Chính sách Thuế - Hải quan là động lực giúp doanh nghiệp phục hồi và tăng trưởng
	Chính phủ đã 'kề vai sát cánh' cùng doanh nghiệp phục hồi sản xuất
	Tận dụng cơ hội nâng cao năng lực cạnh tranh cho doanh nghiệp phục hồi

Cải cách toàn diện môi trường kinh doanh để hỗ trợ doanh nghiệp phục hồi. Ảnh: H.Dịu

Mặc dù tốc độ phát triển kinh tế quý 1/2023 của Việt Nam là minh chứng cho thấy những khó khăn từ kinh tế thế giới đã mang đến nhiều tác động tiêu cực, nhưng dưới góc nhìn là một doanh nghiệp quốc tế, ông Steven Cranwell, Tổng giám đốc khu vực châu Mỹ, kiêm Giám đốc khu vực khối khách hàng doanh nghiệp châu Mỹ, Ngân hàng Standard Chartered vẫn đặt nhiều tin tưởng vào triển vọng của Việt Nam với vị trí chiến lược là cửa ngõ vào các thị trường đang phát triển nhanh khác, nguồn lao động dồi dào và có tay nghề, chi phí lao động cạnh tranh và nhiều chính sách ưu đãi. Cụ thể, dù Apple chưa có nhà máy tại Việt Nam, nhưng tại Việt Nam đã có 31 công ty với 160.000 công nhân đang sản xuất và lắp ráp các bộ phận linh kiện cho các sản phẩm của Apple. Các công ty công nghệ khác như Tập đoàn Intel cũng đang có kế hoạch tăng cường đầu tư vào Việt Nam…

Vị này cũng cho rằng vẫn còn nhiều thách thức cần giải quyết. Theo đó, Việt Nam cần cải thiện cơ sở hạ tầng, đặc biệt về cảng, hạ tầng giao thông vận tải và năng lực của ngành logistics để duy trì tốc độ tăng trưởng. Ngoài ra, sự phụ thuộc của Việt Nam vào nguyên liệu thô từ Trung Quốc có thể ảnh hưởng tới nỗ lực đa dạng hóa của các doanh nghiệp do sản xuất có thể bị gián đoạn nếu nguồn cung từ Trung Quốc bị suy giảm hoặc gián đoạn.

Trong khi đó, với các doanh nghiệp trong nước, câu chuyện về cải thiện môi trường kinh doanh vẫn luôn được nhắc đến. Trong chia sẻ tại Tọa đàm “VITV - Đối thoại: Trợ lực để doanh nghiệp Việt vượt khó”, bà Phạm Thị Ngọc Thủy, Giám đốc Văn phòng Ban nghiên cứu phát triển kinh tế tư nhân (Ban IV) thuộc Hội đồng Tư vấn cải cách thủ tục hành chính của Thủ tướng Chính phủ cho biết, các doanh nghiệp Việt Nam đang gặp khó khăn về tài chính, cùng với đó là chuỗi cung ứng bị đứt gãy, nhu cầu tiêu dùng sụt giảm cũng ảnh hưởng lớn đến đầu ra và hoạt động xuất nhập khẩu.

Trong bối cảnh như vậy, bà Thủy còn chỉ ra, việc thực thi chính sách hỗ trợ doanh nghiệp còn chậm, hoặc nhiều quy trình thủ tục khiến doanh nghiệp không biết phải triển khai như thế nào. “Nhiều cơ quan chức năng dường như đang không có sự hoạt động tương tác với doanh nghiệp, trong khi hoạt động doanh nghiệp phụ thuộc khá nhiều vào khung pháp lý và những hướng dẫn từ cơ quan chức năng. Vì thế, doanh nghiệp Việt Nam đang khá lúng túng để đối mặt với yêu cầu mới của thị trường”, bà Phạm Thị Ngọc Thủy nêu rõ.

Lấy ví dụ cho nhận xét này, đại diện Ban IV cho hay, các đối tác quốc tế đang đưa ra nhiều yêu cầu liên quan đến kinh tế xanh, phát triển bền vững trong quản trị và sản xuất, xuất khẩu của doanh nghiệp. Tuy nhiên, doanh nghiệp không biết nắm bắt thông tin từ đâu, hoặc thiếu hướng dẫn về biện pháp kỹ thuật giúp doanh nghiệp bắt nhịp với xu hướng này.

Hay gần đây, một vấn đề khiến các doanh nghiệp lo ngại nhất là khó khăn trong tiếp cận vốn. Theo các doanh nghiệp, trong giai đoạn hiện nay, “một miếng khi đói bằng một gói khi no”, nhưng việc triển khai các chính sách hỗ trợ, tạo điều kiện về vốn cho doanh nghiệp còn nhiều trở ngại. Chẳng hạn, việc triển khai Nghị định số 31/2022/NĐ-CP về hỗ trợ lãi suất từ ngân sách nhà nước đối với khoản vay của doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh còn khá chậm so với nhu cầu, một phần do doanh nghiệp còn ngần ngại về việc thanh tra, kiểm tra sau khi nhận hỗ trợ lãi suất, nhưng một phần do quy định điều kiện hỗ trợ là “có khả năng phục hồi” còn chưa rõ ràng.

Ông Phạm Đình Đoàn, Chủ tịch Tập đoàn Phú Thái cho rằng, các ngân hàng xem xét rất kỹ về phương án kinh doanh, nhưng trong bối cảnh giá cả thị trường tăng cao, đơn hàng giảm thì phương án kinh doanh sẽ không được khả quan.

Rõ ràng, câu chuyện của các doanh nghiệp luôn xoay quanh việc cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, nâng cao khả năng tiếp cận vốn cũng như giải quyết những vấn đề liên quan đến tài chính cho doanh nghiệp. Chuyên gia kinh tế TS. Nguyễn Đình Cung đã nhận xét, cải cách môi trường kinh doanh được coi như một chìa khoá để vượt qua giai đoạn này, nhưng công cuộc này đang bị chững lại, nên phải có cải cách thể chế toàn diện để tạo ra đột phá cho sự phát triển. Ngoài ra, vị này cũng nhấn mạnh đến tầm quan trọng của chính sách tài khóa và tiền tệ để hỗ trợ doanh nghiệp phục hồi, sau đó là phải giải được bài toán đầu tư công để mở ra cơ hội kinh doanh cho các lĩnh vực liên quan.