm đạt 80-85%...).

Tại Hải Phòng: Thành phố chưa ban hành quy định về sắp xếp các vị trí bến cảng, kho bãi kinh doanh than (năm 2016 và 2017, Đoàn kiểm tra đã kiến nghị UBND TP Hải Phòng về nội dung này); đa số các bãi tập kết, chế biến than có hồ sơ đất đai sử dụng sai mục đích.

Tại Hải Dương, theo kết quả kiểm tra, xử lý của các cơ quan chức năng tỉnh Hải Dương trong năm 2018: Hầu hết các doanh nghiệp kinh doanh than được kiểm tra chưa cập nhật kịp thời, hiểu rõ và nhận thức đầy đủ các quy định của pháp luật về kinh doanh than. Mặc dù tỉnh đã có Quy hoạch mạng lưới kinh doanh than, tuy nhiên công tác kiểm tra, kiểm soát của chính quyền địa phương các cấp còn hạn chế…

Đáng chú ý, tại Bắc Giang, trong lần kiểm tra này Đoàn kiểm tra vẫn ghi nhận tỉnh chưa ban hành quy định về sắp xếp các vị trí bến cảng, kho bãi kinh doanh than (năm 2016 và 2017, Đoàn kiểm tra đã kiến nghị UBND tỉnh Bắc Giang nội dung này)…

Trong điều kiện nhu cầu sử dụng than trong nước những năm tới ngày càng tăng cao và giá than được điều chỉnh theo nguyên tắc thị trường, để nâng cao hiệu quả công tác quản lý nhà nước về khoáng sản cũng như có cơ sở kiểm soát hiệu quả hơn nữa hoạt động sản xuất, kinh doanh than trên địa bàn các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương; giải quyết vướng mắc từ thực tế công tác quản lý nhà nước và hoạt động khoáng sản, Bộ Công Thương đề xuất, kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Bộ Tài nguyên và Môi trường xây dựng, ban hành văn bản hướng dẫn công tác quản lý, sử dụng đất đai trong khai thác khoáng sản.

Bên cạnh đó, bảo vệ khoáng sản chưa khai thác theo quy định; hướng dẫn các doanh nghiệp ngành than trong việc xin cấp Giấy phép hoạt động khoáng sản theo quy định của pháp luật về khoáng sản; đẩy nhanh tiến độ cấp giấy phép hoạt động khoáng sản để đảm bảo các dự án vào sản xuất theo quy hoạch…

Bộ Công Thương cũng kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo Bộ Tài chính nghiên cứu báo cáo Thủ tướng để chỉ đạo điều hành linh hoạt các loại thuế, phí đối với khoáng sản than đảm bảo phù hợp với tình hình cụ thể từng giai đoạn.

Với các UBND tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương có hoạt động khai thác và kinh doanh than, Bộ Công Thương kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo tăng cường kiểm tra hoạt động khai thác, kinh doanh than, duy trì thường xuyên lực lượng tuần tra, kiểm soát trên các tuyến đường giao thông để phát hiện, xử lý kịp thời các trường hợp vận chuyển, kinh doanh than trái phép.

Khẩn trương hoàn thành việc cập nhật, điều chỉnh hoặc lập mới quy định về việc sắp xếp các vị trí bến cảng, kho bãi kinh doanh than trên địa bàn quản lý theo thẩm quyền; tăng cường phối hợp, tạo tính liên kết vùng giữa các địa phương trong việc quản lý hoạt động khai thác và kinh doanh than.

Ngoài ra, kiểm tra, xử lý kiên quyết theo thẩm quyền hoặc rút ngành nghề kinh doanh than trong giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh của những tổ chức, cá nhân kinh doanh than vi phạm nhiều lần hoặc vi phạm nghiêm trọng các điều kiện về an toàn, phòng chống cháy nổ, vệ sinh môi trường, vận chuyển, chế biến và kinh doanh nguồn than trái phép…

Trước đó, ngày 20/9/2018, Bộ trưởng Bộ Công Thương đã thành lập Đoàn kiểm tra hoạt động sản xuất, kinh doanh than trên địa bàn một số tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.