Đổi biển số xe kinh doanh: Doanh nghiệp lo "gánh nặng" chi phí, thời gian
	Xe khách, xe buýt, taxi đồng loạt triển khai thanh toán VNPAY-QR
	Đề xuất tăng phí BOT: Chọn “cứu” doanh nghiệp vận tải hay nhà đầu tư BOT?
	Đề xuất miễn, giảm phí bảo trì đường bộ cho doanh nghiệp vận tải
	Xem xét giảm phí dịch vụ trong bến xe cho doanh nghiệp vận tải
	Đề xuất cho xe buýt hoạt động trở lại với tần suất hợp lý

Sở Giao thông vận tải TP Hà Nội sẽ khảo sát về mức thay đổi do chính sách miễn phí cho người cao tuổi; kiểm soát lưu lượng hành khách, cơ cấu hành khách khả năng phục hồi sau Covid-19 nhằm hoạch định lại toàn bộ bức tranh vận tải công cộng bằng xe buýt theo từng tuyến để quy ra mức trợ giá. Ảnh: Xuân Thảo

Thu không đủ bù chi

Trong bối cảnh bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19, nhiều doanh nghiệp xe buýt tại Hà Nội đã có sự sụt giảm sản lượng hành khách đáng kể do phải điều chỉnh giảm dịch vụ và ngừng hoạt động trên một tháng làm sản lượng và doanh thu 6 tháng đầu năm giảm tương ứng trên 29% và trên 42%. Cùng với đó, việc thực hiện chính sách miễn phí sử dụng xe buýt cho người cao tuổi và hộ nghèo từ cuối năm 2019 và nửa đầu năm 2020 tại Hà Nội là nguyên nhân khiến lượng vé tháng quý 4/2019 bị giảm gần 15% kéo doanh thu giảm trên 10%. Cụ thể, đã có trên trên 330.000 thẻ miễn phí đã được cấp, tương ứng với 330.000 người không sử dụng vé tháng và vé lượt hàng ngày. Với chính sách này, các đối tượng sử dụng thẻ miễn phí đã tăng trên 82 lần.

Công ty Cổ phần Ô tô vận tải Hà Tây (đơn vị vận hành tuyến buýt số 72) cho biết, việc mở rộng đối tượng được sử dụng xe buýt miễn phí cho người cao tuổi đã làm tăng đột biến số lượng hành khách sử dụng xe buýt miễn phí mà trước đây đang sử dụng vé lượt hoặc vé tháng ưu tiên, làm sụt giảm doanh thu của Công ty. Do đó, Công ty đề nghị UBND TP Hà Nội và Sở Giao thông vận tải TP Hà Nội xem xét điều chỉnh doanh thu trợ giá. Nếu các cơ quan chức năng không có hướng giải quyết, đơn vị buộc phải tạm ngừng phục vụ hành khách.

Cũng cùng tình trạng trên, trước đó, 10 doanh nghiệp vận tải đang hoạt động đầu tư xe buýt trên địa bàn TP Hồ Chí Minh đã đồng loạt kiến nghị UBND, các sở ban ngành thanh toán các khoản tiền nợ liên quan đến trợ giá xe buýt. Nếu không được giải quyết, các doanh nghiệp này sẽ buộc phải ngưng hoạt động từ ngày 15/8 tới do cạn kiệt kinh phí hoạt động.

Theo Sở Giao thông vận tải TP Hồ Chí Minh nguyên nhân là do, 5 tháng đầu năm 2020 chỉ có hơn 1,4 triệu chuyến (giảm hơn 866.651 chuyến so với cùng kỳ 2019), bình quân chỉ đạt khoảng 21 hành khách/chuyến (giảm 9 hành khách/chuyến so với cùng kỳ năm 2019) và chỉ đạt 62% so với sản lượng dự kiến năm 2020. Nhiều đơn vị vận tải xe buýt lâm vào khó khăn vì trợ giá thiếu hụt, chậm thanh quyết toán các khoản công nợ và hợp đồng đặt hàng qua các năm từ 2012 đến nay. Một số doanh nghiệp, hợp tác xã (HTX) không đủ chi phí trả lương, nhiên liệu và chậm trả tiền lãi vay mua xe cho các ngân hàng.

Sẽ điều chỉnh doanh thu và trợ giá cho các đơn vị xe buýt

Mặc dù được mức trợ giá tăng hàng năm nhưng sản lượng xe buýt liên tục tụt dốc, nhiều tuyến xe phải cắt giảm số lượng, thậm chí ngừng hoạt động. Tình trạng này đã diễn ra nhiều năm nay tại Hà Nội và TP Hồ Chí Minh. Theo ông Võ Khánh Hưng, Phó Giám đốc Sở Giao thông vận tải TP Hồ Chí Minh, trong năm 2019, tình hình kinh doanh vận tải hành khách công cộng bằng xe buýt của các HTX và doanh nghiệp gặp rất nhiều khó khăn. Nguyên nhân chính là việc tính toán trợ giá không đủ. Qua 1 năm hoạt động, sản lượng hành khách đi xe buýt là khoảng 5,6 triệu chuyến, trong khi đầu năm chỉ được tính 4,5 triệu chuyến, dẫn đến kinh phí trợ giá thấp hơn thực tế. Từ đây, kinh phí nhà nước cấp về thông qua Trung tâm Quản lý Giao thông công cộng chuyển về các HTX, các công ty rất thấp, dẫn đến câu chuyện chủ doanh nghiệp, chủ HTX thu không đủ bù chi, càng chạy càng lỗ. Để khắc phục được tình trạng trên, Sở Giao thông vận tải TP Hồ Chí Minh sẽ tính toán, cập nhật hoạt động, lộ trình của xe buýt theo sát thực tế. Đồng thời giám sát chặt chẽ sản lượng hành khách thông qua giám sát trực tiếp và từ các thiết bị công nghệ, để sản lượng hành khách năm nay sẽ tính đúng, tính đủ.

Còn tại Hà Nội, việc giảm sản lượng và doanh thu của tuyến buýt số 72 cũng là tình trạng chung của toàn mạng lưới xe buýt của Thủ đô. Hiện Sở Giao thông vận tải TP Hà Nội đã nắm tình hình và đang khảo sát, đánh giá để báo cáo thành phố điều chỉnh kế hoạch toàn hệ thống. Theo đó, sẽ khảo sát về mức thay đổi do chính sách miễn phí cho người cao tuổi; kiểm soát lưu lượng hành khách, cơ cấu hành khách và xem xét khả năng phục hồi sau Covid-19 để điều chỉnh lại khối lượng nhằm hoạch định lại toàn bộ bức tranh vận tải công cộng bằng xe buýt theo từng tuyến để quy ra mức trợ giá. Dự kiến công tác khảo sát sẽ hoàn thành sớm nhất vào tháng 9. Ngoài ra, Hà Nội cũng đã chỉ đạo Trung tâm thực hiện ký hợp đồng, tạm ứng, thanh toán nhanh chóng, kịp thời, đúng quy định đối với các doanh nghiệp vận tải. Đến nay, 104 tuyến buýt trợ giá đã được ký hợp đồng, tạm ứng, thanh toán đúng thời gian và giá trị theo hợp đồng đã ký kết.