Doanh nghiệp cần nắm vững quy định để được thông quan các chất khó phân hủy
	Lưu ý về thủ tục nhập khẩu các chất khó phân hủy
	Chung tay quản lý chất ô nhiễm khó phân hủy

Ông Lê Hoài Nam, Vụ trưởng vụ Quản lý chất lượng môi trường, Tổng cục Môi trường (Bộ Tài nguyên và Môi trường).

Xin ông cho biết một số thông tin liên quan đến quản lý chất POP sẽ triển khai vào đầu năm tới được quy định tại Nghị định 08/2022/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều của Luật Bảo vệ môi trường?

Nhằm thực hiện cam kết của Việt Nam đối với Công ước Stockholm và trong bối cảnh xu hướng quốc tế về quản lý và kiểm soát chặt chẽ các chất POP và các chất ô nhiễm khó phân hủy khác, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã nội luật hóa các quy định của Công ước Stockholm trong các văn bản quy phạm pháp luật. Các nội dung này được quy định chi tiết tại Luật Bảo vệ Môi trường 2020 với yêu cầu về việc phải bảo vệ môi trường trong quản lý chất POP.

Bên cạnh đó, Nghị định số 08/2022/NĐ-CP ngày 10/1/2022 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật Bảo vệ Môi trường 2020 cũng đã luật hóa nhiều điểm mới như: yêu cầu về dán nhãn và công bố thông tin các chất có chứa chất ô nhiễm khó phân hủy (Điều 39); trách nhiệm của tổ chức, cá nhân, kinh doanh, sử dụng chất ô nhiễm khó phân hủy (Điều 41); trách nhiệm của các bộ và ủy ban nhân dân cấp tỉnh trong việc kiểm soát nguồn phát sinh, thực hiện các yêu cầu về bảo vệ môi trường, xác định, cảnh báo rủi ro, xử lý và phục hồi (Điều 42)... Ngoài ra, theo Điều 38 Nghị định số 08/2022/NĐ-CP, chất POP phải được đăng ký miễn trừ theo quy định của Công ước Stockholm và danh mục các chất hữu cơ khó phân hủy này được ban hành tại Phụ lục XVII ban hành kèm theo Nghị định này. Bộ Tài nguyên và Môi trường có trách nhiệm đăng ký miễn trừ chất POP với Ban Thư ký Công ước Stockholm theo yêu cầu của Công ước Stockholm.

Vì thế, tổ chức, cá nhân nhập khẩu, sản xuất, sử dụng chất POP thuộc Phụ lục XVII làm nguyên liệu sản xuất trực tiếp thực hiện đăng ký miễn trừ chất POP và gửi hồ sơ đăng ký miễn trừ chất POP về Bộ Tài nguyên và Môi trường để có hướng xử lý.

Với những quy định này, từ 1/1/2023, các doanh nghiệp nhập khẩu chất POP sẽ đăng ký miễn trừ theo từng lô hàng với Bộ Tài nguyên và Môi trường. Sau khi chấp thuận, Bộ Tài nguyên và Môi trường sẽ gửi thông tin, thông báo cho cơ quan Hải quan để thực hiện thông quan cho những lô hàng đã được đăng ký. Vì thế, để giúp thuận tiện cho doanh nghiệp cũng như tạo sự thông suốt trong hoạt động phối hợp giữa Bộ Tài nguyên và Môi trường với cơ quan Hải quan, chúng tôi dự kiến sẽ đưa các thông tin, thông báo lên cổng thông tin, website để phía cơ quan Hải quan cùng nắm được, từ đó nhanh chóng xem xét cho doanh nghiệp nhập khẩu lô hàng.

Có thể thấy, đây là quy định mới trong hoạt động nhập khẩu của doanh nghiệp. Vậy các cơ quan của Bộ Tài nguyên và Môi trường và Tổng cục Hải quan đã có sự phối hợp như thế nào để thông tin rộng rãi tới doanh nghiệp, thưa ông?

Trước đây, Luật Bảo vệ Môi trường 2014 chưa có các quy định chi tiết về quản lý nhập khẩu và sử dụng chất POP nên các doanh nghiệp đang sử dụng và nhập khẩu khá tự do. Trong khi chất ô nhiễm khó phân hủy là chất ô nhiễm có độc tính cao, khó phân hủy, có khả năng tích lũy sinh học và lan truyền trong môi trường, tác động xấu đến môi trường và sức khỏe con người. Vì thế, việc quản lý như quy định mới là vô cùng cần thiết nên rất cần vai trò và trách nhiệm của cơ quan quản lý các chất POP cũng như sự tuân thủ của các doanh nghiệp.

Để đảm bảo và tăng cường sự tuân thủ quy định, thời gian qua, Tổng cục Môi trường đã có một số buổi làm việc với Tổng cục Hải quan để trao đổi, cung cấp thông tin về cách thức quản lý chất POP theo quy định mới, cũng như bàn thảo cách thức phối hợp khi các văn bản pháp luật có hiệu lực. Về phía doanh nghiệp, để tăng cường cung cấp thông tin, hai bên cũng đã phối hợp, tổ chức các hội thảo phổ biến, cung cấp kiến thức cho doanh nghiệp cũng như các cục, chi cục hải quan tại các địa phương. Với cách làm này, chúng tôi hy vọng khi quy định có hiệu lực vào đầu năm sau, các doanh nghiệp và cơ quan Hải quan đều thuận lợi trong công tác thông quan, quản lý hàng hóa.

Với những nỗ lực từ các cơ quan quản lý như trên, xin ông cho biết chế tài nào dành cho các doanh nghiệp cố tình vi phạm?

Theo Nghị định số 45/2022/NĐ-CP của Chính phủ quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường, các hành vi vi phạm trong lĩnh vực nhập khẩu chất POP cũng đã được quy định rất chi tiết, đặc biệt các hành vi nhập khẩu chất POP khi chưa có sự chấp thuận của Bộ Tài nguyên và Môi trường hoặc nhập khẩu không có thông báo. Các hành vi này sẽ bị xử phạt bằng tiền với mức phạt tương đối cao cùng các hình phạt bổ sung, trong đó có yêu cầu tái xuất, tiêu hủy… sản phẩm.

Với chế tài khá nghiêm khắc như vậy, tôi mong rằng các doanh nghiệp sẽ tuân thủ đúng pháp luật, giúp kiểm soát việc nhập khẩu chất POP vào Việt Nam cũng như quản lý từng cơ sở sản xuất có sử dụng chất POP, giúp giảm thiểu ảnh hưởng tới môi trường cũng như sức khỏe con người.

Xin cảm ơn ông!