Công chức Đội Kiểm soát hải quan, Cục Hải quan Bình Dương giám sát hàng hóa qua máy soi container. Ảnh: T.D

Tháo gỡ khó khăn cho DN

Hóa chất và tiền chất công nghiệp là mắt xích thiết yếu trong hàng loạt ngành quan trọng như: sản xuất hóa chất, dược phẩm, mỹ phẩm, thực phẩm, vật liệu xây dựng.

Chính vì tính chất phức tạp và tiềm năng gây nguy hại của chúng đã khiến nhiều quốc gia, trong đó có Việt Nam, đặt ra những quy định khắt khe nhằm kiểm soát và đảm bảo an toàn trong quá trình sản xuất, nhập khẩu và sử dụng.

Điều này buộc các DN phải tuân thủ nghiêm ngặt pháp luật nhưng không ít DN vẫn gặp phải vướng mắc khi thực hiện các thủ tục XNK.

Theo phản ánh của DN, các DN đang gặp một số khó khăn về khai báo mã CAS và thành phần hóa chất; quy định báo cáo hàng năm lên cơ sở dữ liệu quốc gia về tình hình sử dụng hóa chất; giấy phép nhập khẩu tiền chất…

Đơn cử như trường hợp của Công ty TNHH Thành Hồng, Công ty TNHH Kỹ Nghệ Gỗ Hoa Nét phản ánh đang gặp khó khăn khi nhà cung cấp từ chối cung cấp thông tin chi tiết, đầy đủ về mã CAS và hàm lượng thành phần hóa chất trong Bảng chỉ dẫn an toàn hóa chất (MSDS).

Theo yêu cầu của các cơ quan chức năng, MSDS cần thể hiện đầy đủ và chính xác các thành phần, nhưng DN lại phụ thuộc vào thông tin của nhà cung cấp.

Đại diện lãnh đạo Phòng Giám sát quản lý về hải quan, Cục Hải quan Bình Dương cho biết, căn cứ Khoản 3 Điều 25 Nghị định 08/2015/NĐ-CP được sửa đổi tại Nghị định 59/2018/NĐ-CP: “Người khai hải quan phải khai đầy đủ, chính xác, trung thực, rõ ràng các tiêu chí trên tờ khai hải quan…”.

Do đó, các cơ quan chức năng yêu cầu DN cần làm rõ với nhà cung cấp để có thông tin chính xác trong MSDS. Trong trường hợp nếu MSDS không thể hiện đủ thành phần, DN có thể yêu cầu nhà cung cấp cam kết rằng hóa chất này không thuộc diện khai báo hoặc không nguy hiểm để làm cơ sở hợp pháp khi khai báo thiếu thông tin.

Đối với vướng mắc của một số DN liên quan đến lập báo cáo tình hình sử dụng hóa chất, Cục Hải quan Bình Dương lưu ý DN, căn cứ Điều 9 Thông tư số 32/2017/TT-BCT ngày 28/12/2017 của Bộ Công Thương quy định và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Hóa chất và Nghị định số 113/2017/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung bởi khoản 6 Điều 1 Thông tư số 17/2022/TT-BCT ngày 27/10/2022 của Bộ Công Thương quy định, công ty phải lập báo cáo tình hình sử dụng hóa chất và nộp trước ngày 15/2 hàng năm lên hệ thống Cơ sở dữ liệu hóa chất quốc gia.

Tuy nhiên, hiện một số DN mới thành lập hoặc gặp khó khăn khi thực hiện báo cáo đã không thể đáp ứng yêu cầu đúng thời hạn. Cục Hải quan Bình Dương khuyến nghị các DN cập nhật kịp thời để tránh bị xử lý vi phạm hành chính.

Nhằm phục vụ công tác quản lý nhà nước về hải quan và các mục tiêu, kế hoạch năm 2024, mới đây, Cục Hải quan Bình Dương đã phối hợp với các đơn vị chuyên ngành tổ chức Hội nghị tuyên truyền, phổ biến các chính sách, quy định của pháp luật liên quan đến hoạt động xuất nhập khẩu hóa chất, tiền chất công nghiệp trên địa bàn.

Ngoài ra, để hỗ trợ cộng đồng DN tuân thủ đúng pháp luật trong việc khai báo, Cục Hải quan Bình Dương cũng đã hỗ trợ cung cấp thông tin khi thực hiện thủ tục nhập khẩu hóa chất, tiền chất công nghiệp trên website của Cục và phát tờ rơi đến cộng đồng DN.

Tăng cường công tác quản lý

Thông tin từ Đội Kiểm soát hải quan, Cục Hải quan Bình Dương, trên địa bàn có khoảng 100 DN nhập khẩu tiền chất công nghiệp và chất hướng thần.

Đây là loại hàng hóa khó quản lý nhất hiện nay, trong đó có những hóa chất là tiền chất thuộc thành phần không thể thiếu để điều chế các loại chất gây nghiện và ma túy tổng hợp như: Aceton, Toluen, Sunfuric acid, Hydrochloric acid, Axetic acid, Merthyl Ethyl Keton….

Tình trạng lợi dụng tiền chất công nghiệp để sản xuất ma túy có chiều hướng gia tăng. Các loại tiền chất này có thể bị lợi dụng để sản xuất ma túy và các chất gây nghiện, gây ra nhiều nguy cơ về an ninh trật tự. Lợi dụng sự phát triển nhanh chóng của các khu công nghiệp tại Bình Dương, một số đối tượng đã tìm cách trà trộn tiền chất vào hàng hóa nhập khẩu để phục vụ cho các hoạt động phi pháp.

Điều này đặt ra thách thức lớn cho công tác quản lý và kiểm soát của các cơ quan chức năng, đặc biệt là Cục Hải quan Bình Dương.

Theo đó, bên cạnh công tác tạo thuận lợi cho DN trong hoạt động XNK loại hàng hóa này, Cục Hải quan Bình Dương đã thực hiện nhiều biện pháp để kiểm soát chặt chẽ các mặt hàng hóa chất, tiền chất, đảm bảo an ninh trật tự trên địa bàn.

Nhận định được tình hình khó khăn trong công tác quản lý XNK tiền chất trên địa bàn tỉnh, Lãnh đạo Cục Hải quan Bình Dương thường xuyên chỉ đạo Đội Kiểm soát hải quan thông qua các biện pháp nghiệp vụ, đảm bảo phối hợp chặt chẽ với Tổ Kiểm soát hải quan tại Chi cục Hải quan trực thuộc và Đội Kiểm soát ma túy phía Nam, Cục Điều tra chống buôn lậu cập nhật thông tin các loại tiền chất nhập khẩu cũng như theo dõi, quản lý, giám sát chặt chẽ việc xuất, nhập khẩu tiền chất của các DN.

Nhằm nâng cao hiệu quả trong công tác quản lý và kiểm soát hóa chất, tiền chất, Cục Hải quan Bình Dương đã tăng cường phối hợp với Phòng Cảnh sát Điều tra về tội phạm ma túy PC04 (Công an tỉnh Bình Dương).

Việc trao đổi thông tin về các phương thức, thủ đoạn mới của tội phạm ma túy, cũng như đặc điểm của các loại ma túy tổng hợp, giúp các lực lượng chức năng chủ động hơn trong việc phát hiện và ngăn chặn các vụ việc buôn bán, vận chuyển trái phép​…

Theo Cục Hải quan Bình Dương, trong thời gian tới, sự tăng cường về nhân lực, trang thiết bị và các cơ chế giám sát sẽ là yếu tố then chốt giúp đơn vị đối phó với các thách thức, đảm bảo an toàn cho cộng đồng và góp phần phát triển kinh tế bền vững.