Gian nan thử sức

Năm 2024 được coi là năm bản lề quan trọng cho mục tiêu kế hoạch giai đoạn 2021-2025 nhưng khó khăn vẫn chưa dứt: kinh tế tăng trưởng chậm, bất ổn địa chính trị, lạm phát leo thang sau thời gian dài dịch bệnh.

Trong bối cảnh đó, cả Chính phủ, doanh nghiệp và người dân đồng lòng, chung sức vượt qua những “cơn gió ngược”. Tuy nhiên, kết quả có sự phân hóa rõ nét.

Tỷ trọng số doanh nghiệp và tổng doanh thu của 3 lĩnh vực trong bảng xếp hạng VNR500. Nguồn: Vietnam Report

Số liệu thống kê từ bảng xếp hạng VNR500 năm 2024 cho thấy, ngành Công nghiệp – Xây dựng chịu áp lực nhiều nhất. Mặc dù là một trong những động lực phát triển của ngành kinh tế với số lượng doanh nghiệp áp đảo nhưng tổng doanh thu của ngành giảm 0,7% so với năm trước.

Trong khi đó, tổng doanh thu nhóm ngành Dịch vụ được cải thiện, tăng 13,7%; các doanh nghiệp Tài chính tăng 23,1%.

Riêng nhóm ngành Nông nghiệp – Lâm nghiệp – Thủy sản do chưa có đơn hàng mới trong năm 2023 dẫn đến tổng doanh thu cuối năm giảm 7,8% so với năm trước.

Trong bảng xếp hạng Top 10 Doanh nghiệp lớn nhất Việt Nam năm 2024 cũng thể hiện rõ sự phân hóa trên khi chỉ có duy nhất 1 đại diện ngành Công nghiệp - Xây dựng là Vingroup còn trụ hạng. “Anh lớn” Hòa Phát đã bị Ngân hàng TMCP Công Thương Việt Nam (VietinBank) đánh bật.

Còn lại, các ngành khác vẫn duy trì được phong độ. Cụ thể, Công ty TNHH Samsung Electronics Việt Nam Thái Nguyên giữ vững ngôi vương, tiếp đến là các cái tên quen thuộc: Tập đoàn Dầu trí Việt Nam (Petro Vietnam), Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam (Petrolimex), Tập đoàn Công nghiệp - Viễn thông Quân đội (Viettel), Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam (Vinacomin) ...

Xét về các tiêu chí đánh giá hiệu quả hoạt động kinh doanh của toàn bộ doanh nghiệp trong bảng xếp hạng VNR500 2024, tỷ suất sinh lời trên tài sản (ROA) bình quân và tỷ suất sinh lời trên vốn chủ sở hữu (ROE) có chiều hướng giảm, lần lượt giảm 0,7% và 2,0% so với năm trước.

Trong đó, khu vực vốn nước ngoài (FDI) ghi nhận hiệu quả sử dụng tài sản và vốn chủ sở hữu tốt hơn so với hai khu vực còn lại. Tỷ suất sinh lời trên doanh thu (ROS) khu vực Nhà nước và Tư nhân có chung xu hướng giảm lần lượt 1,9%, và 2,4% nhưng khu vực FDI ghi nhận tăng 0,1% so với năm trước.

Tín hiệu lạc quan

Kết quả khảo sát của Vietnam Report cũng chỉ ra tín hiệu tích cực khi ghi nhận tỷ lệ doanh nghiệp có doanh thu, lợi nhuận và số lượng đơn hàng tăng so với kết quả khảo sát trong năm trước đó.

Tình hình hoạt động sản xuất kinh doanh 9 tháng đầu năm 2023-2024. Nguồn: Vietnm Report

Cụ thể, tỷ lệ doanh nghiệp có mức tăng doanh thu và lợi nhuận chiếm lần lượt 7,7% và 10,5%, cao hơn nhiều so với mức chưa đầy 5% của năm trước đó.

Ở góc độ vĩ mô, GDP 9 tháng đầu năm 2024 tăng trưởng 6,82%, cao hơn nhiều so với 4,40% cùng kỳ năm 2023 và tương đồng với mức tăng trưởng cùng kỳ của những năm trước đại dịch.

Trong 10 tháng năm 2024, nguồn vốn FDI đăng ký mới và đăng ký điều chỉnh tăng 14,3% so với cùng kỳ; chỉ số sản xuất công nghiệp (IIP) tăng 8,3%; tổng kim ngạch xuất nhập khẩu hàng hóa ước đạt 647,87 tỷ USD,…

Đó là hàng loạt những con số ấn tượng cho thấy tín hiệu lạc quan của nền kinh tế cũng như cộng đồng doanh nghiệp Việt.

Tuy nhiên, các chuyên gia cho rằng, nền kinh tế mới chỉ vượt qua thời điểm khó khăn nhất, các chướng cản vẫn nhiều.

Kết quả khảo sát về khó khăn trong thời gian tới của Vietnam Report, 77,2% số doanh nghiệp được hỏi chọn Bất ổn kinh tế - chính trị trên thế giới, 74,3% chọn Cạnh tranh giữa các doanh nghiệp cùng ngành, 57,1% chọn Giá cả nguyên vật liệu đầu vào tăng, 51,4% chọn Kinh tế thế giới tăng trưởng chậm, 40,0% chọn Các vấn đề liên quan đến chuỗi cung ứng, logistics, phân phối.

Do vậy, các doanh nghiệp rất cần Chính phủ tiếp tục đồng hành, hỗ trợ bằng các chính sách miễn, giảm các loại thuế, phí hoặc gia hạn nộp thuế cho doanh nghiệp; ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát; rà soát cắt giảm các thủ tục hành chính, đơn giản hóa các quy định liên quan đến hoạt động kinh doanh; cải thiện cơ sở hạ tầng, đặc biệt là cơ sở hạ tầng logistics; tăng cường hoạt động xúc tiến thương mại,….

Đây là nền tảng vững chắc, tạo tiền đề để các doanh nghiệp có bước phát triển vượt bậc trong năm cuối của Kế hoạch 5 năm 2021-2025.