Hội nghị Quốc tế Cà phê Châu Á có sự tham dự của hơn 150 đại biểu trong nước và quốc tế. Ảnh: N.H

Sau thời gian 3 năm bị ảnh hưởng Covid-19, ngày 5/12, Hội nghị Quốc tế cà phê châu Á (Coffee Outlook) lần thứ 27 được tổ chức trở lại tại TPHCM với sự tham dự của hơn 150 đại biểu từ Tổ chức cà phê Quốc tế (ICO), Hiệp hội cà phê các nước, các tập đoàn, doanh nghiệp tham gia vào các lĩnh vực sản xuất, chế biến, kinh doanh xuất nhập khẩu cà phê của Việt Nam, cũng như quốc tế, các chuyên gia thị trường, các chuyên gia đến từ các tổ chức chứng nhận và phát triển bền vững...

Hội nghị là cơ hội để các doanh nghiệp gặp gỡ, giao lưu, kết nối thông tin chia sẻ và cập nhật hiện trạng sản xuất và xu hướng mới nhất về thị trường cà phê của các quốc gia sản xuất cà phê hàng đầu thế giới, cập nhật xu hướng thị trường và tiềm năng tăng trưởng tiêu dùng của các thị trường cà phê Trung Quốc, Ấn Độ, Thái Lan, Philippines, Australia…

Phát biểu tại hội nghị, ông Nguyễn Nam Hải, Chủ tịch Hiệp hội Cà phê – Ca cao (Vicofa) Việt Nam đánh giá, niên vụ cà phê 2022-2023 là một niên vụ khó khăn, thách thức đối với người nông dân và các tập đoàn, doanh nghiệp tham gia vào chuỗi các lĩnh vực sản xuất, chế biến, cung ứng, dịch vụ và kinh doanh xuất nhập khẩu cà phê. Một niên vụ với nhiều biến động về tình hình chính trị và kinh tế toàn cầu theo hướng tạo nhiều khó khăn hơn so với thuận lợi. Tình hình biến đổi khí hậu, thiên tai cũng ảnh hưởng lớn đến năng suất, sản lượng, chất lượng cà phê.

Trong bối cảnh đó, xuất khẩu cà phê toàn cầu niên vụ 2022-2023 sụt giảm do môi trường kinh tế vĩ mô toàn cầu không có lợi cho niềm tin của người tiêu dùng, lạm phát tăng kết hợp với lãi suất tăng cao ở nhiều nền kinh tế chủ chốt, làm tăng chi phí sinh hoạt, do đó làm giảm mức thu nhập khả dụng trong thời gian dài đối với phần lớn các nước trên thế giới. Dự kiến tiêu thụ cà phê niên vụ 2022 – 2023 khả năng chỉ đạt ở mức 178,5 triệu bao, tăng nhẹ 1,7% so với niên vụ trước.

Ông Nguyễn Nam Hải cho biết, niên vụ cà phê mới 2023 - 2024 đã trải qua được 2 tháng và được dự báo tiếp tục là một niên vụ đầy khó khăn và thách thức đối với ngành cà phê thế giới. Biến đổi khí hậu với những diễn biến khắc nghiệt của thời tiết sẽ ảnh hưởng rất lớn đến nguồn cung cà phê toàn cầu: năng suất sản lượng và chất lượng giảm.

Việt Nam đang trong mùa vụ thu hoạch của niên vụ mới và đã thu hoạch ước khoảng trên dưới 50% sản lượng cà phê cả nước. Một số vùng thu hoạch muộn do thời tiết mưa nhiều, dự kiến sản lượng giảm nhiều so với dự kiến. Do ảnh hưởng của biến đổi khí hậu và chuyển đổi cây trồng khi giá cả phê những năm qua ở mức quá thấp, xuất khẩu cà phê của Việt Nam trong 11 tháng năm 2023 giảm gần 13% so với cùng kỳ 2022. Khả năng cả năm 2023 xuất khẩu cà phê của Việt Nam sẽ giảm gần 15%.

Diện tích cà phê ngày càng thu hẹp ảnh hưởng tới sản lượng trong các niên vụ tới. Ảnh: TL

Ông Đỗ Hà Nam, Phó Chủ tịch Vicofa, Chủ tịch HĐQT Intimex Group cũng cho biết, diện tích cà phê tại Việt Nam đang bị thu hẹp tại nhiều vùng trồng trọng điểm như Đắk Lắk, Đắk Nông… do người dân chuyển sang trồng các loại cây có lợi nhuận cao hơn như sầu riêng, bơ… “Mỗi ha cà phê hiện mang về lợi nhuận khoảng 200 triệu đồng, trong khi cây bơ mang về 1-1,5 tỷ đồng, gấp 5 lần so với cà phê. Do đó, rất khó để giữ chân người nông dân ở lại với cây cà phê” – ông Đỗ Hà Nam cho biết.

Ông Nam cho biết thêm, theo số liệu của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, diện tích cà phê của Việt Nam hiện ở mức 700.000 ha, nhưng thực tế có thể chỉ còn trên 600.000 ha. Theo đó, trong niên vụ 2023-2024, sản lượng cà phê của Việt Nam dự kiến sẽ giảm nhẹ xuống mức khoảng 1,6-1,7 triệu tấn, so với mức 1,78 triệu tấn của niên vụ 2022-2023.

Tại hội nghị, các chuyên gia trong nước và quốc tế đều nhấn mạnh yêu cầu về phát triển bền vững và tăng trưởng xanh đối với ngành cà phê toàn cầu. Theo đó, ngay từ đầu niên vụ 2023 - 2024 ngành cà phê phải có kế hoạch hành động triển khai thích ứng với quy định chống phá rừng và gây suy thoái rừng (EUDR), Cơ chế điều chỉnh biên giới carbon (CBAM) và chứng chỉ carbon của Liên minh châu Âu. Việc triển khai từng bước các chương trình này là thể hiện trách nhiệm của ngành cà phê toàn cầu đối với việc bảo vệ môi trường, bảo vệ thiên nhiên, hạn chế tối đa sự ảnh hưởng của biển đổi khí hậu…