Doanh nghiệp Việt Nam đứng đầu về chế biến sâu mặt hàng tôm XK. Ảnh: T.H

Tín hiệu tốt từ thị trường Mỹ
Tôm Việt Nam XK đang có nhiều tín hiệu tích cực, nhất là thị trường Mỹ.

Theo thông tin từ Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP), XK tôm Việt Nam sang Mỹ tháng 10 năm nay đạt hơn 80 triệu USD, tăng 17%.

Lũy kế 10 tháng năm 2024, XK tôm sang thị trường này thu về 646 triệu USD, tăng 10% so với cùng kỳ.

Theo phân tích của bà Kim Thu, chuyên gia thị trường tôm của VASEP, nhập khẩu tôm vào Mỹ từ 3 nguồn cung chính đều giảm, điều này làm doanh nghiệp nước này tăng lo ngại về tình trạng thiếu hụt nguồn cung cho thị trường.

Bên cạnh đó, tâm lý thị trường và tình hình kinh tế lạc quan hơn, tồn kho giảm, tình trạng cung vượt cầu đã được cân bằng trở lại, nên nhu cầu nhập khẩu tôm từ Mỹ dự kiến sẽ cao hơn, giá tôm trên thị trường này cũng được cải thiện và có chiều hướng tăng.

Đặc biệt, đề xuất tăng thuế nhập khẩu hàng hóa vào Mỹ của ông Trump sau khi tái đắc cử, khiến doanh nghiệp Mỹ có xu hướng đẩy nhanh tốc độ nhập hàng, để tích trữ hàng trước thuế. Do đó, trong ngắn hạn, nhu cầu nhập khẩu hàng hóa của Mỹ trong đó có tôm sẽ tiếp tục tăng.

Đối với vụ phía nguyên đơn từ Mỹ kiện ngành tôm nhiều nước, trong đó có Việt Nam hưởng lợi từ sự trợ cấp Chính phủ (CVD) đang đi vào giai đoạn cuối.

Theo ông Hồ Quốc Lực, Chủ tịch HĐQT Công ty CP Thực phẩm Sao Ta, Bộ Thương mại Mỹ (DOC) đã đưa ra mức thuế CVD sơ bộ và mức thuế cuối cùng cho ngành tôm Việt Nam là 2,84%.

Trong tiến trình diễn biến, các lô tôm XK vào Mỹ từ đầu tháng 4 đến đầu tháng 7/2024, doanh nghiệp Việt Nam đã tạm nộp cho Hải quan Mỹ mức thuế này.

Các lô hàng XK từ 1/7/2024 đến nay, doanh nghiệp chưa cần nộp thuế theo quy định luật của phía Mỹ. Các doanh nghiệp phải trích dự phòng trên sổ sách các khoản tiền này để giảm thiểu rủi ro.

Tuy nhiên, đây chưa là điểm kết luận cuối cùng mức thuế của vụ kiện. Theo trình tự ngày 5/12/2024 Ủy ban Thương mại Quốc tế Mỹ (ITC) sẽ xem xét và đưa ra phán quyết cuối cùng, chỉ kết luận là vụ kiện hình thành hay không.

Nếu ITC cho rằng mức hưởng lợi từ trợ cấp có làm ảnh hưởng đến hoạt động ngành tôm Mỹ, mức thuế 2,84% trở thành chính thức, trở thành một rào cản không nhỏ cho ngành tôm Việt Nam.

Nếu ITC cho rằng mức trợ cấp này không ảnh hưởng đáng kể tới ngành tôm Mỹ, vụ kiện sẽ bị hủy bỏ.

Tình huống thuận này, nếu hiện thực, các doanh nghiệp XK vào Mỹ sẽ hết sức phấn khởi vì thị trường này vẫn còn cơ hội và tiềm năng thâm nhập và mở rộng và các doanh nghiệp tôm đã bán hàng vào đây sẽ được phía Hải quan Mỹ trả lại phần tiền tạm nộp cho các lô hàng bán vào đây ở quý 2/2024 và khoản tiền trích dự phòng trên sổ sách sẽ chuyển thành khoản thu lãi.

Tăng trưởng tại thị trường chủ lực

Ngoài thị trường Mỹ, XK tôm Việt Nam sang Trung Quốc và Hồng Kông tháng 10 năm nay đạt 91 triệu USD, tăng 44%.

Lũy kế tới tháng 10/2024, XK tôm sang thị trường này đạt 676 triệu USD, tăng 31% so với cùng kỳ.

Theo VASEP, XK tôm sang thị trường Trung Quốc và Hồng Kông khả quan hơn, đặc biệt XK mặt hàng tôm hùm tăng mạnh 157% đạt 298 triệu USD trong 10 tháng năm nay.

Chính sách thúc đẩy tiêu dùng của Trung Quốc cũng góp phần thúc đẩy nhập khẩu hàng hóa vào thị trường này.

Điểm nhấn đáng chú ý trong XK tôm, đó là sau khi lên xuống thất thường trong những tháng trước đó, XK tôm Việt Nam trong tháng 10 sang 2 thị trường châu Á là Nhật Bản và Hàn Quốc cũng ghi nhận tăng trưởng dương lần lượt 18% và 28%.

Đồng thời, XK tôm Việt Nam sang EU tăng 32% trong tháng 10, lũy kế 10 tháng, kim ngạch XK đạt 408 triệu USD, tăng 17% so với cùng kỳ.

Nhu cầu nhập khẩu tôm Việt Nam của thị trường EU khá ổn định trong năm nay, tăng trưởng dương liên tục kể từ tháng 4 năm nay.

Số liệu XK tôm 10 tháng năm 2024 cho thấy tín hiệu khả quan ở từng thị trường nhập khẩu. Xuất khẩu sang Mỹ và EU đều ghi nhận sự tăng trưởng ổn định.

Trung Quốc đang có những chính sách thúc đẩy tiêu dùng, có thể giúp gia tăng nhu cầu nhập khẩu tôm từ Việt Nam.

Giá tôm XK có dấu hiệu tăng, đặc biệt là tôm chân trắng, giúp cải thiện biên lợi nhuận cho doanh nghiệp.

Giá nguyên liệu tôm cũng đang ở mức tích cực, điều này sẽ hỗ trợ cho sản xuất và XK.

Tôm chế biến đang có sự phát triển mạnh mẽ, là tín hiệu tích cực, cho thấy doanh nghiệp đang chuyển hướng sang sản phẩm giá trị gia tăng.

Theo đánh giá của một số doanh nghiệp XK tôm, năm 2024, các yếu tố bất lợi đã có sự thay đổi tích cực hơn: lạm phát hạ nhiệt, nhu cầu nhập khẩu từ các thị trường chính tăng, sản lượng tôm không tăng “nóng” như năm trước, giá tôm thế giới có chiều hướng tăng.

"XK tôm của Việt Nam mặc dù còn đối mặt với những thách thức nội tại và khách quan nhưng cũng đã ghi nhận kết quả XK đáng khích lệ.

Mục tiêu kim ngạch XK năm 2024 đạt 4 tỷ USD hoàn toàn nằm trong tầm với."- bà Kim Thu nhận định.