Chanh leo là trái cây thứ 5 được xuất chính ngạch sang Australia sau xoài, nhãn, vải thiều, thanh long. Ảnh minh họa: ST

Tuân thủ các yêu cầu về an ninh sinh học

Đánh giá về tiềm năng của chanh leo, ông Huỳnh Tấn Đạt, Cục trưởng Cục Bảo vệ thực vật (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) cho biết, Việt Nam có tiềm năng và lợi thế về trái cây nhiệt đới. Hiện trái cây Việt Nam xuất khẩu tới hơn 60 quốc gia và vùng lãnh thổ. Riêng chanh leo là 20 quốc gia, dưới nhiều dạng như quả tươi, đông lạnh, nước ép.

Thổ nhưỡng đã giúp chanh leo trồng tại Việt Nam có chất lượng hàng đầu thế giới và khi xuất khẩu các thị trường ẩm thực khắt khe như Thụy Sỹ, Pháp, Hà Lan… đều được yêu thích.

Diện tích trồng chanh leo ngày càng gia tăng, với diện tích hơn 12.000 ha, tập trung chủ yếu ở miền núi phía Bắc. Hiện chanh leo cũng được nhiều tỉnh Tây Nguyên quan tâm, mở rộng diện tích. Những năm gần đây, Việt Nam tập trung nâng cao chất lượng, sản xuất theo chuỗi, đảm bảo truy xuất nguồn gốc chanh leo, trong đó tập trung vào 2 giống chanh leo vàng và chanh leo tím.

Để mở đường cho việc xuất khẩu chính ngạch chanh leo sang Australia, từ nhiều năm trước, Cục Bảo vệ thực vật đã bắt đầu thực hiện hồ sơ kỹ thuật. Sau nỗ lực đàm phán, mở cửa thị trường và sự phối hợp chặt chẽ của hai bên, chanh leo trở thành loại trái cây thứ 5 được xuất chính ngạch sang Australia sau xoài, nhãn, vải thiều, thanh long.

Nhờ đó, chanh leo được thu hoạch từ các vùng trồng ở Việt Nam có thể được phép nhập khẩu vào thị trường Australia nhưng phải tuân thủ các yêu cầu về an ninh sinh học. Nhằm giảm thiểu các loài dịch hại (như ruồi đục quả, rệp, nhện, bọ trĩ…) đối với chanh leo khi xuất khẩu cần triển khai một số biện pháp quản lý nguy cơ để vùng trồng, vùng sản xuất, cơ sở sản xuất không nhiễm dịch hại. Trong đó, việc áp dụng biện pháp xử lý chiếu xạ được xem là hiệu quả trong kiểm soát dịch hại.

Phải thực hiện tại cơ sở chiếu xạ được phê duyệt

Theo thỏa thuận về chương trình kế hoạch xuất khẩu quả chanh leo của Việt Nam sang Australia (OWP), một số điều kiện nhập khẩu an toàn sinh học (BICON) của Australia đối với quả chanh leo của Việt Nam cần lưu ý. Cụ thể, quả chanh leo bao gồm toàn bộ quả gồm vỏ, thịt quả, hạt, có hoặc không có một phần cuống nhỏ (tối đa 3cm) được sản xuất thương mại tại của Việt Nam được phép xuất khẩu sang Australia với mục đích tiêu dùng. Các vườn trồng chanh leo xuất khẩu sang Australia có thể được đăng ký theo hướng dẫn tại văn bản số 1776/BNN-BVTV.

Các cơ sở đóng gói và cơ sở xử lý phải được phê duyệt và đăng ký theo hướng dẫn số 1776/BNN-BVTV về quy trình đăng ký và quản lý vườn trồng, cơ sở đóng gói nông sản xuất khẩu. Lô hàng chanh leo xuất khẩu sang Australia phải thực hiện tại cơ sở chiếu xạ được phê duyệt, với liều chiếu xạ hấp thụ tối thiểu là 400 Gy.

Đồng thời phải thực hiện kiểm tra kiểm dịch thực vật trước khi xuất khẩu theo quy định tại Thông tư số 33/2014/TT-BNNPTNT và quy chuẩn kỹ thuật quốc gia QCVN 01-141:2013/BNNPTNT. Nếu phát hiện đối tượng kiểm dịch là ruồi đục quả, rệp sáp, sâu đục vỏ thì tiếp tục xử lý chiếu xạ. Nếu phát hiện đối tượng là bọ trĩ, nhện thì tiến hành loại bỏ lô hàng hoặc xử lý khắc phục và kiểm tra lại.

Để đảm bảo thực hiện đầy đủ các yêu cầu về kiểm dịch thực vật và an toàn vệ sinh thực phẩm đối với chanh leo xuất sang Australia, Cục Bảo vệ thực vật sẽ phối hợp với các cơ quan chuyên môn tại các địa phương phổ biến các quy định về kiểm dịch thực vật, an toàn thực phẩm; hướng dẫn thiết lập và cấp mã số vùng trồng, cơ sở đóng gói chanh leo xuất khẩu…

Theo ông Andrew Goledzinowski, Đại sứ Australia tại Việt Nam, quan hệ thương mại nông sản, trong đó có trái cây giữa hai bên liên tục phát triển thời gian qua. Nhiều loại quả chất lượng của nước này đã xuất hiện ở thị trường nước kia. Theo đó, hợp tác thương mại nông sản giữa Việt Nam và Australia đã tăng gần gấp đôi trong 2 năm qua với kim ngạch đạt khoảng 65 tỷ AUD.

Hiện nay, Việt Nam là đối tác thương mại lớn thứ hai của Australia sau Trung Quốc về xuất khẩu nông sản. Việt Nam cũng là đối tác lớn với nhiều sản phẩm nông sản đông lạnh, chế biến xuất khẩu vào Australia. Ngoài công tác xúc tiến, mở cửa thị trường với chanh leo và mận, thời gian tới hai nước sẽ tiếp tục hoàn thiện các công đoạn cuối để bưởi Việt Nam, việt quất của Australia sẽ có mặt tại thị trường đối tác.