Chế biến cá ngừ xuất khẩu tại Công ty CP Thủy sản Bình Định. Ảnh: T.H

Trong chuyến thăm chính thức UAE, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã cùng lãnh đạo cấp cao UAE đã chứng kiến lễ ký kết Hiệp định Đối tác kinh tế toàn diện Việt Nam - UAE (CEPA) giữa Việt Nam và UAE.

Theo thông tin từ Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP), CEPA được ký kết chỉ sau hơn 1 năm đàm phán.

Với nhu cầu tiêu thụ thủy sản cao cấp tại UAE, đặc biệt là các sản phẩm tôm và cá, ngành cá ngừ Việt Nam dự kiến sẽ có thêm cơ hội tăng cường xuất khẩu (XK) và nâng cao giá trị sản phẩm nhờ vào ưu đãi từ CEPA.

Là một trong những doanh nghiệp XK cá ngừ quy mô lớn, trao đổi với phóng viên bà Cao Thị Kim Lan, Giám đốc Công ty CP Thủy sản Bình Định cho biết, trong thời gian qua, XK cá ngừ của công sang EU bị ảnh hưởng, nên đơn vị đã đa dạng hóa thị trường, chuyển hướng XK sang các thị trường Halal.

CEPA được ký kết sẽ là cơ hội lớn cho các doanh nghiệp XK, trong đó có ngành cá ngừ Việt Nam. Hiện sản phẩm của chúng tôi đã đáp ứng các tiêu chuẩn, đạt chứng nhận Halal và chứng nhận vệ sinh an toàn thực phẩm, đang được đẩy mạnh XK sang thị trường Trung Đông, đặc biệt Các Tiểu vương quốc Ả rập Thống nhất”- bà Lan chia sẻ.

Theo số liệu thống kê của Hải quan Việt Nam, giá trị XK cá ngừ của của Việt Nam sang UAE sau khi bị sụt giảm vào năm 2020 do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19 đã tăng trưởng liên tục trong những năm sau đó.

Giá trị XK cá ngừ sang thị trường này đã tăng từ mức 1,6 triệu USD năm 2019 lên gần 4 triệu USD năm 2023, tăng 139% trong 5 năm. Việt Nam hiện đang là 1 trong 3 nguồn cung cá ngừ lớn nhất cho thị trường này.

Bước sang năm 2024, XK cá ngừ sang thị trường này không ổn định, tăng giảm thất thường. Tính đến hết tháng 9/2024, XK cá ngừ sang UAE chỉ ở mức gần tương đương so với cùng kỳ năm 2023. UAE đang nhập khẩu chủ yếu là các sản phẩm thịt/loin cá ngừ đông lạnh của Việt Nam mã HS0304. Ngoài ra, thị trường này cũng nhập khẩu một lượng nhỏ cá ngừ đóng hộp từ Việt Nam.

Theo VASEP, các sản phẩm cá ngừ nhập khẩu vào UAE đang bị áp mức thuế 5%. Các doanh nghiệp kỳ vọng thị trường này sẽ rộng mở hơn nếu FTA giữa Việt Nam và UAE có hiệu lực sẽ đưa thuế nhập khẩu thủy sản vào UAE về 0%. Điều này sẽ làm tăng khả năng cạnh tranh cho các sản phẩm cá ngừ của Việt Nam tại thị trường này.

Theo bà Nguyễn Hà, Chuyên gia thị trường cá ngừ của VASEP, bên cạnh thuế quan, khó khăn nhất của doanh nghiệp xuất khẩu vào UAE là các yêu cầu của nhà nhập khẩu liên quan đến chứng nhận Halal.

Theo đó, sản phẩm phải không có bất cứ nguyên liệu nào luật Hồi giáo cấm; sản phẩm không được tiếp xúc với bất cứ phương tiện, thiết bị nào từ vật liệu luật Hồi giáo không cho phép, trong suốt các khâu sản xuất; và trong suốt quá trình đó sản phẩm không được tiếp xúc với bất cứ thực phẩm bổ dưỡng nào từ nguyên liệu luật Hồi giáo không chấp nhận. Vấn đề này đang được các doanh nghiệp quan tâm khắc phục.

Hiện tại, UAE đang đứng hàng đầu về kinh tế trong các nước Ả rập và đứng thứ 17/61 nền kinh tế có tính cạnh tranh cao trên thế giới, mức tiêu thụ thủy sản bình quân đầu người cao hơn mức trung bình của thế giới, cơ cấu kinh tế nông nghiệp chỉ chiếm chưa đầy 1%, do đó đến 90% lượng thủy sản tiêu thụ của quốc gia này đến từ việc nhập khẩu. Hơn thế nữa, nền kinh tế của quốc gia Trung Đông này được đánh giá là ổn định nhất thế giới.

Với những yếu tố này, UAE phù hợp để trở thành 1 trong những đối tác thương mại quan trọng của ngành cá ngừ Việt Nam. Các doanh nghiệp đang chờ đón cơ hội "vàng" để tăng thị phần xuất khẩu sang thị trường đầy tiềm năng này.