Theo báo cáo của BHXH Việt Nam, trong 9 tháng đầu năm, có 14,34 triệu người tham gia BHXH. Ảnh: S.T.

Không ít khó khăn

Theo báo cáo của BHXH Việt Nam, trong 9 tháng đầu năm, có 14,34 triệu người tham gia BHXH. Trong đó, BHXH bắt buộc 14,1 triệu người, BHXH tự nguyện 246 nghìn người. Số người tham gia BH thất nghiệp là 12,04 triệu người (đạt 93,5%); BHYT là 82,05 triệu người, đạt tỷ lệ bao phủ BHYT 87,4% dân số (chỉ tiêu bao phủ giao tại Quyết định 1167/QĐ-TTg là 85,2% dân số).

Tổng số thu BHXH, BHYT, BHTN là 232.126 tỷ đồng, đạt 70,35% kế hoạch cả năm; trong đó: Thu BHXH 156.254 tỷ đồng; thu BHTN 11.098 tỷ đồng; thu BHYT 64.293 tỷ đồng; thu lãi chậm đóng 481 tỷ đồng.

Đáng chú ý, trong 9 tháng đầu năm, BHXH Việt Nam đã giải quyết 92.029 người hưởng BHXH hàng tháng, giảm 7,2% so với cùng kỳ 2017 (trong đó: hưu trí 74.174 người, giảm 9,5% so với cùng kỳ năm 2017). Tại thời điểm tháng 9/2018, có gần 3,1 triệu người hưởng lương hưu, trợ cấp BHXH hàng tháng (trong đó 2,6 triệu người nhận bằng tiền mặt, 485.000 người nhận qua tài khoản cá nhân).

Đánh giá thực trạng phát triển đối tượng tham gia BHXH của nhiều địa phương, Phó Tổng Giám đốc Trần Đình Liệu nhận định, hiện nay, BHXH nhiều địa phương đang gặp không ít khó khăn trong công tác phát triển đối tượng tham gia BHXH (cả BHXH bắt buộc và BHXH tự nguyện), kết quả phát triển đối tượng tham gia chưa xứng với tiềm năng của địa phương; tỷ lệ nợ BHXH, BHYT, BHTN đã được cải thiện nhưng vẫn còn cao.

Bên cạnh những lý do khách quan như: Tình hình kinh tế địa phương khó khăn, doanh nghiệp cắt giảm sản xuất, kinh doanh; nhiều địa phương lớn chuyển đổi cơ cấu theo hướng dịch vụ, chủ trương tuyển lao động chuyên môn cao và tăng cường áp dụng công nghệ,… thì còn tồn tại một số nguyên nhân chủ quan đến từ chính BHXH một số địa phương.

Thành lập Ban Chỉ đạo về phát triển đối tượng

Theo Thứ trưởng, Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam Nguyễn Thị Minh, từ năm 2018, Nhà nước đã có mức hỗ trợ từ 10-30% cho một số nhóm đối tượng tham gia BHXH tự nguyện và theo tinh thần Nghị quyết số 28-NQ/TƯ. Trong thời gian tới, chính sách này sẽ có những thay đổi linh hoạt hơn nữa trong việc đóng - hưởng và mức hỗ trợ tham gia BHXH tự nguyện từ phía Nhà nước sẽ tiếp tục được tăng lên,… Ngành BHXH phải nỗ lực hơn nữa để đảm bảo thực hiện có hiệu quả chỉ tiêu phát triển đối tượng tham gia BHXH tự nguyện.

Ngoài việc tăng cường truyền thông, vận động, BHXH các địa phương phải đảm bảo mở rộng, và vận hành có hiệu quả hệ thống các đại lý thu BHXH, BHYT, BHTN tới từng xã, phường theo hướng thân thiện, đảm bảo “đón trước” được nhu cầu tìm hiểu, tham gia chính sách BHXH, BHYT, BHTN của người dân, người lao động chứ không phải để người dân, người lao động phải tự tìm đến với ngành BHXH.

Đồng thời, ngành BHXH tăng cường công tác phối hợp với ngành Thuế để cập nhật kịp thời thông tin về doanh nghiệp và lao động trên thị trường nhằm chủ động phát triển nhóm đối tượng tham gia BHXH bắt buộc này; đẩy mạnh công tác truyền thông, tăng cường truyền thông, vận động trực tiếp đến từng người dân, người lao động; mở rộng hệ thống đại lý thu, và tạo môi trường cạnh tranh lành mạnh giữa các đại lý thu nhằm phát triển hiệu quả đối tượng tham gia BHXH tự nguyện; nỗ lực phát huy tốt hiệu quả công tác thanh tra chuyên ngành, đẩy mạnh việc giám sát thực hiện kết quả thanh tra nhằm giảm tỷ lệ nợ đọng; phối hợp chặt chẽ với ngành Bưu điện để nâng cao chất lượng phục vụ người tham gia…

Phó Tổng Giám đốc Trần Đình Liệu yêu cầu BHXH các tỉnh, thành phố phối hợp chặt chẽ với cơ quan Thuế, Sở Kế hoạch và Đầu tư và chính quyền địa phương để kịp thời nắm bắt tình hình các doanh nghiệp và lao động trên địa bàn, phục vụ công tác phát triển đối tượng tham gia BHXH bắt buộc; thực hiện nghiêm túc quy định về quy trình thu theo Quyết định số 595/QĐ-BHXH; quyết liệt chỉ đạo thực hiện công tác thanh tra chuyên ngành đóng, tập trung thanh tra đột xuất tất cả các đơn vị nợ BHXH, BHYT từ 3 tháng trở lên theo quy định. Sau mỗi đợt thanh tra, ngoài việc giám sát việc thực hiện kết quả thanh tra của các đơn vị, cần chủ động gửi hồ sơ đề nghị cơ quan Công an xử lý hình sự với những đơn vị có tính chất vi phạm hình sự về BHXH, BHYT, BHTN.

Đồng thời giao Ban Thu xây dựng kế hoạch thành lập Ban Chỉ đạo về phát triển đối tượng bền vững có sự tham gia của Tổng Công ty Bưu điện Việt Nam; Trung tâm Công nghệ Thông tin phối hợp với Ban Thu, đến hết tháng 12/2018 phải hoàn thiện phần mềm tin nhắn thông báo kết quả thu nộp BHXH tới từng người tham gia.